|
3. Suyuq kristallar va ularning xususiyatlari. Katta adron kollayderi va uning ishlash prinspi
|
| bet | 1/4 | | Sana | 02.12.2023 | | Hajmi | 27.87 Kb. | | #109737 |
Bog'liq Nanoo’lchamli klasterlar va kristallar. Nanotexnologiyalar. Informatika 00f9987, Ma\'lumotlar tuzilmasi, 2-sem maruza (7), elektrod potensial, Informatika va AT 2-dars, 01 O`zbekistonda inson huquqlari va erkinliklari kafolatinin 6 бет, 4-sinf texnologiya darsining 1 ta mavzusiga krassvord tuzish, Belbog’li kurash va Milliy kurash reja, Basketbol sport turining tarixi va rivojlanishi, Elektr yuritma asoslari. Xoshimov O.O, Mamarajabov Muhammadali Botir o’g’li, 1
Nanoo’lchamli klasterlar va kristallar. Nanotexnologiyalar.
Reja:
1.Nanoo’lchamli klasterlar va kristallar. Nanotexnologiyalar.
2. Fizikaviy jarayonlarni modellashtirish imkonini beruvchi dasturlar orqali fizikaviy jarayonlarni modellashtirish.
3. Suyuq kristallar va ularning xususiyatlari.
4. Katta adron kollayderi va uning ishlash prinspi.
1.Nanotexnologiya nima?
Nanotexnologiya tushunchasi uchun tugal va aniq ifoda yo‘q, ammo mavjud mikrotexnologiya asosida bu o‘lchamlarni nanometrdagi texnologiya deb yuritish mumkin. Shuning uchun mikrodan nanoga o‘tish bu moddani boshqarishdan atomni boshqarishga o‘tish demakdir. Sohaning rivoji deganda esa asosan uchtayo‘nalish tushuniladi:
- o‘lchami atom va molekulalar o‘lchamlari bilan solishtirarli.
- nanomashinalarni loyihalash va ishlab chiqish;
- alohida atom va molekulalarni boshqarish va ulardan alohida mikroob'ektlarni yig‘ish.
Nanomateriallar – nanozarrachalar yoki nanotexnologiyalar yordamida yaratilgan va o’lchamlari juda kichikligi hisobiga i ajoib xusussiyatlarga ega bo’lgan materiallar. Nanomateriallarga hech bo’lmasa bitta o’lchami 1 dan 100 nm oralikda yotgan materiallar tegishli.
Odatdagi o’lchamlar
Bir necha ming yillar davomida odamlar hamma narsalarni ko’zlari o’rgangan me’yor bilan, ya’ni odam bo’yi bilan baholab kelgan. Barcha halqlarda ham o’lcham birligi metr, yoki unga yaqin bo’lgan kattalik bo’lgan.XVII asrda odam ko’zi mikroskop tufayli ming marta kichik ob’yektlarni ko’rib boshlagan. Ammo buyumlarni va mexanizmlarning kichrayishi materiallar va kurilmalarning kichrayishiga bo’liq.
ХХ asrning o’rtasida vakuum lampalar elektronikani rivojlanishiga olib keldi. Ommabop holatda televizorlar ishlab chiqildi.
ХХ asrning o’rtasida o’lchamlar yana ming marta kichraydi – natijada hisoblash mashinalarning imkoniyatlari keskin oshdi. 15 yil ichida 1981 yilda birinchi personal kompyuter yaratildi. Odamzod tarixida internet bilan bog’liq bo’lgan yangi sahifa ochildi –Internet.
Nanofizika va nanotexnologiyalarni asoschisi yirik fizikolim Richard Feynman (1918-1988). Amerika fiziklar jamiyatining majlisida 1959 yilda qilgan “Pastda hali ko’p joy” ma’ruzasida bashorat qilib, qator g’oyalarni oldinga surdi. R.Feynmanni fikri bo’yicha odamlar juda uzoq vaqt davomida yonida bir dun’yo borligini bilmasdan yashab kelgan. Biror narsani ko’rmasak u bilan ishla olmaymiz. 1993 yildan boshlab R.Feynman nomidagi mukofot har yili nanotexnologiyalar sohasida buyuk yutuqlarga erishganlarga beriladi. Mikroob’yektlar yaratishni rag’batlantirish uchun R.Feynman 1mm dan kichik elektromotor yaratganiga 1000$ mukofot e’lon qilgan. Va ko’p vaqt o’tmasdan bunday motor yaratilgan.
|
| |
