|
1. Kompyuter arxitekturasınıń tiykarǵı túsinikleri, bazaliq strukturasi hám kompyuter klasslari. Jumistiń maqseti
|
| bet | 2/2 | | Sana | 14.03.2022 | | Hajmi | 40.66 Kb. | | #18640 |
Bog'liq 1-tema Komp.Arxitekturasi Safarboyev Rahimbek, Sandug\'ash-WPS Office, qMU, 5120100 Каракалпак тили панлер дизими (3), 166666666, Ólshew ásbaplarınan Beletler 2022 j Taza, Ешбаева Н2, 1111111111 (3), Qoraqalpoq davlat unversiteti Yuridik fakultet 104 (2), TOY STOLL, 1, 1515151111441444, АРЗА, Tuproq geografiyasidan mustaqil ishi. ABDULLAYEVA INOBATJaratiliw basqishi ha’m element tiykari boyinsha kompyuterlerdi shártli túrde áwladlarǵa bólinedi:
1-áwlad, 1950 jillar : elektron vakuumli lampalardaǵi EXM;
2-áwlad, 1960 jillar: diskret yarim ótkizgishli ásbáplardaǵi EXM (tranzistorlardagi);
3-áwlad, 1970 jillar: yarim ótkazgishli kishi hám orta integral sxemalardaǵi kompyuterler (bir qap ishinde júzlegen – mińlap tranzistorlar jaylastirilǵan). Integral sxema – arnawli waziypalar ushin arnalǵan elektron sxema, ol pútin yarimótkizgishli kristal retinde orinlanǵan bolip, ózinde úlken sandaǵi aktiv elementlardi (diod hám tranzistorlardi) birlestiredi;
4-áwlad, 1980-90 jillar: úlken hám júdá úlken integral sxemalardaǵi kompyuterler, olardiń tiykarǵısı – mikroprotsessorlar (bir kristalda on mińlap – millionlap aktiv elementler bar). Úlken integral sxemalarda aktiv elemantler sonshelli tiǵiz jaylastirilǵan,
1-áwlad kompyuteriniń barliq elektron qurilmalari 100 – 150 m2 maydandi iyelegen bolsa, házir 1,5 – 2 sm2 maydandi iyelewshi bir mikroprotsessorǵa jaylastirilǵan. Júdá úlken integral sxemalardaǵi aktiv elementler ortasindaǵi araliq 0,032 – 0,11 mikrondi quraydi (salistiriw ushin, adamniń shash talasi qalińliǵi bir neshshe on mikronǵa teń).
5-áwlad, házirgi waqit (2015...); bir neshshe onlap parallel islewshi mikroprotsessorlardan quralǵan kompyuterler, olar járdeminde bilimlerge islew beriwdiń nátiyjeli sistemalarin quriwǵa imkaniyat bar: parallel quramli júdá quramali mikroprotsessorlarda orinlanǵan kompyuterler bir waqittıń ózinde programmaniń onlap izbe-iz kórsetpelerin orinlay aladi.
6-áwlad hám keyingileri: jalpisina parallelestirilgen hám neyron quramindaǵi optoelektron kompyuterler, olarda kóp sanli quramali bolmaǵan mikroprotsessorlardiń bólistirilgen tarmaq bolip, neyronli biologik sistemaniń modeli siyaqli.
Kompyuterlerdiń hár bir keying áwladi óziniń aldińǵi áwladina salistirǵanda quramali jaqsi kórsetkishlerge iye boladi. Kompyuterlerdiń ónimdarliǵi hám barliq yadiniń siyimliliǵi ádette bir neshshe on máretebe artiq.
Waziypasi boyinsha kompyuterlerdi úsh gruppaǵa ajiratiw múmkin.
universal (uliwmaliq máselelerge arnalǵan);
mashqalaǵa jóneltirilgen;
Arnalǵan.
Waziypasi boyinsha kompyuterlerdi túrlerge ajiratiw. Universal kompyuterler júdá túrli injenerlik, texnik, ekonomikaliq, matematikaliq informaciya hám sonday máselelerdi sheshiw ushin arnalǵan.
Universal kompyuterlerdiń ózgeshelikleri tómendegilerden ibarat:
Joqari ónimdarliliq;
Islew beriletuǵin informaciya túrleriniń ko’pligi: ekilik, onliq, belgilik – olar úlken araliqta ózgeredi ha’m olar joqari aniqliqta kórsetiledi;
Atqarilatuǵin operaciyalardiń dizimi keń, arifmetik, logikaliq hám arnawli;
Operativ yad siyimliliǵi úlken; informaciyani kiritiw-shiǵariw dizimi rawajlanǵan, túrli qiyli sirtqi apparatlardi jalǵawdi támiyinleydi.
Mashqalaǵa jóneltirilgen kompyuterler birqansha tar sheńberdegi máselelerdi sheshiw ushin, ádette texnologiyaliq obektlerdi hám jarayanlarin basqariwǵa, koefficentten úlken bolmaǵan informaciyalardi jiynaw, dizimnen ótkeriw hám qayta islew, koefficentten quramali bolmaǵan algoritmlerge islew beriwge arnalǵan. Olarda universal kompyuterlerge koefficientten apparat hám programmaliq resurslari shegaralanǵan.
Arnawli kompyuterler malum dárejede tar sheńberdegi máselelerdi sheshiw ushin yaki gruppa funkciyalarin engiziwge mólsherlengen. Kompyuterdi bunday tar jóneltiriliwi olardiń quramin aniq arnawliliǵina múmkinshilik beredi, islewdiń joqari ónimdarliǵin hám isenimliligin saqlaǵan jaǵdayda olardin quramaliliǵin hám bahasin kemeytiw múmkin. Arnawli kompyuterlerge tómendegilerdi kiritiw múmkin, máselen; arnawli waziypalar ushin programmalaniwshi mikroprotsessorlar; ayriqsha quramali bolmaǵan texnik qurilmalardi hám jarayanlardi basqariwdiń logikaliq waziypasin orinlawshi adaptr hám kontroller; esaplaw sistemalariniń bólimlerin maslastiriwshi hám baylanistiratuǵin apparatlar.
|
| |
