Hujjatli fayllarni yaratish uchun quyidagicha yo’llar tutish mumkin. topshiriq

Download 1.6 Mb.
bet	17/24
Sana	19.02.2023
Hajmi	1.6 Mb.
	#42783

Bog'liq
3-Mavzu Apparat taminot va Dasturiy taminot Reja Apparat tamin
mumtoz adabiyoti, 1-Oktabr “Uztozlar va murabbiylar kuni “kuni tadbir bayonnomasi, 2023 2024 укув йили 5 kurs uchun o`quv uslubiy qollanma, 321, 1.4, 1.1, 1.2, Ped Tohtarov (noyabr), Ped Tohtarov (sentabr), Ped Tohtarov (dekabr), 2 Reyting nazorat Axborot xavsizligi oraliq nazorat 9.11.2023, dars ishlanma ilxomjon, Shirin Tursunovaaa sanitariya joriy

Hujjatli fayllarni yaratish uchun quyidagicha yo’llar tutish mumkin. topshiriq I. Kontekst menyu yordamida hujjatli fayllarni yaratish. - Sichqonchani ishchi stolining bo’sh joyiga olib borib o’ng tugmasi bosiladi. Quyidagi kontekst (vertical) menyu ochilishi kerak. Ochilgan menyuning Создать bo’limiga o’tib qism menyu faollashtiriladi. Menyu bandlari bo’yicha “yuqoriga”, “quyiga” tugmalaridan yoki sichqonchadan foydalanib harakatlanish mumkin. Ushbu qism menyu faollashgandan so’ng qanday hujjat yaratilishiga qarab dastur nomi tanlanadi. Masalan, siz grafik hujjat yaratmoqchi bo’lsangiz Точечный рисунок buyrug’i tanlanadi. Matnli hujjatlarni yaratish uchun esa quyidagi buyuqlardan biri tanlanadi. II. Hujjatli fayllarni yaratishning ikkinchi yo’li Standart uslub hisoblanib u quyidagi ketma-ketlikdan iborat. Ushbu holatda dastur avtomatik tarzda yangi hujjatni yaratib ishga tushadi. Agar siz yana bundan boshqa yangi hujjat yaratishni istasangiz u holda Файл- Создать buyrug’ini berasiz. Word matn protsessorida oсhilgan ixtiyoriy hujjatga matn kiritish mumkin. Buning uchun tayyor hujjatdan foydalanishimiz yoki yangi hujjat faylini xosil qilishimiz mumkin. Har bir hujjat yaratilgandan so’ng nomlanmasdan kompyuter xotirasiga saqlanmaydi. Siz ma’lumotlarni kompyuter xotirasiga saqlashingiz uchun quyidagi qadamlarni amalga oshirishingiz kerak. Yaratilgan hujjatlarni nomlash uchun, yaratilishiga qarab yo’l tutiladi. Agar hujjat birinchi yo’l bilan yaratilsa nomini almashtirish haqida Windows ning ogahlantirishini siz hujjat nomi avtomatik tarzda niqobga olinishi bilan kuzatishingiz mumkin. Bundan keyin siz hujjat nomini almashtirishingiz mumkin. Ba’zan foydalanuvchi ayrim sabablar tufayli bunga bee’tibor bo’lib bu yordamdan bedarak qoliadi. Bunday holatda hech xavotirga o’rin yo’q. Microsoft kompaniyasi bu holatlarni ham hisobga olib qo’ygan. Siz hujjatni nomini almashtirish uchun Windows yordamisiz xam amalga oshirishingiz mumkin. Buning uchun hujjatni sichqoncha yoki klaviatura tugmalari yordamida belgilab (niqobga olingan holda ajralib turadi) F2 funksional tugmasi bosiladi. Hujjat nomining o’zi alohida hiqoblanadi – bu kursor hujjat nomini o’zgartirish holatiga o’tganligini bildiradi. Hujjat ikkinchi yo’l bilan yaratilgan bo’lsa u holda quyidagicha yo’l tutiladi: Файл->Сохранить(yoki “Сохранить как”) buyrug’i beriladi. Ushbu buyruqni Shift+F12 yordamida xam berish mumkin ushbu muloqot oynasi ochiladi. Имя fayl qatoriga hujjat nomi kiritilib Soxranit buyrug’i beriladi. Fayl xususiyatlari Fayl o’zining o’lchami, turi, yaratilish vaqti, o’zgartirilgan vaqti, holati va kim tomondan yaratilganlik ma’lumotlariga ega. Usbu xususiyatlarni aniqroq ko’rish uchun avval fayl belgilanadi, sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi, ochilgan kontekst menyudan Свойства buyrug’i tanlanadi. Fayllarni yuklash Yaratilgan fayllarni yuklash uchun quyidagicha yo’llar tutish mumkin: fayl belgilanib so’ngra Enter tugmasi bosiladi fayl belgilanib sichqoncha chap tugmasi tez ikki marta bosiladi fayl belgilanib sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi, ochilgan kontekst menyudan Открыть buyrug’i tanlanadi. avval dastur ishga tushiriladi so’ngra Файл->Открыть buyrug’i beriladi, ochilgan muloqot oynasidan yuklanishi kerak bo’lgan hujjat tanlanib Открыть tugmasi bosiladi. Wordda matnni kiritish va taxrirlash. Wordda hujjatli fayllar xosil qilishning ikkita yo’li mavjud. 1. Ctrl+N tugmalari orqali. 2. Файл Создать buyruqlari orqali amalga oshiriladi. Xosil qilingan yoki qo’shimcha ma’lumotlar bilan to’ldirilgan hujjat xotiraga olib qo’yiladi aks holda barcha bajarilgan ish yo’qoladi. Hujjatni birinchi marta saqlash uchun: Файл Сохранить как buyruqlar ketma-ketligi bajariladi. Ekranda Сохранение документа muloqot oynasi ochiladi. Oynaning Имя файла deb nomlangan qismiga fayl nomi kiritiladi va Сохранить buyrug’i sichoncha yordamida bosiladi yoki klaviaturadagi Enter tugmasidan foydalanamiz. Keyinchalik shu faylga qo’shimcha qilingan ma’lumotlarni xotiraga olishni Ctrl+C tugmalar majmui yoki Файл Сохранить buyruqlari orqali amalga oshirishimiz mumkin. Tayyor hujjatni ochish uchun esa Файл menyusining Открыть bo’limi faollashtiriladi, xosil bo’lgan muloqot oynasida mavjud fayllar ro’yxati keltiriladi, zarur fayl sichqoncha orqali tanlanadi va Enter tugmasi bosiladi. Yangi hujjat fayli tashkil qilingandan so’ng avvalam bor kiritiladigan matn uchun sahifa holati va o’lchamini tanlab olishimiz kerak bo’ladi, buning uchun Файл menyusining Parametri stranitsi bo’limini faollashtiramiz xosil bo’lgan muloqot darchasidan zarur bo’lgan o’lchamlarni tanlab olamiz. Bunda sahifaning o’ng va chap, yuqori va pastki chegaralari o’lchamlari, intervallarini qo’yish mumkin. Matnlarni kiritish uchun klaviaturada mavjud bo’lgan xarf va belgilardan foydalaniladi. Belgilar kiritilishi bilan ekrandagi kursor deb nomlanuvchi vertikal chiziq o’ng tomonga suriladi. Satrning o’ng chegarasiga etilgandan so’ng matn avtomatik ravishda keyingi satrga o’tadi. Chegaraga etmasdan turib keyingi satrga o’tish uchun Enter tugmasidan foydalanamiz. Matnlarni tahrirlash deganda, uning xatolarini to’grilash, qo’shimchalar kiritish, satrdan-satrga o’tish, abzats qo’yish, bosh xarflar bilan yozish va shunga o’xshash vazifalar tushuniladi. Bosh xarflarni yozish uchun Caps Lock yoki Shift tugmasidan foydalanamiz. Home sаtr bоshigа оlib kеlаdi End sаtr охirigа оlib kеlаdi Ctrl+Home hujjаt bоshigа Ctrl+End hujjаt охirigа PgUp bir sахifа yuоrigа PgDown bir sахifа pаstgа Ctrl + bittа so’z оldingа Ctrl + bittа so’z оrаgа Ctrl + bir аbzаts оldingа Ctrl + bir аbzаts оrаgа Backspase Matnni oxirgi harfidan boshlab o’chiradi Delete Matnni birinchi harfidan boshlab o’chiradi Insert bu tugma yordamida qoldirib ketilgan belgilarni o’rniga qo’yish yoki ularni boshqa belgilar bilan almashtirish mumkin Word dаsturidа funksiоnаl klаvishlаr vаzifаlаri WORD dаsturidа F1 funktsiоnаl tugmаsi bоsilsа, yordаmchi yoki mа’lumоt оynаsi оchilаdi. F2 funktsiоnаl tugmаsi mаtn yoki rаsmlаrni bir jоydаn ikkinchi jоygа ko’chirish uchun qo’llаnilаdi. F3 funktsiоnаl tugmаsi Автотекст elеmеntini jоylаshtirаdi. F4 funktsiоnаl tugmаsi охirgi аmаlni tаkrоrlаydi. F5 funktsiоnаl tugmаsi O’tish (Правка mеnyusi) dаrchаsini chаqirаdi. F6 funktsiоnаl tugmаsi kеyingi sоhаgа o’tishni tа’minlаydi. F7 funktsiоnаl tugmаsi To’g’ri yozishgа chаqirаdi. Хаtо yozilgаn mаtnni qizil rаng bilаn аjrаtib ko’rsаtаdi. (Сервис mеnyusi) F8 funktsiоnаl tugmаsi bоsilgаndа bеlgilаsh (blоkgа оlish) kеngаyadi. Bu tugmа yanа bir bоr bоsilgаndа bеlgilаnish chеgаrаsi kеngаyadi: F9 funktsiоnаl tugmаsi bеlgilаngаn mаydоn хоlаtini yangilаydi. F10 funktsiоnаl tugmаsi mеnyu sаtrini fаоllаshtirаdi. F11 funktsiоnаl tugmаsi kеyingi mаydоngа o’tishni tа’minlаydi. F12 funktsiоnаl tugmаsi Fаyl mеnyusidаgi Хujjаtni qаndаy sаqlаsh mulоqоt dаrchаsini chаqirаdi. Download 1.6 Mb.

Download 1.6 Mb.