Akustik tovushlarning ochiq fazoda tarqalishi?




Download 221,56 Kb.
bet35/57
Sana22.02.2024
Hajmi221,56 Kb.
#160941
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   57
Bog'liq
1. Musiqa akustikasi -fayllar.org

50. Akustik tovushlarning ochiq fazoda tarqalishi? 
Ovoz to‘lqinlari quyida grafik standartda ko‘rsatilgan. Diagrammada qora nuqta havo
molekulalarini ifodalaydi. Ular tinglovchining qulog‘ida qisqa to‘lqinlarning tebranishiga olib
keladi.
Agar tovush manbai hamma yo‘nalishda bo‘lsa, boshqacha qilib aytganda, tovush energiyasi
barcha yo‘nalishlarda, masalan, havo bo‘shlig‘ida: samolyotdan kelayotgan ovoz kabi bir tekis
tarqaladigan bo‘lsa, u holda ovoz bosimining taqsimlanishi faqat masofaga bog‘liq va tovush
manbai masofaning ikki barobariga ya‘ni 6 dB ga kamayadi.
Insonning eshitish tizimi murakkab va juda qiziqarli tarzda tuzilgan mexanizm. Biz tovush
borligini aniqroq tasavvur qilish uchun nimani va qanday eshitayotganimizni tushunishimiz
kerak. Tovushni beshta asosiy xususiyat ajratib turadi. Bular ovoz balandligi, tembr, balandlik,
davomiylik va fazoviy lokalizatsiya. Bunday holda, ovoz balandligi tebranishlar amplitudasi



bilan, tembr – to‘lqin shakli bilan, balandlik - tebranish chastotasi bilan bog‘liq bo‘lishi


mumkin.
Geshtalt terapiya (gestalt, nemischa - “yaxlit tasvir”) eshitish tizimiga bir vaqtning o‘zida
turli manbalardan keladigan turli xil tovush ma’lumotlarini ajratish va tanib olish uchun
(orkestr chalishi, ko‘plab suhbatdoshlarning suhbati va boshqalar) eshitish tizimi ( vizual kabi)
ba’zi umumiy tamoyillardan foydalanadi:
- segregatsiya - audio oqimlarga bo‘linish, ya’ni. Ma’lum bir guruh tovush manbalarini
subyektiv tanlash, masalan, musiqiy polifoniya bilan, quloq alohida asboblarda ohangning
rivojlanishini kuzatishi mumkin;
-
o‘xshashlik - tembriga o‘xshash tovushlar birlashtirilib, bir manbaga tegishli bo‘ladi,
masalan, o‘xshash balandlik va o‘xshash tembrli nutq tovushlari bir suhbatdoshga tegishli deb
ta’riflanadi;
- uzluksizlik - eshitish tizimi masker orqali bitta oqimdan tovushni interpolyatsiya qilishi
mumkin, masalan, agar nutq yoki musiqa oqimiga shovqinning qisqa qismi kiritilsa, eshitish
tizimi buni sezmasligi mumkin, doimiy holda tovush oqimi idrok etilishida davom etadi;

Download 221,56 Kb.
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   57




Download 221,56 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



 Akustik tovushlarning ochiq fazoda tarqalishi?

Download 221,56 Kb.