|
2-mustaqil ish Mavzu. Axborot ta’lim muhitida elektron axborot resurslarini yaratish
|
| bet | 1/4 | | Sana | 22.02.2024 | | Hajmi | 1,29 Mb. | | #160465 |
Bog'liq 2-mustaqil ish TAT 4-kurs-DI
2-mustaqil ish
Mavzu. Axborot ta’lim muhitida elektron axborot resurslarini yaratish (Dasturiy mahsulot yaratilib dasturning kodi va hisoboti topshiriladi).
Mustaqil ishga qo’yiladigan talablar
1. Elektron axborot resurslarini yaratish dasturiy vositalari o’rganiladi.
2. Talaba o’ziga tegishli mavzuni nazariy yoritadi.
3. Nazariy ma’lumotlar asosida offlayn va onlayn taqdimot dasturlarida namoyish dasturini va infografikani yaratadi.
4. Yaratilgan taqdimot asosida 10 minutlik video yaratadi.
Nazariy ma’lumotlar
Hozirgi electron hisoblash texnikalari rivojlangan davirda buning yo’li juda osonlashib qolga. Electron qurilmalar va shu maqsadga yo’naltirilgan vositalar bunda kata yordam beradi. Aynan shunday maqsaddagi ishlar uchun ham Microsoft Office kompaniyasi Power Point dadasturini ishlab chiqargan. Bu dastur yuqorida aytib o’tganimizdek turli hil grafik ko’rinishdagi axborotlar bilan, video multimediya fayillari bilan ishlash imkoniyatini beradi. Aynan shu dastur orqali biz ofis dasturlarining boshqalarida uchramaydigan imkoniyatlarga ega bo’lamiz. Power Point dadasturi rasm va multimediya fayllari bilan ishlash imkoniyatidan tashqari ularni namoyish etishda ham katta imkoniyatlarga ega. Power Point 2016 dadasturini ishga tushirish uchun huddi boshqa ofis dasturlari singari Windows 8 muhitida ham «Пуск» menyusidan foydalaniladi.
Bundan tashqari ish stolining bo’sh joyida sichqoncha o’ng tugmasi bir marta bosiladi. Hosil bo’lgan menyudan «Создат» bo’limi tanlanadi.
Natijada Power Point 2016 ning sarlovha eskisini tanlash oynasi hosil bo’ladi. U boshqa oldingi ofis dasturlaridan farqli ravishda quydagicha ko’rinishda bo’ladi.
Hosil bo’lgan oynaning chap tomoniga e’tibor bering bu yerda dastlab yuqorida dastur nomi va foydalanuvchi joriy holatgacha foydalangan hujjatlar ro’yhati joylashadi. Oynaning asosiy qismida esa Power Point dasturining foydalanuvchiga takil etayotgan hujjat yaratiladigan dizaynlar eskizlari namoyon bo’lgan. Bulardan foydalanuvchi o’ziga maqul bo’lgan dizaynni tanlaydi va natijada Power Point dasturining quydagi ishchi sohasi namoyon bo’ladi.
Endi asosiy oynadagi elementlar bilan tanishamiz. Oynaning eng yuqori qismida dasturning nomi, joriy oyna raqami va oynani tartibga solib turish elemantlari joylashadi.
Asosiy menyu bu 9ta funksiyadan iborat menyulardan iborat.
1.Dasturning Файл lentasi fayllar ustida turli amallarni bajarishga imkon beruvchi buyruqlardan tashkil topgan: Сведения - fayl haqida turli ma’lumotlarni olish; Создать – yangi fayl hosil qilish; Открыть – mavjud faylni ochish; Сохранить – faylni saqlash; Сохранить как – faylni boshqa nomda saqlash; Печать – faylni chop etish; Закрыть – dasturni yopish.
2. Dasturning Главная - bosh lentasi Windows buferi bilan ishlash (Буфер обмена), slaydalar yaratish (Слайды), slaydlardagi shrift turlari, o‛lchami, ko‛rinishlarini o‛zgartirish (Шрифт), abzatslar bilan ustida turli amallar bajarish (Абзац), slaydlarga turli shakl va rasmlar qo‛yish (Рисование) hamda slaydlarni tahrirlashga (Редактирование) imkon beradi:
3. Dasturning Вставка – qo‛yish, o‛rnatish lentasi slaydlar hosil qilish, jadvallar, shakllar, diagrammalar, havolalar, turli ob’yektli matnlar, izohlar va belgilarni hamda multimedia amallarini (videoyozuv, ovozlarni) slaydlarga qo‛yish uchun zarur bo‛lgan buyruqlardan tashkil topgan.
4. Dasturning Дизайн – dizayn lentasi yordamida taqdimot mavzusiga mos ko‛rgazmali ko‛rinishlarni tanlash, turli variantlardan foydalanish, slayd o‛lchamini va fonini o‛zgartirish kabi amallarni bajarish mumkin.
5. Dasturning Переходы - slaydlarga o‛tish lentasi slaydlarni ekranga turli effektlarda chiqishini ta’minlab, slaydlarni ovoz bilan chiqishi va slaydlarni almashish vaqtini belgilashga imkon beradi.
6. Dasturning Анимация - ob’ektlarga animatsiya (harakat) berish lentasi buyruqlari animatsiya elementlarini qo‛yish, animatsiya effektlarini o‛rnatish, animatsiya sohasini belgilash, animatsiya tartibini o‛zgartirishga mo‛lgallangan.
7. Power Pointning Слайд-шоу lentasi yordamida slaydlarni ko‛rishni boshlash, ko‛rish vaqtini belgilash va slayd-shoyni sozlash kabi amallarni bajarish mumkin.
8. Dasturning navbatdagi Рецензирование – taqrizlash lentasi buyruqlari slaydlarda imloni tekshirish, yozuv tilini o‛zgartirish, slaydlarga izohlar qo‛yish, yozuvlarni qo‛lyozma ko‛rinishda yozish kabi amallarni bajarishga imkon beradi.
9. Power Point dasturining Вид - ko‛rinish lentasi slaydlarni ko‛rish rejimi xususiyatlarini o‛zgartirish, masshtablar, oynalar va makroslar bilan ishlashga xizmat qiladi.
Asosiy manyuning yordamida foydalanuvchi menyu yordamida bajariladigan barcha funksiyalarni amalga oshirish mumkin.
Ishch oynasi asosan ikki qisimdan iborat bo’ladi. Oynaning chap tomoni bu ishlanayotgan taqdimot strukturalarining nomayon bo’lishini ko’rish mumkin. O’ng tomonida esa yaratilayotgan taqdimotning joriy slaydi joylashadi.
Taqdimot sozlamalarini foydalanuvchi o’ziga moslash uchun turli imkoniyatlarga ega buning uchun foydalanuvchi buyruqlar bo’limidan bo’limi tanlanadi. Hosil bo’lgan menyudan
slaydlar sozlamalari bo’limi tanlanadi. Natijada quydagi oyna hosil bo’ladi.
Endi esa dasturning asosiy imkoniyati bo’lmish taqdimot yaratish bilan tanishsak. Taqdimot yaratishning asosida albatta slaydlardan foydalaniladi. Ular tekst, grafik, ovozli va video malumot ko’rinishida bo’lishi mumkin. Yangi taqdimot yaratish uchun quydagi amallar
ketma ketligi bajariladi
Menyuda dasturning kerakli eskisi tanlanadi va natijada uning maketini tanlash mulaqot ynasi ochiladi.
Bu oynaning chetlaridagi o’tkazish tugmalari yordamida keying yoki oldingi maketlarni ko’rish imkoniyati bor. Maketnng pastki qismi strelkalari esa maket holatini tanlaydi va o’zgartiradi. Misol uchun yuqoridagi maketning bir nechta shakli ham mavjud.
Maketning rasimli ko’rinishlari ham mavjud bo’lib ular foydalanuvchi hoxishiga ko’ra almashtirilishi mumkin
Natijada ishchi sohada tanlangan maket hosil bo’ladi. Foydalanuvchi bu buyruqni klaviaturadan “Ctrl+N” kombinatsiyasi orqali ham hosil qilishi mumkin.
Slaydlar bilan turli amallarni bajarish mumkin. Yaratilayotgan taqdimot strukturalarini o’zgartirish unga yangi slayd qo’shish va mavjud slaydlarni olib tahlash imkoniyatlari ham mavjud. Bu amallarni quydagicha bajaramiz.
Taqdimot strukturasini o’zgartirish uchun uning joylashuv o’rniga sichqoncha ko’rsatgichi olib boriladi va chap tugmasi bir marta bosilib turgan holda struktura ichidagi o’zgartirishimiz kerak bo’lgan joyga olib boriladi, kerakli joyga olib kelgach tugmacha qo’yib yuboriladi, natijada ushbu slayd o’rni tanlangan joyga almashib joylashadi.
Strukturalar qatoriga yangi slayd qo’shish va mavjudlarini olib tashlash quydagi tartibda amalga oshiriladi. Slayd qo’shish- sichqoncha kursori aynan slayd qo’shish kerak bo’lgan joyga olib boriladi va kerakli slayd ustida bir marta bosiladi natijada slayd joriylashadi. So’ngra sichqoncha o’ng tugmasi bir marta bosiladi va slayd hosil qilish buyrug’I tanlanadi. Bundan tashqari slaydni «Вставка» bo’limi yordamida ham qo’shish mumkin.
Kerakli eskiz tanlangach ekranda quydagi ko’rinish hosil bo’ladi.
Kerakli tekst tanlanadi. So’ngra u slaydda aksetadi. Huddi shunday tarzda slaydlarga diogrammalar joylashtirish ha amalga oshiriladi.
Endi esa e’tiboringizni taqdimot ko’rinish va chiqishlari, animasiyalar joylashtirishga qaratsak. Buning uchun joriy slayd tanlanadi va menyular satridan АНИМАЦИЯ bo’limi tanlanadi. Natijada oynada ushbu bo’limning menyulari paydo bo’ladi. Slayddagi effect berilishi kerak bo’lgan saxifa tanlanadi va belgilab olinadi, natijada “animatsiya” bo’limi faollashadi. Siz undan kerakli animatsiyani tanlab joylashtirish mumkin.
Bularga qo’shimcha ravishda har bir effect turiga qo’shimcha effektlar kiritish ham mumkin.
|
| |
