Networked Readiness Index to
Network Readiness
Index.) 2019-yildaginashrida NRI t
oʻrtta ustunni oʻz ichiga olgan: Texnologiya,
Aholi, Boshqaruv va Ta’sir. NRI 2019 yilda Soumitra Dutta, Bruno Lanvin va
Karolina Rossinilar tomonidan birgalikda yaratilib, Portulans instituti tomonidan
nashr etildi. NRI toʻptta sub
-
indekslarni oʻz ichiga
oladi (2.8-rasm).
Иқтисодиётни рақамлаштириш
шароитида қулай ишбилармонлик
муҳитини ривожлантириш йўналишлари
92 3-rasm. NRI sub-indekslari. Indeks dastlab Garvard universitetining Xalqaro taraqqiyot markazida
2002-yilgacha ishlagan Axborot texnologiyalari guruhi tomonidan ishlab
chiqilgan. Ushbu guruh AKTning millatlar raqobatdoshligiga
ta’sirini yaxshiroq
tushunishga intiladi va NRIni uchta tarkibiy qismga ajratadi:
➢
ma’lum bir mamlakat yoki jamiyat tomonidan taklif qilinadigan AKT
uchun muhit (bozor, siyosiy, tartibga soluvchi va infratuzilma muhiti);
➢
mamlakatning asosiy manfaatdor tomonlarining (shaxslar, korxonalar va
hukumatlar) AKTdan foydalanishga tayyorligi;
➢
ushbu manfaatdor tomonlar orasida AKTdan foydalanish. (4-rasm.)
Иқтисодиётни рақамлаштириш
шароитида қулай ишбилармонлик
муҳитини ривожлантириш йўналишлари
93 4-rasm. NRI tarkibiy qismlari. 2019-yilda tarmoqning tayyorligi indeksi 121 ta mamlakat iqtisodiyotini
qamrab oldi. NRI-
2019 uchun jami 62 ta koʻrsatkich aniqlandi. Ushbu
koʻrsatkichlardan 40 tasi aniq / miqdoriy ma’lumotlar, 12 tasi indeks / tarkibiy
koʻrsatkichlar va 10 tasi soʻrov / sifat ma’lumotlaridir.
4
Yangilangan NRI-2019 yaxshilangan tuzilishga ega
boʻlib, u indeks uchun
ishlatilgan eng soʻnggi modelga kiritilmagan bir nechta xususiyatlarni oʻz ichiga
oladi. Shu sababli 2019-yil natijalarini avvalgi nashrlarning reytinglari bilan
taqqoslab boʻlmaydi. Shunga qaramay, NRIning fundamental asosi oʻzgaris
hsiz
qolmoqda va NRI-2019 reytinglari NRI-2016 natijalari bilan muayyan
oʻxshashliklarga egadir. Darhaqiqat, 2019 yil reytingidagi eng yaxshi
-10
mamlakatning sakkiztasi NRI-
2016 ning ham eng yaxshi oʻntaligiga kiritilgan.
2019-yilgi indeksdagi eng yaxshi-10 ga kirgan, avvalgi reytinglarning eng yaxshi
oʻntaligiga kirmagan mamlakatlar –
Daniya (2016-yil NRIda 11-
oʻrin; 2019
-yilda
6-
oʻrin) va Germaniya (2016
-il NRIda 15-
oʻrin; 2019
-yilda 9-
oʻrin) hisoblanadi.
Quyida NRI-
2019 mamlakatlarning egallagan oʻrni k
eltirilgan.
1.
Shvetsiya
2.
Singapur
3.
Niderlandiya
4.
Norvegiya
4
https://networkreadinessindex.org/nri-2019-countries
Иқтисодиётни рақамлаштириш
шароитида қулай ишбилармонлик
муҳитини ривожлантириш йўналишлари
94 5.
Shveytsariya
6.
Daniya
7.
Finlyandiya
8.
Qoʻshma Shtatlar
9.
Germaniya
10.
Birlashgan Qirollik