20 Koaksial kabel bo’yicha tushuncha bering

Koaksial kabel, elektronik signalni o'tkazish uchun ishlatiladigan bir turiy kabeldir. Uning nomi "koaksial" so'zidan kelib chiqqan, ya'ni "o'rtasidagi o'q" ma'nolarini anglatadi.

1. 
   Quyi qismi (dastlabki qismi): Koaksial kabelning quyi qismi (dastlabki qismi) odatda o'lchamli polimer (plastmassa) yoki metaldan (masalan, medi, misol uchun mis tomirlar) tayyorlangan ichki izolyatsiya materiali bilan o'ralgan bo'ladi. U elektrik signalini tashishdan himoya qiladi va dastlabki qismning qattiqligi va o'lchami, kabelning umumiy tashqi hajmini ta'minlayadi.
   
2. 
   Ichki joyni (bop qismi): Ichki joyni dastlabki qismning ustiga o'rnatilgan, o'lchamli medi yoki metaldan tayyorlangan maysa bilan tashkil topgan bo'ladi. Bu maysa, elektrik signalini o'tkazish vazifasini bajaradi va dastlabki qismdan kelib chiqqan elektromagnit nurlarni kabeldan chiqarib tashlaydi.
   
3. 
   Tashqi izolyatsiya: Tashqi izolyatsiya, koaksial kabelning ichki joynidan tashqari joylashgan va kabelni tashqi faktorlardan, masalan, yorug'lik va tashqi nurlardan himoya qiladi. Uning asosiy vazifasi, kabelning ichki joyni va tashqi faktorlar orasida elektrik qurilmalarining oqibatlari va yorug'liklari o'tkazishini oldini olishdir.
   
4. 
   Tashqi qismi (qurilma): Tashqi qismi, koaksial kabelning eng sirtli qismi hisoblanadi va u odatda paxta, medi yoki plastikdan tayyorlangan bo'lib, kabelni mehanik zaxiralardan himoya qiladi va qattiqlikni ta'minlaydi.
   

21 Aloqa liniya turlari.

• 
  Telefon aloqa liniyasi. UHF, VHF chastotalarda ishlaydigan mobil telefoniya aloqa tarmog'i hisoblanadi. Mobil telefonlar orqali qo'ng'iroq qilish va ma'lumotlar almashish mumkin.
  
• 
  Kabel aloqa liniyasi. Uzatuvchi kabel orqali elektron yurakdan foydalangan holda ma'lumotlarni uzatish yo'line tushadi. Telefon kabeli, kompyuter kabeli bunga misol bo'la oladi.
  
• 
  Optik aloqa liniyasi. Optik tolalardan foydalangan holda elektromagnit to'lqinlarni emas, yorug'lik to'lqinlarini uzatish prinsipiga asoslangan. Tezlik yuqori, xatolik pastdir.
  
• 
  Radiolentada aloqa liniyasi. Radiolentadan foydalangan holda, chastotalar orqali ma'lumot uzatish yo'line tushadi. Televidenie, radio, mobil aloqa bunga dalolat beradi.
  
• 
  Sputnik aloqa liniyasi. Kosmik sputniklardan foydalangan holda, yerdagi aloqa markazlari va har xil regionlardagi tarmog' ma'lumotlarini almashadi. Kosmik aloqa deb ham ataladi.
  

22 Simsiz tizimlar va ularning xillari.

• 
  Wi-Fi. Baland tog'rilikdagi belgilarga (WIFI tore) asoslangan simsiz internet aloqa turi. Uy, o'quv muassasalari, mehmonxonalar, kafelarda foydalaniladi. Tezliga qarab aylana (2.4GHz/5GHz) bo'ladi.
  
• 
  Bluetooth. Qisqa masofadagi, kichik hajmdagi qurilmalarni chetlashtirish uchun mo'ljallangan. Kompyuter, printer, expanderni, monitorlarni, kontrollerlarni, qulоvga olishni chetlashtirish uchun ishlatiladi.
  
• 
  ZigBee. Energiyani jamlaydigan qurilmalar uchun mo'ljallangan kichik maydon tarmoqlari. Ayirmalar, chiroqlar, hisoblagichlar kabi jarayonlarni boshqarish uchun ishlatiladi.
  
• 
  LoRaWAN. Keng masofadagi, arzon sensor tarmoqlarini ifodalaydi. Suvlar boshqarish, quruqlanuv monitoringi uchun qulay.
  
• 
  NB-IoT. Internet of Things uchun baland suvlilikdagi simsiz kommunikatsiya texnologiyasi. Batareyalarga tejalovchi va keng cographics tarmoq qopuvini ta'minlaydi.
  

23 SDH texnologiyasi asosiy vazifasi va iyerarhiyasini tushuntirib bering.

• 
  Ma'lumotlarni digital ko'rinishda uzatish imkoniyatini yaratadi. SDH orqali elektron ma'lumotlar raqamli ko'rinishda uzatiladi.
  
• 
  Ma'lumotlarni kanalizatsiya qilish. SDH orqali har bir fizik kanalga bit torrent uzatish hajmi belgilanadi.
  
• 
  Ma'lumotlarning sinkronizatsiyasini ta'minlaydi. SDH ma'lumot uzatishining barcha bosqichlari harmonik ritmda ishlaydi.
  
• 
  Xatolikni aniqlash va to'g'rilash. SDH xatoning sezilarli darajasida bo'lsa, uzatuvchi to'g'riladigan usullarni qo'llaydi.
  

• 
  SDH - Synchronus Digital Hierarchy
  
• 
  STM-1 (Synchronous Transport Module level 1) - 155.52 Mbit/s
  
• 
  STM-4 - 622.08 Mbit/s
  
• 
  STM-16 - 2.488 Gbit/s
  
• 
  STM-64 - 9.953 Gbit/s
  

24 IP adreslarni qanday turlari bor va ularning farqi nimada?

• 
  IPv4 - Internet Protocol versiyasi 4. 32 bit hajmli va unikal manzillar. Bugungi kunga qadar eng keng tarqalgan versiya. Limitlegan resursi sababli yangi standart sifatida IPv6 belgilangan.
  
• 
  IPv6 - Internet Protocol versiyasi 6. 128 bit hajmli manzillar, yani unikal manzil resurslari belgilenmagan darajada ko'p ayirmachalikka ega. IPv4 ga nisbatan ko'p afanatliklarni bartaraf etadi.
  
• 
  IPv4 va IPv6 o'rtasidagi farq:
  
• 
  IP manzil hajmi (bit soni) - IPv4: 32 bit, IPv6: 128 bit
  
• 
  Unikal manzilsoni - IPv4: 4.3 milyard, IPv6: 340 sextillion (10^38)
  
• 
  Natning yo'qolishi muammosining hal qilinishi
  
• 
  Xavfsizlikning yaxshilanishi
  
• 
  Katta mikro va kichik tarmoklarning muvofiqligining yaxshilanishi
  
• 
  Private manzilsonlar - faqat xususiy tarmoq ichida ishlatiladi, internetga chiqmasdan.
  

25 Eng keng tarqalgan LAN topologiyalari

• 
  Bus topologiyasi. Hammabog'inchalik magistrali bo'lib, tarmoq uchun barcha qurilmalar unga bog'langan holda joylashgan. Hokazo, sirt joylashuvi. Xatoliklarning sezilarli bo'lishi afzalliklari.
  
• 
  Kol topologiyasi. Markaziy switch yoki hub orqali barcha qurilmalarga aloqani ta'minlovchi topologiya. O'ralgan harfli tasvirdagi g'ildirakning makoni kabi. Xatolikni topish va boshqarish qulay.
  
• 
  Ulduz topologiyasi. Barcha qurilmalarning markaziy switch yoki hubga bir me'toriga bog'lanishi. Ulduzning shaklida. Xatolikni tez topish va izolatsiya qilish imkoniyati yuqori.
  
• 
  Tarmoq topologiyasi. Qurilmalarning bitta-bitta bog'lanishi. Grafik ko'rinishidagi har xil geometrik rasmga o'xshaydi. Keng tarmoq qopuviga ega.
  
• 
  Qator topologiyasi. Qurilmalar bir-biri orqali maintop yordamida bog'langan holda tarmoq tuziladi. Kompyuter klassida tarqatilgan masalarning tasvirini beradi.
  

26