olganidan va uni shifrdan chiqarganidan keyin so'rovni tekshiradi




Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet230/243
Sana27.11.2023
Hajmi6,82 Mb.
#106679
1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   243
Bog'liq
Huquqiy informatika (Abdujabbor Muhammadiyev)

olganidan va uni shifrdan chiqarganidan keyin so'rovni tekshiradi, 
«kalitlar»ni soiishtiradi va ular o'xshash bo'lgan taqdirda tarmoq 
apparaturasi yoki dasturlardan foydalanishga ruxsat beradi.
Shunga o'xshagan boshqa kompleks sistemalar orasida Yev- 
ropa kompyuter ishlab chiqaruvchilar uyushmasi tomonidan yara­
tilgan yirik geterogen tarmoqlarda qo'llashga mo'ljallangan Sesa­
me (Secure European System for Applications in Multivendor 
Environment) sistemasini qayd etish mumkin.
Faoliyatning kengayishiga qarab, uzoqdan turib foydalanishni 
tashkil etish uchun kabel tarmoqlari va radiokanallardan tobora 
ko'p foydalanilmoqda. Shu munosabat bilan uzoqdan turib foy­
dalanish kanallari bo'ylab uzatiladigan axborotni himoya qilish 
alohida yondashuvni taqozo etmoqda.
So'nggi yillarda radio tarmoqlarining keng tarqalishi mazkur 
tarmoqlarni ishlab chiquvchilar oldiga turli — tuman skanerlash 
moslamalari bilan qurollangan «xakerlar»dan axborotni himoya 
qilish masalasini hal qilish talabini qo'ydi. Masalan, RAM Mobil 
Data kompaniyasining radiostansiyasida axborot paketlari turli 
kanallar va asosiy stansiyalar orqali uzatiladi. Bu uzatilgan axborotni 
begona shaxslar to'plab, bir yerga jamlashiga imkon bermaydi. 
Radiotarmoqlarda ma’lumotlarni DES va RSA algoritmlari yor­
damida shifrlash ham faol qo'llanilmoqda.
§ 6 . Xavfsizlik dasturiy - texnik vositalarini 
identifikatsiya va autentifikatsiya qilish
Hozirda taqsimlangan kompyuter tizimlarida ma’lumotlaming xavf­
sizligi masalalariga juda katta e’tibor berilmoqda. Axborot xavf- 
sizligini ta’minlash uchun juda ko'p vositalar ishlab chiqilgan. Ular 
hal xil operatsion sistemali turli kompyuterlarda foydalanish uchun 

Download 6,82 Mb.
1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   243




Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



olganidan va uni shifrdan chiqarganidan keyin so'rovni tekshiradi

Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish