|
Allaberganova zilolaning tarmoq xavfsizligi fanidan tayyorlagan mustaqil ishi
|
| bet | 5/6 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 36,06 Kb. | | #249251 |
IoT korxonalar qanday ishlashi va iste'molchilar o‘z hayotlarini qanday o‘tkazishini inqilob qilishda davom etmoqda. Bu ko‘plab kompaniyalar hozirda harakat qilayotgan raqamli transformatsiya to‘lqinining asosiy qismidir. Biroq, ko‘pgina tashkilotlar kiberxavfsizlikni umumiy rejalashtirishning bir qismi sifatida IoTni qanday himoya qilishni hali ham yetarli darajada ko‘rib chiqmagan.
Yuqorida aytib o‘tilgan IoT hujumi maydonlaridan xulosa qilish mumkinki, IoT tizimlarining barcha asosiy tarkibiy qismlaridan foydalanish mumkin. Shuning uchun IoT tizimlarini yaratish va saqlashda xavfsizlik ustuvor bo‘lishi kerak. IoT tizimi qanday miqyosda va qanday muhitda o‘rnatilgan bo‘lishidan qat'iy nazar, xavfsizlikni tizimning har bir jihatiga yaxshiroq integratsiya qilish uchun dizayn bosqichidan boshlab ko‘rib chiqish kerak. Shu tarzda, IoT tizimi individual qurilmalaridan tortib umumiy konfiguratsiyasigacha ham funktsional, ham xavfsiz bo‘lishi uchun moslashtirilishi mumkin.
Yuqoridagilarni inobatga olgan holda, quyidagi xavfsizlik qoidalarini ko‘rib chiqish mumkin:
Barcha yig'ilayotgan va saqlanayotgan ma'lumotlar hisobga olinishi kerak. IoT tizimida aylanayotgan har bir axborot va ma'lumotlar mos ravishda konfiguratsiyada ko‘rsatilishi kerak. Bu nafaqat muhitda o‘rnatilgan sensorlar va qurilmalar tomonidan to‘plangan narsalarni nazarda tutmaydi, balki avtomatlashtirish serverlari yoki boshqa IoT ilovalaridagi har qanday mumkin bo‘lgan hisobga olish ma'lumotlariga ham tegishli.
Tarmoqqa ulangan har bir qurilma xavfsizlikni hisobga olgan holda sozlanishi kerak. Qurilmani tarmoqqa ulashdan oldin xavfsiz sozlamalar ta'minlanishi kerak. Bunga kuchli foydalanuvchi nomi va parol birikmalaridan foydalanish, ko‘p faktorli autentifikatsiya va shifrlash kiradi.
Tashkilotning xavfsizlik strategiyasi mas’ullar tomonidan jiddiy e’tiborda bo‘lishi va asoslanishi kerak. Mavju bo‘lgan va rivojlanayotgan tahdidlarga qarshi mukammal himoya yo‘qligini tan olish muvaffaqiyatli hujum oqibatlarini sezilarli darajada o‘z ichiga oladigan va kamaytiradigan protokollarini yaratishga yordam beradi.
Har bir qurilma jismoniy himoyalangan bo‘lishi kerak. Shuningdek, IoT qurilmalarining jismoniy mavjudligini ham hisobga olish muhimdir. Agar IoT qurilmasining o‘zida buzg'unchilikka qarshi jismoniy himoya vositalari bo‘lmasa, u cheklangan joyda saqlanishi yoki tegishli qulflar yoki boshqa vositalar bilan mustahkamlanishi kerak.
Shunday qilib, IoT ning barcha afzalliklaridan foydalanish uchun unung ekotizimi xavfsiz va himoyalangan bo‘lishini ta'minlash kerak. IoT muhitida kiberxavfsizlikni ta’minlashda bir necha muhim jarayonlar inobatga olinishi lozim: tahdidning oldini olish, tahdidni aniqlash, unga nisbatan javob berish. Bu jarayonlar keyingi maqolalarda batafsil yoritilishi va IoT ekotizimi nuqtai nazaridan ta’riflanishi nazarda tutilgan.
|
| |
