Amaliy ish №2




Download 2.54 Mb.
bet1/4
Sana10.02.2024
Hajmi2.54 Mb.
#154329
  1   2   3   4
Bog'liq
Namuna MUSTAQIL ISH, Arifjanov R KT 6amaliy, Laboratoriya ishi №3 cisco kommutatorlarining buyruq interfeysi , 1 mustaqil ish mavzu Vertual xususiy tarmoqlar(vpn) Bajardi la, KT labaratoriya 5, 1707547662, 1706780036

Amaliy ish № 2




Mavzu: Cisco packet tracer simulyator interfeysi va uning imkoniyatlarini o‘rganish


Ishdan maqsad: Cisco Packet Tracer simulyator interfeysi va uning imkoniyatlarini o‘rgangan holda amaliyotga tadbiq qilish.

Ushbu dasturiy mahsulot Cisco kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan bo‘lib, telekommunikatsiya tarmoqlari va tarmoq uskunalarini o‘rganishda foydalanish uchun tavsiya etiladi.


Paket Tracer quyidagi xususiyatlarni o‘z ichiga oladi:

    • har qanday o‘lchamdagi va murakkablikdagi tarmoqni yaratish uchun ish maydoni;

    • haqiqiy vaqtda simulyatsiya;

    • simulyatsiya rejimida modellashtirish;

    • tarmoq qurilmalarini sozlashda foydalanuvchining o‘zaro ta’siri uchun grafik interfeys;

    • turli komponentlarni qo‘shish, olib tashlash, ko‘chirishni qo‘llab- quvvatlaydigan tarmoq uskunasining tasviri.

Ushbu simulyator talabalarga turli ma’lumotlar paketlarini yaratish va jo‘natish, saqlash va orqali o‘z tarmoqlarini loyihalash imkonini beradi. Kommutatorlar, marshrutizatorlar, ish stansiyalari kabi tarmoq qurilmalarini o‘rganish va ulardan foydalanish, ular orasidagi ulanish turlarini aniqlash va ularni ulash imkoniyatini beradi.
Ushbu simulyatorning o‘ziga xos xususiyati simulyatsiya rejimining mavjudligi (2.1-rasm). Ushbu rejimda tarmoq ichida yuborilgan barcha paketlar grafik ko‘rinishda ko‘rsatiladi. Bu imkoniyat talabalarga hozirda paket qaysi interfeys orqali harakatlanayotganini, qaysi protokoldan foydalanilishini va hokazolarni aniq ko‘rsatish imkonini beradi. Simulyatordan boshqa rejimda, real vaqt rejimida ishlaganda paketlar harakatini kuzatib bo‘lmaydi, yakuniy bajarilgan harakatlarning natijasi darhol ko‘rsatiladi.
Bu Packet Tracerning barcha afzalliklari emas. Paket va uning formati orqali simulyatsiya rejimida talaba nafaqat foydalanilgan protokollarni kuzatishi, balki OSI modelining yettita qatlamidan qaysi birida berilgan protokol ishlatilganligini, shuningdek uning mazmunini ko‘rishi mumkin.

2.1-rasm. Paket Tracerdagi simulyatsiya rejimi.
Packet Tracer har xil maqsadlar uchun juda ko‘p sonli qurilmalarni, shuningdek, har xil turdagi ulanishlarni simulyatsiya qilishga qodir, bu sizga har qanday o‘lchamdagi tarmoqlarni yuqori darajadagi murakkablik bilan loyihalash imkonini beradi.
Dasturda qurilmalar orasidagi qo‘llab-quvvatlanadigan ulanish turlari:

    • konsol;

    • to‘g‘ridan-to‘g‘ri biriktiruvchi mis kabel;

    • krossover mis kabel;

    • optik tolali kabel;

    • telefon liniyasi;

    • DCE/DTE seriyali.

Tracer dasturiy mahsulotidagi har bir qurilma qurilmani ikki marta bosish orqali chaqiriladigan xususiyatlar oynasi orqali sozlanishi mumkin. Birinchi fizik bo‘lim qurilmaning fizik parametrlari uchun javobgardir (2.2-rasm). Routerlar va kalitlarni o‘rnatishda siz ularga yangi modullarni qo‘shishingiz mumkin va tarmoq adapterlarini ish stantsiyalari va serverlarga kiritishingiz mumkin.

2.2-rasm. Qurilmaning (router) fizik ko‘rinishi.
Konfiguratsiya bo‘limida siz tarmoq interfeyslarining asosiy parametrlarini (IP manzillari, quyi tarmoq niqobi (maska), simsiz tarmoq parametrlari va boshqalar) o‘rnatishingiz mumkin. Tarmoq qurilmalarida siz marshrutlashni ham sozlashingiz mumkin - statik yoki dinamik, serverlar uchun xizmatlarni sozlashingiz mumkin ( 2.3-rasm).

2.3-rasm. Server konfiguratsiyasi.
CLI tarmoq qurilmalarining uchinchi bo‘limi IOS operatsion tizimining buyruq qatoriga kirishni ta’minlaydi. U ishchi stansiyalar va serverlar ish stoli, turli xil tarmoq parametrlariga, shuningdek, bir nechta mijoz ilovalariga kirish uchun interfeyslarni o‘z ichiga oladi (2.4-rasm).

2.4-rasm. Ish stansiyasining Desktop bo‘limi.



  1. Menu Bar - standart bo‘limlari bo‘lgan oynali ilovalar uchun boshqaruv interfeysini taqdim etadi;

    • File - dasturda fayllarni boshqarish;

    • Edit – tahrirlash, ochiq hujjat bilan turli amallarni bajarish imkonini beradi;

    • Options - dastur variantlari;

    • View - dastur turi;

    • Tools- sozlash;

    • Extensions - dastur uchun mumkin bo‘lgan kengaytmalar;

    • Help – yordam.

Dasturni ishga tushirganingizda simulyatorning asosiy oynasi ochiladi (2.5- rasm):

2.5-rasm. Paket Tracer simulyatorining umumiy ko‘rinishi.
Endi dastur asosiy oynasi ish maydonining elementlarini tavsiflaymiz (2.6- rasm):

2.6-rasm. Dastur ish maydonining elementlari.

  1. Main Tool Bar - boshqaruv paneli asosiy menyuning File, Edir,View, Tools, shuningdek Network information (Tarmoq ma’lumotlari) tugmasi buyruqlariga kirish uchun yorliqlarning grafik tasvirlarini o‘z ichiga oladi.

  2. Logical/Physical Workspace - mantiqiy va fizik ish maydoni o‘rtasida almashish uchun yorliqlar. Fizik topologiya qurilmalarning shahar, tuman yoki idorada joylashishini nazarda tutadi.

  3. Workspace - bu tarmoq yaratilgan, simulyatsiya kuzatuvlari o‘tkaziladigan va boshqa tarmoq ma’lumotlari va statistikasi ko‘rib chiqiladigan dasturning ish maydoni.

  4. Common Tools Bar - tez-tez ishlatiladigan asboblarga kirishni ta’minlaydigan panel:

    • Select – tarmoq elementini/alohida hududini tanlash;

    • Move layout – tarmoq xaritasida harakatlanish;

    • Place note- tarmoq xaritasiga sharh qo‘ying;

    • Delete - tarmoq elementini/alohida hududini o‘chirish;

    • Inspect - tanlangan qurilma haqida batafsil ma’lumotni ko‘rish; Vizual ma’lumotlar oqimini modellashtirish uchun tugmalar:

    • Add simple PDU - ikkita tugun o‘rtasida oddiy ping so‘rov paketini shakllantirish;

    • Add complex PDU - murakkab ma’lumotlar paketini yaratish.

  1. Realtime/Simulation Bar - real vaqt rejimi va simulyatsiya rejimi o‘rtasida almashish uchun yorliqlar. Simulyatsiya holati tarkibi Power cycle devices, Play control, Event list tugmalarini o‘z ichiga oladi.

  2. User created Packet Window - simulyatsiya paytida tarmoqda yaratilgan paketlarni boshqarish oynasi.

  3. Network Component Box - bu tarmoqni loyihalashingiz mumkin bo‘lgan barcha taqdim etilgan uskunalarni o‘z ichiga olgan maydon.

  4. Device-Type Selection Box - simulyatorda mavjud bo‘lgan barcha turdagi qurilmalar va ulanishlarni o‘z ichiga oladi.

  5. Device-Specific Selection Box - tanlangan turdagi qurilmalar va ulanishlarning muayyan modellarini o‘z ichiga oladi.

Paket Tracer simulyatori tarmoq ulanishlarining keng doirasini qo‘llab- quvvatlaydi (2.1-jadval). Har bir kabel turi faqat ma’lum turdagi interfeysga ulanishi mumkin.
2.1-jadval


Download 2.54 Mb.
  1   2   3   4




Download 2.54 Mb.