AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ
AZƏRBAYCAN MEMARLIQ VƏ İNŞAAT UNİVERSİTETİ
Təsdiq edirəm:
Kafedra müdiri_____________
prof. Sərdarov B.S.
“___”____________2015-ci il
Fənn proqramı (sillabusu)
Kafedra “Yapışdırıcı materiallar və betonlar texnologiyası”
Fənnin adı “Kristollaqrafiya, rentgenoqrafiya və elektron mikroskopiyası ”
1. Fənn haqqında məlumat:
Kodu 050601
Tədris ili 2014-2015 semestr VI (yaz)
Fakültə “İnşaat-texnologiya”
Qrup 692a
Tədris yükü: mühazirə 45 saat, seminar (məşğələ) 15 saat, Cəmi 60 saat.
Kredit: 4
Auditoriya: № ________
Saat: ________
2. Müəllim haqqında məlumat:
Adı, atasının adı, soyadı və elmi dərəcəsi assistent Əzimi Məhəbbət Zülfiqar qızı
Kafedranın ünvanı: Ayna Sultanova 5
Məsləhət saatları: _______________________________
E-mail ünvanı: _________________________________
İş telefonu: (012) 539-10-25
3. Tələb olunan dərslik və dərs vəsaitləri:
1. Гумилевский С.А., В. М. Киршон, Г.П.Луговской «Кристаллография и минералогия», Учебн. Пособие для втузов. М., «Высшая школа», 1972
2. M.İ.Çıraqov, M.B.Babanlı “Kristallokimya”, 1997
3. S.O.Rəsulov “Mühəndis geologiyası və hidogeologiya”, 1991
4. Fənnin təsviri və məqsədi:
(Fənn haqqında qısa məlumat, onunla əlaqəli fənlər, fənnin tədrisinin məqsədi yazılı şərh olunur. Bu fənni öyrənməklə tələbələrin nəyi biləcəkləri, nəyə nail olacaqları və hansı vərdişlərə yiyələnəcəkləri qeyd edilir.)
Kristalloqrafiya fənnində kristalloqrafiyanın inkişaf tarixinin qısa icmalı kristal və kristallik maddələr haqqında geniş məlumat verilir. Kristalloqrafiyanın bölmələri olan həndəsi kristalloqrafiya, fiziki kristalloqrafiya və kristallokimya haqqında geniş məlumat verilir.
Bu fənni öyrənməklə tələbələr kristallar haqqında ətraflı məlumatları biləcəklər, inşaat materiallarının bərkiməsi zamanı struktur əmələgətirmə proseslərinin yüksək səviyyədə izah olunmasına nail olacaqlar, mikroskop, rentgen və termiki analiz aparmaq üçün istifadə olunan cihazlarla işləmə vərdişlərinə yiyələnəcəklər.
5. Fənnin təqvim planı:
1. Kristalloqrafiya kristallar haqqında elmdir.
2. Həndəsi kristalloqrafiya.
3. Kristallokimyanın əsasları.
4. Fiziki kristalloqrafiyanın əsasları.
5. Rentgen şüasının fizikası.
6. Rentgenoqrammaların analizi.
7. Keyfiyyət analizi.
8. Elektron mikroskopiyası.
5.1. Mühazirə dərslərinin mövzuları və qısa icmaları
Həftələr
|
Mövzunun adı və qısa icmalı
|
Saat
|
Tarix
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
Mövzu№1. Kristalloqrafiya kristallar haqqında elmdir. Kristalloqrafiya kristalların formasını, daxili quruluşunu, həmçinin, fiziki-kimyəvi xassələrini və mənşəyini öyrənir.
|
2
|
28.01.15
|
2
|
Mövzu№2. Kristal və kristal qəfəsləri haqqında məlumat. Kristallik maddələrin xassələri. Eynicinslilik. Anizotropluq. Sabit ərimə nöqtəsinə malik olmaq.
|
2
|
29.01.15
|
3
|
Mövzu№3. Həndəsi kristalloqrafiya. Kristalların simmetriyaları. Simmetriya elementləri. Sinqoniyalar.
|
2
|
04.02.15
|
4
|
Mövzu№4. Kristalların formaları. Təbəqəli, iynəvari, izometrik kristallar. Kristalların sadə formaları. Sadə formaların kombinasiyaları.
|
2
|
11.02.15
|
5
|
Mövzu№5. Kristallarda keçid kimyəvi rabitələr.İon-kovalent rabitə.Kovalent-metallik rabitə.İon-metallik rabitə.
|
4
|
12.02.15
18.02.15
|
6
|
Mövzu№6. Silikatların kristallokimyası.Silisiumun təbiətdə yayılması və alınma üsulları.Silisiumun oksigenli birləşmələri.
|
4
|
25.02.15
26.02.15
|
7
|
Mövzu№7. Кристаллографийанын ясаслары.Симметрийа elementləri. Kристалларын морфолоэийасы.
|
4
|
04.03.15
11.03.15
|
8
|
Mövzu№8. Silikatların kristallik quruluşlarının təsnifatı.Silikatların fiziki xassələrinin quruluşdan asıllığı.
|
4
|
12.03.15
18.03.15
|
9
|
Mövzu№9. Kristal quruluşların motivləri və fiziki xassələri.Kristallik maddələrin quruluşu.Polimer maddələr.
|
2
|
25.03.15
|
10
|
Mövzu№10. Kristal qəfəsinin enerjisi.İon qəfəsinin enerjisi.Van-der-vals tip rabitəli quruluşda qəfəs enerjisi.
|
4
|
26.03.15
01.04.15
|
11
|
Mövzu№11. Quruluşu təyin edən əsas faktorlar.İonların effektiv radiusları.Atomların kovalent radiusları.Atomların Van-der-vals radiusları.
|
2
|
08.04.15
|
12
|
Mövzu№12. Rentgen şüasının fizikası.Kristalların simmetriyaları.Simmetriya elementləri.Sinqoniyalar.
|
4
|
09.04.15
15.04.15
|
13
|
Mövzu№13. Rentgen şüasının kristallardan difraksiyası.Kristallik cisimlərin quruluşu.Debay-Şerrer üsulu.
|
4
|
22.04.15
23.04.15
|
14
|
Mövzu№14. Rentgenoqrammaların analizi. Rentgenotexnika. Rentgenoqrammaların çəkiliş üsulları.
|
4
|
29.04.15
06.05.15
|
15
|
Mövzu№15. Elektron mikroskopunun fiziki prinsipləri və onun vasitəsilə kristalların tətqiqi.
|
2
|
07.05.15
|
5.2. Məşğələ (seminar) dərslərinin mövzuları və qısa icmaları
Həftələr
|
Mövzunun adı və qısa icmalı
|
Saat
|
Tarix
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
Mövzu№1 Кристалларын харижи формаларына эюря тяйини.
|
2
|
05.02.15
|
2
|
Mövzu№2 Кристаллик сингонийаларын параметрляря эюря гурулмасы.
|
2
|
19.02.15
|
3
|
Mövzu№3 Кристалларда атом мцстявиляри арасы мясафянин щесабланмасы.
|
2
|
05.03.15
|
4
|
Mövzu№4 Рентэен апаратынын иш принсипи иля яйани танышлыг.
|
2
|
19.03.15
|
5
|
Mövzu№5 Рентэенограмманын алынмасы.
|
2
|
02.04.15
|
6
|
Mövzu№6 Рентэенограмманын щесабланмасы.
|
2
|
16.04.15
|
7
|
Mövzu№7 Мигдары анализ.
|
2
|
30.04.15
|
8
|
Mövzu№8 Електрон микроскопу иля минералларын тяйини.
|
2
|
14.05.15
|
5.3. Fənn üzrə sərbəst işlərin mövzuları
Sıra
№-si
|
Mövzunun adı
|
1
|
Mövzu№1 Rentgen quruluş təhlili.
|
2
|
Mövzu№2 Polimorfizm.
|
3
|
Mövzu№3 Orta kateqoriyaya daxil olan sinqoniyalar.
|
4
|
Mövzu№4 Kristalloqrafiyada parametrlər nisbətinin sabitliyi qanunu.
|
5
|
Mövzu№5 Kristal maddələrdə simmetriya.
|
6
|
Mövzu№6 Elektrik mikroskopunun iş prinsipi və kristalların təyini.
|
7
|
Mövzu№7 Kovalent tip rabitə.
|
8
|
Mövzu№8 Van-der-Valls rabitəsi.
|
6. Davamiyyətə verilən tələblər.
Dərsə davamiyyətə görə verilən maksimum bal 10 baldır. Balın miqdarı əsasən: tələbə semestr ərzində fənn üzrə bütün dərslərdə iştirak etdiyi halda ona 10 bal verilir. Semestr ərzində fənnin tədrisinə ayrılan saatların hər buraxılan 10 %-nə 1 bal çıxılır. Bütün fənlər üzrə semestr ərzində buraxılmış dərs saatlarının ümumi sayı normativ sənədlərdə müəyyən olunmuş həddən yuxarı olduğu halda tələbə imtahan sessiyasına buraxılmır və onun haqqında müəyyən qərar qəbul edilir.
7. Qiymətləndirmə.
Tələbənin biliyi maksimum 100 balla qiymətləndirilir. Bundan 50 balı tələbə semestr ərzində, 50 balı isə imtahanda toplayır. Semestr ərzində toplanan 50 bala aşağıdakılar aiddir: dərsə davamiyyətə görə ─ 10 bal;sərbəst işə görə ─ 10 bal;məşğələ (seminar) və ya laborator dərslərin nəticələrinə görə - 30 bal.Əgər fənn üzrə kurs işi (layihəsi) nəzərdə tutulubsa, onda məşğşlə (seminar) vəlaborator dərslərinə görə 20 bal, kurs işinin (layihəsinin) hazırlanması vəmüdafiəsinə görə 10 bal verilir.
Tələbənin imtahanda topladığı balın miqdarı 17 baldan aşağı olmamalıdır. Fənn üzrə ayrılmış bütün saatların 25 %-dən çoxunda iştirak etməyən tələbə həmin fənnin imtahanına buraxılmır.
Fənn üzrə semestr ərzində toplanmış balın yekun miqdarına görə tələbənin biliyi Avropa Kredit Transfer Sisteminə (AKTS) görə aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
51 baldan aşağı – “qeyri-kafi” – F
51 - 60 bal – “qənaətbəxş – E
61 - 70 bal – “kafi” – D
71 - 80 bal – “yaxşı – C
81 - 90 – “çox yaxşı – B
91 - 100 – “əla” – A
8. Davranış qaydalarının pozulması. Tələbə Universitetin daxili nizam-intizam qaydalarını pozduqda Əsasnamədə nəzərdə tutulan qaydada tədbir görülür.
9. Fənn üzrə tələblər, tapşırıqlar.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10. Tələbələrin fənn haqqında fikrinin öyrənilməsi.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Mühazirə rəhbəri: ____________ ass. Əzimi M.Z.
Məşğələ rəhbəri: ______________ass. Əzimi M.Z.
“__21__”___02___ 2015-ci il
| 