|
- rasm. Moddiy nuqtaning aylana bo’ylab harakati
|
| bet | 2/5 | | Sana | 21.12.2023 | | Hajmi | 230.8 Kb. | | #125989 |
Bog'liq Erkin tebranishlar tenglamasi httpsmy.soliq.uzsearchtintin pdftin=631998062, 2 Axborotni ximoyalashning doimiy dasturiy aparat vositalari, Yuksak ma\'naviyatli yoshlarni tarbiyalashda O\'rta Osiyo allomala, gronert2004, 10.1021@ja01646a024, 1, SAMPLE TOPICS AND QUESTIONS(1), Elektron raqamli imzo, kurs ishi haqiqiy, savol 01, 1mustaqil ishi, portal.guldu.uz-3-mavzu MUSTAQIL O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TASHKIL TOPISHI VA UNING TARIXIY AHAMIYATI, С Ў Р О В Н О М А, 4-amaliy ish, 3- lek Maǵlıwmat informaciya xızmeti1.1 - rasm. Moddiy nuqtaning aylana bo’ylab harakati
Garmonik tebranishlarga bir misol keltiramiz. M nuqta A radiusli aylana bo’ylab burchak tezlik bilan tekis harakatlanayotgan bo’lsin (1.1 - rasm).
Harakat boshlanishida, t = 0 da nuqta M0 holatda deb hisoblaymiz. Shu nuqtaga o’tkazilgan A = 0M0 aylananing radiusi M nuqtaning burchak tezligiga teng tezlik bilan ko’rsatgich yo’nalishida aylanadi. Agar t = 0 da radius gorizontal o’q bilan burchak hosil qilgan bo’lsa, t vaqt o’tgandan so’ng esa ( t + ) qiymatga ega bo’ladi. M nuqta aylana bo’ylab burchak tezlik bilan harakatlanganda uning tik diametrga proyeksiyasi N aylana markazi atrofida garmonik tebranishlar hosil qiladi.
N nuqtaning tik diametr bo’yicha siljishi yoki tebranishi sinus qonuni bilan ifodalanadi:
, (1.2.4)
bu yerda u – M nuqtaning tik diametrga proyeksiyasi N nuqtaning 0 aylana markaziga nisbatan holatidir va tebranuvchi kattalik hisoblanadi.
M nuqtaning 0X o’qqa proyeksiyasi ham shunday qonun asosida tebranadi:
(1.2.4) – ifodada t ni t + T bilan olmashtirib, ga tengligini hisobga olsak, M nuqtaning tik diametrga proyeksiyasi N ni 0 nuqta atrofidagi tebranish qiymatiga ega bo’lamiz va x siljish kattaligining davriy ravishda o’zgarishini kuzatamiz.
Gorizontal o’q bo’yicha vatqning o’zgarishini, vertikal o’q bo’yicha esa siljishining o’zgarishini keltirsak, siljishning o’zgarishini grafik ravishda tassavur qilish mumkin. Natijada sinusoida qonuniyatini kuzatamiz (1.2 - rasm).
Bu yerda istalgan vertikal AV kesma shu vaqtdagi siljishni ko’rsatadi, A1V1 – amplitudaning maksimal qiymatini, T – tebranish davrini ko’rsatadi.
|
| |
