|
4- amaliy mashg’ulot temperaturaviy tuzatma bo’lmaganda pH-metr elektrod sistemasining xatoligini aniqlash
|
| Sana | 27.05.2023 | | Hajmi | 13.95 Kb. | | #65861 |
Bog'liq 4- Amaliy mashg\'ulot CEFR descriptors with ref, 8764 1266 13.00.02, Pedagogy, Master klas Asranov (2), мустакил иш
4- AMALIY MASHG’ULOT
Temperaturaviy tuzatma bo’lmaganda pH-metr elektrod sistemasining xatoligini aniqlash
Asbobni graduirovkalash o’tkazilgan temperatura t1 va atrof-muhit temperaturasi t2 bo’lgan hol uchun asbob ko’rsatishiga temperaturaviy tuzatma kiritilmaganda pH kattaligini o’lchash xatoligining absolyut va nisbiy qiymatlarini topish. Aralashmaning amaldagi pH qiymati pHD ga teng. Boshlang’ich ma’lumotlar variantlari 6-jadvalda berilgan. 6-jadval Variant Izopotentsial nuqtalar koordinatalari pHD, pH birligi t1, oC t2, oC pHi,( ed.p H) Ei, mV 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 3,30 3,30 3,30 3,30 -33 -33 -33 -33 4,0 5,0 6,0 7,0 20 20 20 20 0 40 0 40 5 6 7 8 4,13 4,13 4,13 4,13 -203 -203 -203 -203 6,0 7,0 8,0 9,0 20 20 20 20 0 40 0 40 Amaliy ishni bajarish tartibi
Graduirovka temperaturasi t1aniqlangan qiymat pH=pHDda elektrod sistemasining elektr yurituvchi kuchi quyidagi formula bilan aniqlanadi:
E1=EI - (54,196+0,198 t1) (pHD - pHI)
bu erda E1 – o’lchash va yordamchi elektrodlardan tashkil topgan elektrod sistemasining eYUK; t1– aralashma temperaturasi (oS); EI, pHI-izopotentsial nuqtalar koordinatasi qiymati (mV; pH birligi); pHd – aralashmaning amaldagi pH qiymati (pH birligi). (3.1) tenglamadan pHd ni ifodalash mumkin:
Click here to buy
A B B Y Y F i n e R e a d e r 1 4
w w w . A B B Y Y . c o m
Click here to buy
A B B Y Y F i n e R e a d e r 1 4
w w w . A B B Y Y . c o m
100
И
И Д pH t ЕЕpH ∗ ∗ , < 1 1 198,0196,54 Muhitning temperaturasi t1 do t2 ga o’zgarishi elektrod sistemaning EYUK ini E2qiymatgacha quyidagi formula bo’yicha o’zgartiradi: E2= Ei- (54,196+0,198 t2)√ (pHD- pHI) Agar asbob aralashmaning t1 temperaturasida graduirovka qilingan va temperatura xatoligi kompensatori bo’lmasa, u holda t2 temperatura va pHD qiymatda uning ko’rsatishi quyidagi bog’liqlikdan aniqlangan ko’rsatishga mos kelishi kerak:
И
И pH t ЕЕHp ∗ ∗ , <ϒ 1 2 198,0196,54 . Temperaturaviy tuzatma bo’lmaganda asbob ko’rsatishining absolyut xatoligi (3.1) - (3.4) ifodalarni hisoblash bilan quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi: ∋ ( ∋ ( ∋ ( 1 12 1 21 198,0196,54 198,0 198,0196,54 t pHpHtt t ЕЕpHHppH И Д Д ∗ ,√,√ < ∗ , <,ϒ<Χ (3.5) Nisbiy xatolikni mos ravishda quyidagi ifoda bilan topamiz: ∋ ( % 100 Д pH pH pHΧ< χ
Sinov va nazorat savollari
1.Temperaturaviy tuzatma nima?
2.Eritma tarkibini analiz qilish usullari aytib bering?
3.pH-metrlarni ishlash prinsiplari nimadan iborat?
4.Aralashmalarni turli temperaturadgi pH kattaliklarini qanday
|
| |
