1. Python qanday til?




Download 22,45 Kb.
Sana13.05.2024
Hajmi22,45 Kb.
#228896
Bog'liq
request


1. Python qanday til?
- Python, oson va sodda sintaksisga ega bo'lgan yuqori darajada ko'paytiriladigan yorqin dasturlash tilidir. Uning yorqin sintaksisi, ko'p xil maqsadlarga yo'l qo'ymoqda: ilova yaratish, veb-dasturlash, ma'lumotlar tahlili, matematik modellar va ko'p boshqa sohalarda.
2. Compilyatsiya boladigan til bilan compilyatsiya bolmaydigan tilni qanday farqi mavjud?
- Compilyatsiya bilan interpretsiya o'rtasidagi farq dasturlar o'zi qanday qilib bajarilishini ta'minlaydi. Compilyatsiya bo'lgan tillar (masalan, C++, Rust) kodni mavjud bo'lgan o'zgaruvchilarga o'girib, unda uni ma'lum bir kodga aylantirib, shuningdek, kodni kompyuter o'qib boshlaydi. Interpreted tillar (masalan, Python, JavaScript) esa kodni har qanday shaklda yaratish uchun avtomatik tarzda o'qib, kodni qat'iyoqqa o'tkazish uchun oldindan tayyorlangan bir dastur yoki modulla yordam beradi.

3. List bilan tuple ni nma farqi mavjud?


- List va tuple turli xil ma'lumotlar to'plamlarini saqlash uchun ishlatiladigan ma'lumotlar strukturalari. List o'zgaruvchilarni o'z ichiga oladi va ularga o'zgartirishlar kiritish mumkin bo'ladi, tuple esa o'zgaruvchilarni o'z ichiga oladi, ammo ularni o'zgartirish mumkin emas.

4. List bilan dict ni nma farqi mavjud?


- List va dict ikkala ma'lumotlar to'plamidir, lekin ularga murojat qilish usullari farqli. List elementlarga indeks orqali murojaat qiladi, dict esa kalitlar (key) orqali murojaat qiladi. List tartibni saqlaydi, dict esa kalitlar ustida tartiblab boradi.

5. Anonim funksiya nima odddiy funksiyadan nma farqi mavjud?


- Anonim funksiyalar nomlari olmaydigan funksiyalardir, ya'ni ular nomlangan emas. Bu funksiyalar, oddiy funksiyalar kabi barcha amallarni bajarishi mumkin, ammo ular nomlardan mahrum. Anonim funksiyalar, qisqa kodni biror joyda qo'llash uchun yaxshi bo'ladi, masalan, map() yoki filter() kabi funksiyalarga argument sifatida beriladi.

6. Map bilan filtrni farqi?


- map() va filter() funksiyalari ikkala maqsadlarga xizmat qiladi, ammo ularning vazifalari farqli. map() funksiyasi biror boshqa funksiyani biror iterable ichidagi har bir elementga qo'llaydi va natijalar ro'yxatini qaytaradi. filter() esa berilgan funksiya tomonidan qaytarilgan qiymatlarga asoslangan shartni tekshirib, shartni qanoatlantiruvchi elementlardan iborat ro'yxatni qaytaradi.

7. Class obyekt va instance farqi nma?


- Class, obyekt va instance, obyektoriyentatsiya o'zgaruvchilari. Class, obyektlar yaratish uchun to'plam shablonni ta'minlaydi. Obyekt, bir classning ma'lumotlarini yoki funksiyalarini o'z ichiga oladi. Instance, obyektni ma'lumotlarini o'z ichiga olgan ma'lum bir yangi obyektga aytiladi.

8. Class da construktor nma?


- Constructor, bir classda obyektni yaratish jarayonida ishga tushadi va obyektning boshlang'ich holatini sozlash uchun ishlatiladi. Python-da constructor __init__() nomi bilan aniqlanadi va obyekt yaratilganda avtomatik ishga tushadi.

9. OOP dan 4 tamoil haqida?


- OOP (Ob'ektga yo'naltirilgan dasturlash) dasturlash paradigmasi asosan 4 tamoilga asoslangan:
1. Encapsulation: Ma'lumotlarni va funksiyalarni obyektlarning ichiga yig'ish va ularga faqatga murojaat imkoniyatini berish.
2. Inheritance: Bitta classdan boshqa classlarni yaratish va ularni xususiyatlari va metodlari bilan o'zlashtirish.
3. Polymorphism: Bir obyektning bir nechta shakli bo'lishi, ya'ni bir metodning bir nechta turli turlar uchun turli ravishda ishlovchi bo'lishi.
4. Abstraction: Obyektlar va ularning xususiyatlari va metodlari haqida faqat zarur ma'lumotlarni olish, va qolgan ma'lumotlar yopiq qolishi.

10. MRO nma method relational orderiy?


- MRO (Method Resolution Order), klassning murojaat tartibini (inheritance hierarchy) aniqlash uchun ishlatiladi. Bu, Python-da klassning metodlarini qidirish tartibini aniqlash uchun ishlatiladi.

11. Abstraction bilan encapsulation ni farqi?


- Abstraction, obyektlarning faqatgina zarur ma'lumotlarga murojaat qilish imkoniyatini beradi, shuningdek, qolgan ma'lumotlarni yopiq qolishdir. Encapsulation esa ma'lumotlarni

va funksiyalarni obyektlarning ichiga yig'ish va ularga faqatga murojaat imkoniyatini berishdir.

12. Decorator nma?
- Decorator, Python-da funksiyalar yoki metodlarga qo'shimcha xususiyatlar qo'shish imkoniyatini beradi. Bu, funksiyalarni dinamik ravishda o'zgartirish va modifikatsiya qilish uchun qo'llaniladi.

13. Static metod nma?


- Static metod, obyektning xususiyati yoki metodiga murojaat qilmasdan, o'zaro aloqani talqin qilish uchun ishlatiladi. Bu, obyektni yaratish uchun ishlatilmaydigan, ammo klassga aloqador bo'lgan metodlar uchun mo'ljallangan.

14. Meta class nma?


- Meta class, Python-da klasslarni yaratishning yuqori darajadagi asosi bo'lgan klassdir. Bu, klasslarning qanday yaratilishi va ularga xos xususiyatlarni belgilashda ishlatiladi.

15. Mutable va immutable nma?


- Mutable obyektlar, o'zgaruvchilarni o'z ichiga oladi va ularni o'zgartirish imkonini beradi (masalan, list, dict). Immutable obyektlar esa o'zgaruvchilarni o'z ichiga oladi, lekin ularni o'zgartirish imkoniyati yo'q (masalan, tuple, string).

16. SQL da bor python da yoq datatiplar?


- SQL-da yoq, ammo Python-da yo'q dataturlar o'zi ba'zi modullar orqali qo'shiladi. Misol uchun, Python-da `datetime` moduli orqali sanoat va vaqt ma'lumotlarini qo'llash mumkin.

17. Serial bu nma?


- Serial, ma'lumotlarni bitta qator yoki blokka joylashtirishning protsessi yoki natijaviy ma'lumotlarni bitta ko'plikka yoki byte qatoriga o'zlashtirishni ifodalaydi.

18. Qanday joinlar mavjud?


- SQL da, joinlar, ikkita yoki undan ko'p ma'lumotlar bazasini birlashtirish uchun ishlatiladi. Ular `INNER JOIN`, `LEFT JOIN`, `RIGHT JOIN`, `FULL JOIN` kabi turli xil turlarda mavjud.

19. Qanday relationship'lar mavjud?


- SQL-da, ma'lumotlar bazalarida, bir-biriga bog'liq bo'lgan obyektlar o'rtasidagi aloqalar ko'rsatiladi. Ular "one-to-one", "one-to-many", va "many-to-many" quyidagilar kabi turli turlarda bo'lishi mumkin.

20. Database normalization nma?


- Ma'lumotlar bazasini tozalash protsessi bo'lib, uning ma'lumotlarini uzatishsiz keltirib chiqarishni maqsad qiladi. Bu, ma'lumotlar bazasining ta'minoti va bozorliktan yuqori darajada foydalanishini ta'minlaydi.

21. Database transaction nma?


- Ma'lumotlar bazasida biror amalning qatorini bajarish uchun kerak bo'lgan barcha o'zgarishlarni (insert, update, delete) birlashtirilgan bitta bajarishlar to'plamiga aytilgan amaldir. Transaksiyalar, ma'lumotlar bazasining integritetini saqlash va turli xil ma'lumotlar ishlash jarayonlarini tashkil etish uchun keng qo'llaniladi.

1. HTTP bilan HTTPS farqi:


- HTTP (Hypertext Transfer Protocol) - Bu veb-saytlar orqali ma'lumot almashish va uzatish uchun ishlatiladigan standart protokol. Uning farqlari o'zining shifrlanmagan bo'lishi va ma'lumotlar uchun yopiq aloqani qo'llab-quvvatlashi.
- HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) - Bu esa HTTP protokolining shifrlangan (encrypted) versiyasi. HTTPS saytlar SSL/TLS protokollari yordamida ma'lumotlar uchun xavfsizlik ta'minlaydi, shuningdek, ma'lumotlar yuborilganda u o'zgarishsiz qarzga o'tkaziladi.

2. Django-da WSGI.py nima?


- WSGI (Web Server Gateway Interface), Python-da veb ilovalarining veb serverlar bilan aloqasini ta'minlash uchun standart interfeysdir. Django-da `WSGI.py` fayli, Django ilovasining WSGI interfeysini o'rnatilgan serverlarga taqdim etish uchun ishlatiladi.

3. Asinxronlik nima?


- Asinxronlik, dasturlar yoki amallar bajarilayotgan vaqtda amalga oshirilgan amallarni kutishni talab etmaydigan, ya'ni bajarish vaqtini kutishni o'z ichiga olmaydigan protsesslarni ifodalaydi. Bu, dasturlashda amallarni bir-biridan ajratib o'tkazish vaqtni tejashda juda qulay va muhim.

4. Ma'lumotlar bazasida indexlash nima?


- Ma'lumotlar bazasida indexlash, ma'lum bir ustun (ustunlar) bo'yicha ma'lumotlarni tezkor qidirish va izlashni yengillatish uchun foydalaniladi. Indexlar, ma'lumotlar bazasida ma'lumotlar qidirishni tezlashtiradi va so'rovlarni optimallashtiradi.

5. Database Trigger nima?


- Ma'lumotlar bazasida trigger, ma'lum bir hodisa (masalan, qator o'zgartirish, qatorni o'chirish) yuz berishida avtomatik ravishda ishga tushadigan SQL amallar to'plami. Triggerlar, ma'lumotlar bazasidagi biror hodisani kuzatib borish va avtomatik ravishda boshqa amallarni bajarish uchun ishlatiladi.

6. Ma'lumotlar bazasida Tranzaksiya nima?


- Ma'lumotlar bazasida tranzaksiya, bir yoki bir nechta ma'lumotlarni bir qatordan boshqa qatorga o'zgarishlarni amalga oshiradigan barcha SQL buyruqlarining birlashmasidir. Tranzaksiyalar, ma'lumotlar bazasidagi integritetni saqlash va ma'lumotlarni tashqi qarzga o'tkazish jarayonlarini qo'ldan chiqarish uchun muhimdir.

7. ORM nima?


- ORM (Object-Relational Mapping), ma'lumotlar bazasi modellari va obyektlar orasidagi aloqani avtomatlashdir. Bu, ma'lumotlar bazasi yoki obyektlar tushunchalarini Python klasslari bilan bog'lash orqali ma'lumotlarni qo'llashni osonlashtiradi. ORM, Python-dagi Django va SQLAlchemy kabi texnologiyalarda o'zgaruvchilarni yoki obyektlarni ma'lumotlar bazasiga saqlash va ularga murojaat qilishni osonlashtiradi.

8. Dizayn patternlardan MVC va MTV farqi:


- MVC (Model-View-Controller) dizayn patterni, dasturlashda ma'lumotlar (Model), foydalanuvchining interfeysi (View) va dasturloglar (Controller)ni ajratib turish uchun ishlatiladi. MTV (Model-Template-View) esa, dasturloglar va ma'lumotlar bilan interfeys o'rnatishni (View) alohida tartiblash uchun Python-dagi Django frameworkining boshqa versiyasidir.

9. Select Related nima?


- Django-da Select Related, asosiy ma'lumotlar to'plamiga murojaat qilish va undagi bog'liq ma'lumotlar to'plamini tanlashni osonlashtiradigan metod. Bu, ma'lum bir obyekt yoki to'plam uchun bir nechta bog'liq ma'lumotlar to'plamini boshqa so'rovlarda qaytarishni tezlashtiradi.
Download 22,45 Kb.




Download 22,45 Kb.