1,2,3-Labaratoriya ishi

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi
Toshkent axborot texnologiyalari universiteti 
1,2,3-Labaratoriya 
ishi 
Guruh: 412-20 guruh 
Bajardi: Shoxizindayev Farhod 
Toshkent 2023 

VirtualBox dasturini o’rnatish 
VirtualBox dasturini virtualbox.org – rasmiy saytdan olishingiz mumkin. 
Ushbu sahifada siz Windows hosts elementini topishingiz va ustiga bosishingiz 
kerak (shundan so'ng o'rnatish faylini yuklab olish boshlanadi). 
Birinchi oyna – VirtualBox sozlash ustasining xush kelibsiz oynasi. Keyingi 
bosqichga o'tish uchun "Next" tugmasini bosing.

Keyingi oynada VirtualBox ni o'rnatish uchun qo'shimcha sozlamalarni tanlashingiz mumkin, ya'ni: 
 Create start menu entries – Pusk menyusida VirtualBox yorliqlarini yaratish; 
 Create a shortcut on the desktop – ish stolida VirtualBox yorliqlarini yaratish; 
 Create a shortcut in the Quick Launch Bar - tez ishga tushirish panelida VirtualBox yorliqlarini 
yaratish; 
 Register file association - dastur bilan ishlash uchun VirtualBox fayllarini ro'yxatdan o'tkazish. 

 
 
 
 
 
 
 

2. VirtualBox platformasida virtual mashina yaratish 
1) Dasturni ishga tushirgandan so'ng VirtualBox ning asosiy oynasi ochiladi. Virtual mashinani 
yaratish uchun "Создать" tugmasini bosish kerak ("Добавить" bilan adashmaslik kerak!). 
Ochilgan oynada siz virtual mashinaning nomini kiritishingiz, uni saqlash joyini tanlashingiz va operatsion 
tizimning turini va versiyasini ko'rsatishingiz kerak bo'ladi. Masalan, bizning holimizda, masalan, 
Windows 8 nomini kiritamiz va operatsion tizimning mos turini va versiyasini tanlaymiz. 
Shundan so'ng, virtual mashina uchun kerakli operativ xotira miqdorini ajratish 
mumkin bo'ladi. Standart qiymatlardan pastroq qiymatlarni o'rnatmaslik tavsiya 
etiladi.

Nazorat savollari: 
1 Xost operatsion tizimi tushunchasiga ta’rif bering. 
Operatsion tizim, kompyuter tiziminigiz va uning foydalanuvchilari orasidagi aloqalarini 
boshqarish uchun zarur bo'lgan dasturlardan iborat tizimdir. Bu dasturlar kompyuter ichidagi Hard disk, 

RAM (Xotira), Protsessor va boshqa qurilmalar orqali ishlaydi. Operatsion tizim ochilganda, uni yuklab 
topgan dastur ko'rsatiladi va foydalanuvchi uni ishga tushirishi mumkin bo'ladi. Masalan, Windows, 
MacOS, Linux kabi operatsion tizimlar mashhur misollar bo'lib, ular kompyuter va boshqa qurilmalar 
ustida dasturlarni bajarishni ta'minlaydi. 
2. VirtualBox gipervizori haqida nimalarni bilasiz? 
VirtualBox gipervizori, Oracle tomonidan yaratilgan eng mashhur bepul virtualizatsiya dasturi 
hisoblanadi. Bu dastur kompyuterda bir nechta operatsion tizimlarni boshqa operatsion tizimga 
o'rnatmasdan virtual o'rnatilgan yoki o'rnatilmagan qurilmalarda ishlatiladigan virtual muhit yaratishga 
yordam beradi. 
VirtualBox gipervizori quyidagi imkoniyatlarni ta'minlaydi: 
1. Virtual mashinalarni yaratish: Siz VirtualBox orqali yangi virtual mashina yarata olasiz va unga 
operatsion tizim o'rnatishingiz mumkin. 
2. Xususiyatlarni sozlash: Virtual mashinalarni xususiyatlarini (protsessor, xotira hajmi, video va 
boshqalar) sozlash imkoniyatiga ega bo'lasiz. 
3. Ruchnoy va farazi disklar: Virtual mashinalar uchun farazi disk yaratish va ularni zarur bo'lgan hajmda 
sozlash imkoniyatini ta'minlash. 
4. Tarmoq sozlamalari: Virtual mashinalar orqali aks ettirilgan tarmoqnozlangan ulanishlarni yaratish, 
sozlash va sozlamalarni o'rnatish imkoniyatlari mavjud. 
5. Yangi versiyalar uchun dasturlarni sinovlash: Virtual mashinalar orqali operatsion tizimlar yoki 
dasturlar uchun yangi versiyalarni sinovlash imkoniyatiga ega bo'lasiz. 
VirtualBox gipervizori ishlab chiqarishida ko'p platforma bilan mos keladi va undan foydalanish oson va 
tezdir. Bu dastur o'z vaqtingizda bir nechta operatsion tizimlarni ishga tushirishni va har birini ajratib 
ko'rishni yengillashtiradi. 
3. VirtualBox platformasida virtual mashinaga operatsion tizim o’rnatish jarayonini qisqacha tushintiring. 
VirtualBox platformasida virtual mashinaga operatsion tizim o'rnatish jarayoni quyidagi 
bosqichlar orqali amalga oshiriladi: 
1. VirtualBox ni o'rnatish: Virtual mashinalar yaratish uchun birinchi qadam VirtualBox ni o'rnatishdir. Siz 
rasmiy VirtualBox veb-saytidan dasturni yuklab olishingiz mumkin va kompyuterga o'rnatishingiz kerak. 
2. Virtual mashinani yaratish: VirtualBox dasturini ochib, "New" tugmasini bosing. Keyin, yangi virtual 
mashinani nomini va turi (masalan, Windows yoki Linux) tanlashingiz kerak. 
3. Xususiyatlarni belgilash: Keyin, yaratilayotgan virtual mashinaga xususiyatlar belgilanadi, masalan, 
RAM miqdori, disk o'lchami, processor yadro soni va hokazo. 
4. Opsiyonlarni sozlash: Sozlashlardan o'tib, operatsion tizimni o'rnatish uchun tizim diskini tanlash talab 
qilinadi. Bu diskda operatsion tizim fayllari saqlanadi. 
5. Operatsion tizimni yuklash: Operatsion tizimi ni ketma-ketlikda o'rnatishingiz zarur. Siz uni optik 
diskdan yoki disk fayllaridan yuklashingiz mumkin. 

6. Tizimni sozlash: Tizimni, misol uchun foydalanuvchi parolini belgilab, sozlash talab qilinadi. 
7. Kutilayotgan yuklash tugmasini bosing: Tugmasi chiqqanida, operatsion tizim o'rnatilishni boshlaydi va 
virtual mashinangizga kirib, uning sozlamalarini boshlashingiz mumkin. 
Bu bosqichlar orqali, VirtualBox yordamida virtual mashinangizga operatsion tizimni o'rnatishni 
bajarishingiz mumkin. Bu o‘rnatish jarayoni aniqlig’incha oson va malumotlarni yo’qotish imkoniyati 
orqali tajribachi foydalanuvchilar uchun qulaydir.