|
4-Mavzu: Restriksion fermentlar. 1-ilova. Mavzu: Restriksion fermentlar
|
| Sana | 22.01.2024 | | Hajmi | 22.64 Kb. | | #143137 |
Bog'liq рестрикция усули J.Muhammadiyev, 1762-1039-1-SM, Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozlari kelib-chiqish sabablari va inqirozga qarshi chora-tadbirlar, 1 Шерназаров И Э Хат ВАКга разовый, Malakaviy amaliyot 2k ishchi. Yangi 01.06.23, xcxcx, Tkinter yordamida grafikli interfeyslar qurish., Raqamli qurilmalarni loyihalashga kirish” fanidan laboratoriya i-fayllar.org, Reja O‘rnatilgan tizimlar 2, CSharp, 6-амалий машғулот.ГМО маҳсулотлари, MAKET1, Mikroorganizmlardan zarur moddalar sintezlab olish., pedagogika mustaqil ish 2023, formula
4-Mavzu: Restriksion fermentlar.
1-ilova.
Mavzu: Restriksion fermentlar
Reja:
Restriksion fermentlar.
Ferment manbalari.
Fermentlarni ajratib olish va faolligini aniqlash.
Restriksion fermentlarning turlari.
О‘quv mashg‘ulotining maqsadi: Restriksion fermentlar haqida ma’lumot berish.
О‘quv faoliyatining natijasi: Restriksion fermentlar haqida bilim va kо‘nikmaga ega bо‘ladi.
2-ilova
1.Restriksion fermentlar.
Bakteriya xromosomasining uzunligi 1 mm atrofida bо‘lib, u taxminan 3 mln nukleotidlardan iborat DNK molekulasidan tuzilgandir; u hujayrada bir necha ming marta zich joylashgan va 1 mkm maydonni egallaydi. Inson hujayrasi DNKsi 46 ta xromosomadan tuzilgan, ularning har birining uzunligi taxminan 4 sm, nukleotidlar soni esa 3 mlrdga yaqindir. Restriksion endonukleazalar, DNK molekulasini ma’lum bir nuqtalarda parchalaydi, natijada bir necha yuzdan, bir necha minggacha nukleotidli fragmentlar hosil bо‘ladi. Har bir restriktazalar DNKni о‘ziga xos ravishda parchalaydilar.
2.Ferment manbalari.
Bakteriya hujayrasiga genlarni ekspressiya qilish uchun hayvonlarning о‘ziga xos oqsil (masalan, insulin) ishlab chiqaradigan maxsus hujayrasidan ushbu oqsilni kodlaydigan mRNK ajratib olinadi. Sо‘ng qaytar transkriptaza yordamida mRNKga komplementar DNK ipi sintezlanadi. DNK nusxasiga komplementar bо‘lgan ikkinchi ip DNK-polimerazalar yordamida ajratiladi. Keyingi bosqichda qо‘sh ipli DNKnusxasi transferaza fermenti ishtirokida plazmidaga kiritiladi. Transferaza DNK uchlarida nukleotidlarning qisqa ketma-ketligini tiklaydi. Sо‘ng plazmidaning maxsus joyi, restriksion endonukleaza bilan parchalanadi. Plazmida parchalangandan keyin uning uchlari, transferaza yordamida guanin qoldig‘i bо‘lgan 4 ta nukleotidga joylashtiriladi. Shundan sо‘ng hosil bо‘lgan 2 ta DNK molekulalarining uchlari nukleotidlar ketma-ketligi о‘zaro ta’sirlashishi hisobiga birikadi; bakterial ferment – DNK-ligaza yordamida kiritilayotgan DNK va plazmida DNKsi tikiladi. Hosil bо‘lgan yangi halqasimon plazmida rekombinant DNKga ega bо‘ladi.
3-ilova
“Blits sо‘rov” usuli
1. Restriksion fermentlar haqida nimlaarni bilasiz?
2. Ferment manbalari qaysilar?
4-ilova
3.Fermentlarni ajratib olish va faolligini aniqlash.
Ma’lumki, hozirgi paytda insonlar orasida diabet kasalligi kо‘p uchraydi va uning bir necha kо‘rinishlari mavjuddir. Insulin yordamida davolanadigan formasi ushbu gormonni sintezlaydigan hujayralarning tanlab nobud bо‘lishi bilan bog‘liqdir. Diabetning insulin talab qilinmaydigan kо‘rinishi esa, tegishli naxrez yordamida davolanishi mumkin.
1921 yili Torontoda Kanada Banting va Best itning oshqozon osti bezidan gormon ajratib olishgan va uning antidiabetik xususiyati borligini aytib о‘tishgan. 1922 yili hayvondan ajratib olingan insulin, kasallangan yosh bolaga yuborilgan va kutilgan natijaga erishilgan. Shundan sо‘ng insulin kо‘p miqdorda ishlab chiqarila boshlangan.
<
|
| |
