|
5-Amaliy topshiriq Nazariy qism Maple tizimining tarmoqlanish operatori
|
| Sana | 25.03.2024 | | Hajmi | 22.29 Kb. | | #177102 |
Bog'liq 5 amaliyot Masofaviy ta’lim usullari va texnologiyalari. “O’quv jarayonida masofaviy texnologiyalarni qo’llash.Masofaviy ta’lim tizimlari va texnologiyalar, 5f042dfc86b9b, AZOT xossalari, Atmosfera havosini muhofaza qilish, 1-mavzu, Umumiy fizikadan masalalr tuplami. S. R. Polvonov., 1. Jismlarning erkin tushishi va erkin tushish tezlanishi deb ni, “Tokning magnit maydoni ” mavzusini o’qitishda innavatsion ta’lim texnalogiyalaridan foydalanish metodikasi, inflatsiya riski, 123, 1, Axborot exnalogiyalarining zamonaviy dasturiy ta, C tilida dasturlash, kurs ishi, Milliy va harakatli o`yinlar
5-Amaliy topshiriq
1.Nazariy qism
Maple tizimining tarmoqlanish operatori.
Tarmoqlanuvchi programmalarini tayyorlash uchun Maple tizimida quyidagi operatorlar bor: if, then, else, fi …va ular yerdamida kuyidagi konstruksiyani yaratish mumkin:
If then
elif then
else
| fi:
Vertikal chiziqlar | | ichidagi konstruksiyaning zarur bo’lmagan parametrlari ko’rsatilgan . amalda quyidagi ikkita shartli ifoda ishlatiladi: 1) if then fi - agarda Shart bajarilsa operatorlar1 bajariladi, bo’lmasa hech narsa bajarilmaydi 2) if then else fi - agarda Shart bajarilsa operatorlar1 bajariladi, aks holda operatorlar2 bajariladi Shartlar berilishida ixtiyeriy mantiqiy blgilar (<=, >, >=, =, <> ) va operatorlar (and, or, not ) ishlatiladi va ular yerdamida true yeki false kabi mantiqiy qiymatlar beriladi.
Maple tizimining parametrli takrorlash operatori.
Maple tizimida parametrli takrorlash operatori quyidagi konstruksiyaga ega:
|for |from | |to | |while |
do od:
Bunda name – siklni boshqarish o’zgaruvchisining nomi, expr1 - boshqarish o’zgaruvchisining boshlang’ich qiymati, expr2 - boshqarish o’zgaruvchisining oxirgi qiymati, expr3 – o’zgaruvchining o’zgarish qadami, expr4 – sikl jarayonida bajariladigan shart (do va od so’zlari orasidagi obyektlar to’plami). Agar bloki yozilmasa, u holda uzgaruvchi +1 qadam bilan (expr1 do od: Ba’zan dasturda o’zgaruvchi qiymatini tashlab ketish uchun next (keyingi) operatori ishlatiladi, masalan: > for i in [1.2.3.-2.4] do if i= -2 then next else print (i) fi od: - natijada -2 qiymatni ekranga chiqarmaydi: 1 2 3 4 break operatori dasturni bajarilishini vaqtincha tuxtatadi: > for i in [1.2.3.-2.4] do if i= -2 then break else print (i) fi od: - natijada quyidagini beradi 1 2 3 bunda o’zgaruvchi i= -2 qiymatni qabul qilganda dastur sikl bajarilish jarayenini tuxtatdi va uning 4 ga eag bulgan qiymati ekranga chiqmadi. Quit, done, stop operatorlari ham xozir ishlaydigan dastur ishini tuxtatashi mumkin (xususan sikl jarayenini), bunda ishlab turgan dastur oynasi (rabocheye okno )xam yepiladi.
Maple tizimida protsedura yaratish vositalari.
Protsedura deb shunday programma moduliga aytiladiki, modul mustaqil qiymatga ega bulib, tizim qurilma operatorlari va funksiyalari uchun murakkab bo’lgan bitta yeki bir nechta operasiya bajaradi. Har qanday protseduraning nomi va parametrlari bor, va ular qurilma fuksiyaga uxshab chaqiriladi - nomi va parametrlarini kursatish bilan. Protsedura parametrlari o’zgaruvchilar nomi b-n beriladi: proc(x) yeki proc(x,y,z) kabi. prog(n::integer) buyrug’ida n o’zgaruvchi nomidan keyin quyilgan :: belgisi n o’zgaruvchi butun son ekanligini bildirib turadi. name(faktik parametrlar) ifoda b-n chaqiriladigan protsedurada formal parametrlarini o’rniga amaldagi (real) parametrlar qo’yiladi. Masalan, z kompleks sonning modulini hisoblaymiz, bunda z yagona protsedura parametri:
RETURN'>> mode:=proc(z)
> evalf(sqrt(Re(z)^2+Im(z)^2))
> end
Kiritilayotgan parametrlar o’zgaruvchilar tipiga mos kelmasa dastur ishlamaydi.
RETURN operatori
> mode:=proc(z)
> evalf(sqrt(Re(z)^2+Im(z)^2))
> RETURN (%)
> end
Ixtiyoriy ifoda RETURN operatorining parametri bo’lishi mumkin. Agarda RETURN operatori ishlatilmasa oxirgi ifoda qiymati qaytariladi. Parametrlar ro’yxatida ko’rsatilgan o’zgaruvchilar lokal o’zgaruvchilar deyiladi, ularning o’zgarishi protsedura ichida kuzatiladi xolos, protseduradan tashqari esa bu o’zgaruvchilar protseduradan oldingi qiymatlarini qabul qiladilar.
2.Topshiriqni bajarilish qismi
2.1. Mustaqil ish topshirig’I mazmuni
2-topshiriq 1. Butun son berilgan. Agar, berilgan son musbat bo'lsa, 1 ga oshiring, aks holda 2 ga kamaytiring. Hosil bo'lgan sonni ekranga chiqaruvchi programma tuzilsin.
2. a va b butun sonlari berilgan (a < b). a dan b gacha bo’lgan barcha butun sonlar ko’paytmasini chiqaruvchi programma tuzilsin.
2.2. Mustaqil ishning bajarilishi
9-variant
1. A va B haqiqiy sonlari berilgan. Shu sonlarni shunday o’zgartirish kerakki, A soni kichik B soni katta bo’lsin. A va B ekranga chiqarilsin.
> a:=4; b:=5;
> if a>b then for i from 1 by toa/b while i<=a/b do a:=a-b; b:=b; od; else a:=a; b:=b;end if;
2. n butun soni va a haqiqiy soni berilgan (n > 0). a ning n - darajasini aniqlovchi programma tuzilsin. an=a*a*a...a;
> a:=4; n:=5; s:=1;
> for i from 1 while i<=n do s:=s*a;od;
>
Xulosa
Biz bu masalalarni ishlashda if operatorida foydalandik. Avval berilgan butun sonni kiritib oldik. So’ngra ikkita shart berilgani uchun elif operatoridan ham foydalanamiz. Oxirida dasturimiz tugagani uchun end if dan foydalandik.
Ikkinchi masalamizda esa for takrorlash operatoridan foydalandik.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Матросов А. Решение задач математики и механики в среде Maple 6. СПб.: Питер, 2000.
2. В.З. АЛАДЬЕВ. Основы программирования в Maple. Таллинн, 2006.
3. Основы использования математического пакета Maple в моделировании: Учебное пособие / Международный институт компьютерных технологий. Липецк, 2006. 119с.
4. Дьяконов В. Maple 6. Учебный курс СПб.: Питер, 2001.
5. Аладьев В.З., Лиопо В.А., Никитин А.В. Математический пакет Maple в физическом моделировании.- Гродно: Гродненский госу-дарственный университет им. Янки Купалы, 2002, 416 с.
|
| |
