Javoblar
1.Yoritish chiroqlarning ilk namunalari birinchi qaerda ishlatilgan va davomiy rivojlanishi qanday bo‘lgan? Yoritish chiroqlari va ularning texnologiyalari inson tarixida muhim o‘rin tutadi. Ilk yoritish chiroqlari tabiiy resurslardan foydalangan holda yaratildi va davomiy rivojlanib keldi. Quyida yoritish chiroqlarning ilk namunalari va ularning rivojlanishi haqida ma’lumotlar keltirilgan: Ilk Namunalari: 1. Olov va yog‘ chiroqlari: Eng qadimgi yoritish vositalari olov va yog‘ chiroqlari bo‘lgan. Miloddan avvalgi 70,000 yillarda odamlar o‘tin va boshqa yonuvchi moddalar yordamida olovdan yoritish vositasi sifatida foydalangan.
Keyinchalik, miloddan avvalgi 4500
yillarda, Mesopotamiya va Misrda yog‘ chiroqlari ishlatila boshlandi. Ushbu chiroqlar oddiy idishlarda yog‘ va to‘qimalardan tayyorlangan fitillar yordamida yoqilgan. 2. Mum chiroqlari: Mumdan tayyorlangan chiroqlar ilk bor Rim imperiyasida ishlatilgan. Ushbu chiroqlar yog‘ chiroqlariga qaraganda uzunroq yonish va barqaror yoritish imkoniyatini bergan. Davomiy Rivojlanishi: 1. Gaz chiroqlari: 18-asr oxiri va 19-asr boshlarida gaz chiroqlari paydo bo‘ldi. Ushbu chiroqlar ko‘mir gazidan yasalgan va Londonda 1807 yilda ilk bor ko‘chalarda ishlatilgan. Gaz chiroqlari shaharlarda keng tarqalgan va uzoq vaqt davomida asosiy yoritish vositasi bo‘lib qolgan. 2. Elektr chiroqlari: 19-asr oxirida elektr yoritish texnologiyasi paydo bo‘ldi. 1879
yilda Tomas Edison
2.Yorug‘likni yig‘ib beruvchi linza qanday nomlanadi, bunday linzalar nima uchun ishlatiladi? Yorug‘likni yig‘ib beruvchi linza "kuydiruvchi linza" yoki "ko‘zni qamashtiruvchi linza" (kuydiruvchi linza) deb nomlanadi. Bu turdagi linzalar konveks (to‘lishgan yoki botiq) linzalardir. Yorug‘likni yig‘ib beruvchi linzaning nomi: - Konveks linza (yoki to‘lishgan linza): Bu linza o‘rtasi qirralaridan qalinroq bo‘lgan linzadir. Yorug‘lik nurlari bunday linza orqali o‘tganda, linzaning fokus nuqtasida to‘planadi. Bunday linzalar nima uchun ishlatiladi? 1. Optik asboblar: - Mikroskoplar: Mikroskoplar ko‘zga ko‘rinmaydigan kichik ob'ektlarni kattalashtirish uchun konveks linzalardan foydalanadi. - Teleskoplar: Teleskoplar uzoq masofadagi osmon jismlarini ko‘rish uchun konveks linzalardan foydalanadi. - Lupalar: Lupalar oddiy kattalashtirish vositasi sifatida ishlatiladi va unda konveks linza ishlatiladi. 2. Ko‘zoynaklar: - Ko‘zi ojiz yoki uzoqni ko‘rolmaydigan odamlar uchun ko‘zoynaklar: Ushbu ko‘zoynaklar
konveks linzalardan foydalanib, nurlarning retinada to‘g‘ri joylashishini ta'minlaydi. 3. Kameralar: - Fotografik linzalar: Konveks linzalar kameralar va videokameralar ob'ektivlarida
ishlatiladi, yorug‘likni to‘g‘ri fokuslash va aniq tasvir olish uchun. 4. Projektorlar: - Film va diapozitiv projektorlar: Konveks linzalar film va diapozitivlarni katta ekranga proyeksiya qilish uchun ishlatiladi. 5.
