8-mavzu: Nisbiylik nazariyasi elementlari mavzusiga oid masalalar yechish. Berilgan: 1-Masala




Download 5,88 Kb.
Sana17.02.2024
Hajmi5,88 Kb.
#157977
Bog'liq
8-mavzu Nisbiylik nazariyasi elementlari mavzusiga oid masalala-fayllar.org-1


8-mavzu: Nisbiylik nazariyasi elementlari mavzusiga oid masalalar yechish

8-mavzu: Nisbiylik nazariyasi elementlari mavzusiga oid masalalar yechish.

Berilgan:




1-Masala. Jism 0,89 c tezlik bilan harakatlanmoqda. Bunda uning zichligi qanday o’zgaradi? (c-yorug’likni vakuumdagi tezligi).
Izoh: Inersial sanoq sistemasiga nisbatan yorug’lik tezligiga
yaqin tezlikda harakatlanayotgan jismning zichligi ortadi va u
quyidagi ifodadan topiladi.

Yechish:


Javob: Uning zichligi 4,81 marta o’zgaradi.
2-Masala.
Ikki zarra bir-biriga qarab har biri tezlik bilan harakatlanmoqda. Ularning nisbiy tezligi qancha bo’ladi?
Berilgan: ,
Topish kerak:
Izoh: Maxsus nisbiylik nazariyasi formulalaridan kelib chiqib yorug’lik tezligiga yaqin tezlikda harakatlanayotgan ikki jismning bir-biriga nisbatan tezligi quyidagi ifodadan topiladi.agar jismlar bir-biriga qarab harakatlansa,


E
Yechish:
Javob:0,9 c
3-Masala.
8-mavzu: Nisbiylik nazariyasi elementlari mavzusiga oid mustaqil yechish uchun masalalar.

  1. Vodorod molekulasining massasi geliy atomining tinchlikdagi massasi ga tenglashishi uchun qanday tezlikda harakat qilishi kerak? C –yorug’lik tezligi.


  2. Pratonning tezligi 240 000 km/s. Uning massasi tinch holatdagi massasidan necha marta katta? Yorug’likning bo’shliqdagi tezliogi 300 000 km/s.


  3. Zarra qo’zg’almas kuzatuvchiga nisbatan 3/5 s tezlik bilan harakat qilmoqda. Bunda zarraning massasi qanday o’zgaradi? C –yorug’likning vakuumdagi tezligi.


  4. Tezligi 0,6 c ga teng bo’lgan elektronning massasi uning tinchlikdagi massasidan necha marta katta bo’ladi?


  5. Jism qanday tezlik bilan harakatlanganda, uning massasi ikki marta ortadi?


  6. 10. Elertonning tezligi 180 000 km/s.Uning massasi tinch holatdagi massasidan necha marta katta? Yorug`likning Bo`shliqdagi 300 000 km/s.


  7. Elektron qanday tezlik bilan harakatlanganda massasi tinchlikdagi massasidan 2 marta katta bo`ladi? C-yorug`likning vakumdagi tezligi.


  8. Kuzatuvchi bilan bog`langan sanoq tizimida kometaning harakat yo`nalishidagi uzunligi 1, kometaning o`zi bilan bog`lan sanoq tizimidagi uzinligi dan marta kichik bo`lsa kometaning kuzatuvchiga nisbatan tezligini aniqlansin. Yorug`lik tezligi C ga teng.


  9. Tinchlikdagi massasi 4 kg bo’lgan jismning harakat vaqtidagi massasi (kuzatuvchiga nisbatan) 5 kg bo’lsa, uning tezligi qancha?


c-yorug’likning vakuumdagi tezligi.


  1. Sterjinning uzunligi 3 marta qisqarishi uchun u qanday tezlikda harakat qilishi kerak? C- yorug’likning vakuumdagi tezligi.


  2. Yerga nisbatan 0.6c tezlikbilan harakatlanayotgan jismda 20 soat vaqt o’tgan bo’lsa .Yerda necha soat vaqt o’tgan bo’ladi?


  3. Raketa Yerdagi kuzatuvchiga nisbatan 0.8c (c-yorug’lik tezligi) tezlik bilan harakat qiladi.Raketada o’lchangan soat bo’yicha 3 soat vaqt o’tgan bo’lsa, yerdagi kuzatuvchining soati bo’yicha qancha vaqt o’tgan(soat)?


  4. Ikki electron bir nuqtadan chiqib, shu nuqtaga nisbatan 0.8c tezlikda qarama-qarshi tomonga uchib ketdi. Elektronning bir-biriga nisbatan tezligini toping.


  5. Fazoda ikkita zarracha bir to’g’ri chiziq bo’ylab,bir-biri tomon 0.8c va 0.9c tezlik bilan uchmoqda .Ikkinchi zarrachaning birinchi zarrachaga nisbatan tezligini aniqlang.c-yorug’likningvakuumdagi tezligi.


  6. Yerdan ikkita samoviy (kosmik) kema, Yerga nisbatan har biri 0.5c tezlik bilan qarama-qarshi tomonga uchirildi.Birinchi kemaning ikkinchisiga nisbatan tezligi qanday?


  7. Yerga nisbatan v tezlik bilan bir-biriga qarama-qarshi yo’nalishda ikkita avtomobil faralaridan chiqayotgan yorug’lik nurining ikkinchi avtomobil bilan bog’liq sanoq sistemasida tezligi qanday bo’ladi?Yer bilan bog’liq sanoq sistemasida c deb qabul qilinsin.


  8. Raketada zichligi 950 kg/m3 bo’lgan modda bor. Raketa Yerdagi kuzatuvchiga nisbatan 0,9c tezlik bilan harakat qilmoqda. Kuzatuvchiga nisbatan raketadagi modda zichligi nimaga teng (kg/m3)? C yorug’likning vakumdagi tezligi.


  9. 0,5c tezlik bilan xarakatlanayotgan jism zichligi tinch holatdagiga nisbatan qanday o’zgaradi? C- yorug’likning vakumdagi tarqalish tezligi.


  10. Yorug’lik tezligiga yaqin tezlikda harakatlanayotgan jismning chiziqli o’lchami harakat yo’nalishida 1,2marta kamaysa , uning hajmi qanday kamayadi?


  11. Protonning kinetic energiyasi 0,5m0 c2 bo’lsa , uning to’la energiyasini toping.m0-protonning tinchlikdagi massasi.


  12. Qanday tezlikda zarraning kinetic energiyasi uning tinchlikdagi energiyasiga teng bo’ladi?


  13. Elektron 0,8c tezlik bilan erkin xarakat qilmoqda.Agar uning tinchlikdagi energiyasi 0.511MeV gat eng bo’lsa, elektronnning kinetic energiyasini toping.


  14. Jismga 9·1012J energiya berilganda, uning massasi qancha(g) ortadi?


  15. Massasi 1 kg bo’lgan jismning to’la energiyasi necha J gat eng?


  16. Geliy atomi yadrosining bog’lanish energiyasi 4,5·10-12J bo’lsa , uning masssa defekti qanchaga teng bo’ladi?




http://fayllar.org
Download 5,88 Kb.




Download 5,88 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
    Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı


8-mavzu: Nisbiylik nazariyasi elementlari mavzusiga oid masalalar yechish. Berilgan: 1-Masala

Download 5,88 Kb.