|
III BOB. NATIJALAR TAHLILI
|
| bet | 11/14 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 0,54 Mb. | | #250066 |
Bog'liq SULFAT AMMONIY QO‘SHIMCHALI YOPISHQOQLIGI BO‘LMAGAN AMMIAKLI SELITRASININGIII BOB. NATIJALAR TAHLILI
3.1 Azot-oltingugurtli o’g’itlarni termal tadqiq qilish
Ishlab chiqarish va saqlash sharoitlariga qarab, AS ning polimorf o'zgarishlari uning fizik-mexanik xususiyatlariga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Qattiq NH4NO3 17 dan 169,6°С gaсha bo'lgan harorat oralig'ida beshta kristalli modifikatsiyaga ega. Har bir modifikatsiya faqat ma'lum bir harorat oralig'ida mavjud: I (169,6 - 125,2°C), II (125,2 - 84,2°C), III (84,2 - 32,3°C), IV [ 32,3 - (-17°C), V [ (-17) - (-50°C)] va bir modifikatsiyadan ikkinchisiga oʻtish (polimorf oʻtish) kristall panjarasining kristal tuzilishi va hajmining oʻzgarishi bilan kechadi. Uzoq muddatli saqlash sharoitida nitrat granulalarining asl oquvchanligini saqlab qolish sezilarli darajada III ↔ IV o'zgarishlarning chastotasiga bog'liq bo'lib, u 32,3°C da o'ziga xos hajmning 3,7% ga kamayishi bilan sodir bo'ladi. Bunday holda, granulalar yuzasi bo'shashadi va ularning mustahkamligi pasayadi va natijada pishiqlik kuchayadi. Eng bardoshli granulalar ammoniy nitratning minimal hajmli va strukturaviy o'zgarishlar bilan modifikatsiyalangan transformatsiyasida olinadi, ya'ni. uning kristallarining sezilarli deformatsiyasisiz. Bu shart II → III → IV ketma-ket o'zgarishlarni II → IV o'zgartirish bilan almashtirilganda bajariladi. II → IV transformatsiyasining barqarorligi 0,08% dan ko'p bo'lmagan namlikda sodir bo'ladi. Ishlab chiqarishda bunday namlikka erishish qiyin. Qo'shimchalardan foydalanish bu chegarani sezilarli darajada kengaytiradi.
Ammoniy sulfat va fosfogips qoʻshilishining AS polimorf oʻzgarishlar kinetikasiga taʼsirini oʻrganish tadqiqotimizning eng muhim masalalaridan biri boʻldi.
Namunalarning polimorf o'tishi. O‘rganilayotgan sulfat qo‘shimchasining IV → III , III → II , II → I va I → hosil bo‘lgan o‘g‘itlarning erishi polimorf o‘zgarishlar kinetikasiga ta’sirini o‘rganish uchun ularning issiqlik effektini qayd etish uchun differentsial termik tahlil (DTA) o‘tkazildi. . DTA tomonidan o'rganilgan namunalar NETSCH qurilmasida 25 dan 175C gacha - 175 dan 25 Cgacha bo'lgan isitish-sovutish harorat oralig'ida o'tkazildi. STA 409 Tadqiqot metodologiyasi quyidagicha edi: boshlang'ich namuna 2 s/ min doimiy tezlikda erish haroratiga qizdirildi va keyin 25C harorat gacha sovutildi.
Tadqiqot uchun ammoniy qo'shilgan holda yopishmaydigan ammoniy nitrat namunalari. sulfat va fosfogips tanlangan. Natijalar 2.7, 2.8-jadvallarda va 2.15, 2.16-rasmlarda keltirilgan.
2.7-jadvaldan ko'rinib turibdiki, qo'shimchalarsiz sof ammiakli selitraning erishi (namuna-1) IV → III transformatsiya orqali boradi; III → II; II → I va I → eritiladi. Bunda polimorf o’tish 46 C da IV → III , 85 C da III → II , 126 C da II → I va erish temperaturasida ammiakli selitraning erishiga mos keladigan fazali o’tish ( I → erish) bo’ladi. = 169C [6, 312 s ]. IV → III polimorf o'tishning mavjudligi kristall panjaraning eng katta deformatsiyasini ta'minlaydi. 2-13 namunalar uchun ammiakli selitraga xos bo'lgan to'rtta ketma-ket modifikatsiya o'zgarishlari aniqlandi: IV → III, III → II , II → I va erish, ular harorat o'tishi va AS: SA massa nisbati bilan farqlanadi. Shunday qilib, SA dan qo'shimcha sifatida foydalanilganda, ikkinchi namuna uchun (AS: CA = 100: 0,5) IV → III , III → II , II → I va I → erish o'tish harorati mos ravishda 54,7 ga o'zgaradi; 92,9; 130,7 va 171,5 C; to'rtinchi namuna uchun (AS: CA = 100: 5) 55,1; 89,7; 129,6 va 176,7 C, yettinchi namuna uchun (AS: CA = 100: 15) 56,0; 91,1; 128,5; va 182,6 C.
Ushbu ma'lumotlardan ko'rinib turibdiki, SA NH4NO3 ning erishi va kristallanish haroratini sezilarli darajada oshiradi. Isitish paytida polimorf o'tishlarning kuzatilgan qiymatlari sovutish davridan yuqori. Nitrat eritmasini sulfat qo'shimchasi bilan sovutganda, eritmaning I o'zgarishlari ketma -ket davom etadi ; I II va II IV . Bu holda, sof NH4 NO3 dan farqli o'laroq, eritma sovutilganda III faza hosil bo'lmaydi. Ammoniy sulfat va fosfogipsli namunalarda polimorf fazaga o'tish IV II ni tashkil qiladi.
3.1- jadval
olgan o'g'itlarning modifikatsiya o'tishlari harorati
№
|
Nisbat
original komponentlar
|
Egri chiziqdagi eng yuqori qiymat
|
25 dan 175 C gacha qizdirish
|
175 dan 25 C gacha sovutish
|
1
|
NH4NO3
|
46
|
85
|
126
|
169
|
169
|
125
|
48
|
30
|
-
|
2
|
100 : 0,5
|
54, 7
|
92.9
|
130.7
|
171.5
|
164,0
|
116.8
|
-
|
-
|
45.2
|
3
|
100 : 1.0
|
54.8
|
89.2
|
130,0
|
174,8
|
167.1
|
113.4
|
-
|
-
|
42.2
|
4
|
100:5,0
|
55.1
|
89.7
|
129.6
|
176,7
|
168.6
|
108.0
|
-
|
-
|
41.7
|
5
|
100: 7.0
|
55.3
|
90,0
|
129.1
|
178.5
|
169.4
|
102.7
|
-
|
-
|
41.1
|
6
|
100:10
|
55.6
|
90.6
|
128.8
|
180.2
|
170.5
|
97.1
|
-
|
-
|
40.6
|
7
|
100:15
|
56,0
|
91.1
|
128.5
|
182.6
|
171,8
|
92.3
|
-
|
-
|
40.2
|
|
| |
