|
Erta hisoblash davri (1940-1970-yillar)Bog'liq Raqamli kriminalistika IQA-1 IZA (hisobot)1. Erta hisoblash davri (1940-1970-yillar): Raqamli kriminalistikaning kelib
chiqishini hisoblashning dastlabki kunlari bilan bog‘lash mumkin. Cheklangan
texnologiya va raqamli tizimlar birinchi navbatda hukumat va harbiy kontekstlarda
ishlatilgan. Tekshiruvlar oddiy bo‘lib, ko‘pincha asosiy kompyuterlarga qaratilgan.
2. 1980-1990-yillar: Shaxsiy kompyuterlarning paydo bo‘lishi: Shaxsiy
kompyuterlarning keng tarqalishi bilan raqamli kriminalistika ma’lumotlarni qayta
tiklash, qattiq disklarni tahlil qilish va raqamli jinoyatlarni tekshirish bilan bog‘liq
muammolarni hal qilish uchun rivojlandi. Bu soha huquqni muhofaza qilish
organlari va korporativ sektorlarda tan olinishni boshladi.
3. 1990-yillar – 2000-yillarning boshi: Internet va kiberjinoyatchilikning
oʻsishi: Internetning tez oʻsishi yangi muammolarni keltirib chiqardi. Xakerlik,
zararli dastur va onlayn firibgarlik kabi kiberjinoyatlar keng tarqaldi. Huquqni
muhofaza qilish organlari raqamli tergov bo‘yicha ixtisoslashtirilgan bo‘linmalarni
tashkil qilishni boshladilar.
4. Kiberjinoyat qonunlarining qabul qilinishi: Butun dunyo hukumatlari
raqamli huquqbuzarliklarni bartaraf etish uchun kiberjinoyatchilikka oid qonunlarni
qabul qila boshladilar. Bu sud jarayonlari uchun raqamli dalillarni to‘plash uchun
yanada murakkab sud-tibbiyot texnikasi va vositalarini ishlab chiqishni talab qildi.
5. Texnologiya va asboblar sohasidagi yutuqlar: Texnologiyalar
evolyutsiyasi raqamli kriminalistikaga bag‘ishlangan maxsus dasturiy ta’minot va
vositalarni yaratishga olib keldi. Ushbu vositalar tergovchilarga raqamli dalillarni
yanada samaraliroq olish, tahlil qilish va sharhlash imkonini berdi.
6. Xalqaro hamkorlik va standartlar: Kiberjinoyatlar global tashvishga
aylanganligi sababli, xalqaro hamkorlik va raqamli kriminalistikada standartlarni
(masalan, ISO standartlari) o‘rnatish yagona tergov amaliyoti uchun hal qiluvchi
ahamiyatga ega bo‘ldi.
|
| |
