Psixologik buzilish. Kiberbulling jabrlanuvchilari, ayniqsa, o‘smirlar haqida gap ketganida, ular ko‘pincha yakkalanib qolishadi, o‘zlariga nisbatan ishonchlari pasayadi, o‘zlarini namoyon qilish bilan bog‘liq muammolar paydo bo‘ladi, tashvishlanish va xavotirlanish kabi depressiv holatlar darajasi ortib ketadi va o‘z joniga qasd qilish fikrlari/urinishlari paydo bo‘ladi. Shaxs doimiy stressda, faqat salbiy his-tuyg‘ularni boshidan kechiradi va ba’zida jabrlanuvchi roliga juda odatlanib qoladi. Somatik buzilish. Salbiy his-tuyg‘ular va qo‘rquv iskanjasida surunkali uyqusizlik, bosh og‘rig‘i, ishtaha yo‘qolishi kabi psixosomatik kasalliklar paydo bo‘lishi mumkin. Kiberbulling yosh xususiyatlariga ko‘ra, o‘smirlarga ko‘proq ta’sir qiladi, ammo bundan ko‘pincha kattalar jabr ko‘rishadi. Birinchi o‘rinda, yuzaga kelgan holatda hech qachon o‘zingizni ayblamang. Ta’qib hech qanday sababga muhtoj emas va bu ta’qib qiluvchilarning vijdoniga to‘la bog‘liqdir. Hech kim kiberbullingga loyiq emas, bu qilmishni hech narsa bilan oqlab bo‘lmaydi.
Ko‘pgina ijtimoiy tarmoqlarda ta’qiblardan himoyalanish funksiyalari mavjud. Misol uchun, facebookda bullingga qarshi butun bir bo‘lim (“abuse team” deb ataladi) doimiy shug‘ullanadi. Ijtimoiy tarmoqlardagi o‘z akkauntlaringizning maxfiylik sozlamalarini kuzatib boring. Sizga xabar yozadigan shaxslar doirasini cheklab qo‘yishingiz mumkin. Agar sizdan provokatsion fotosuratlar so‘ralsa, ehtiyot bo‘ling. Keyinchalik, ular o‘zingizga qarshi ishlatilishi mumkin. Agar ta’qib boshlangan bo‘lsa, tajovuzkorga javob bermang, evaziga unga tahdid qilmang, uni adolatli bo‘lishga chaqirmang. Yodingizda tuting, nima desangiz ham, bari sizning zararingizga ishlaydi. Bu vaziyatda eng ma’quli – e’tiborsizlik. Tajovuzkor bilan aloqa qilmang, yaxshisi uni ijtimoiy tarmoqlarning qora ro‘yxatiga qo‘shib qo‘ying. Sahifangizni yopiq qiling, sizga do‘stlik taklifi yuborganlarni diqqat bilan o‘rganing va fotoalbomingizni tozalab turing.
Stress bilan kurashing. Bunda yengil jismoniy faollik sizga qo‘l keladi: yurish yoki yugurish mashqlari. Istisno tariqasida, telefoningizni uyda “unutib” qoldiring. Sport bilan yoki o‘zingiz yoqtirgan mashg‘ulot (xobbi) bilan shug‘ullaning. O‘z his-tuyg‘ularingizni inkor qilmang. Ta’qibga javoban g‘azab-nafrat, sarosima yoki xafagarchilik mutlaqo me’yoriy holdir.
O‘z muammolaringizni o‘rtoqlashing. Jim yurmang, oilangiz va do‘stlaringiz bilan dardlashing, tajovuzkorning kiberhujumlari haqida ularga aytib bering. Psixologik yordam ko‘rsatuvchi har qanday “Ishonch telefoni”ga ham qo‘ng‘iroq qilishingiz mumkin.
Ijtimoiy tarmoqlardan bir muddat chiqib ketishingiz mumkin. Agar buni ta’qib paytida qilsangiz, sizda yoqimli ishlaringiz bilan shug‘ullanishingiz uchun bo‘sh vaqt bo‘ladi va tajovuzkorlarning ham hafsalasi pir bo‘lib, tinchib ketishadi yoki boshqalarga o‘tishadi. Ijtimoiy tarmoqlardagi akkauntlaringizda hech qachon ro‘yxatdan o‘tish manzilini ko‘rsatmang va geolokatsiyani qo‘ymang. Siz haqingizda ma’lumot qancha kam bo‘lsa, ta’qiblarning sabablari ham shuncha kamroq bo‘ladi.Onlayn xatti-harakatlarda xavfsizlik qoidalariga rioya qiling. Shubhali havolalarga kirmang, notanish shaxslar bilan muloqot qilmang, ijtimoiy tarmoqlardagi har bir akkauntingiz uchun murakkab noyob parollarni o‘rnating, shubhali fayllarni yuklab olmang shunda o‘zingizni va yaqinlaringizni kiberbullingdan himoya qila olasiz.
STOPit
Ilovaga kirganimizda bizdan shunday turdagi muammolarga uchraganmisiz yoki yo’q deb so’rashadi.
Keyingi bosqichda esa, Yangi hodisa yani Nima haqida habar bermoqchiligingiz, Kim yordamga muhtoj, hodisa joylari sizdan so’raladi.
Va siz to’ldirgan ma’lumotlar ilovaga muvaffaqqiyatli saqlanadi.
Va sizning ariza raqamingiz bo’yicha ilova adminlari tez fursatda siz bilan bog’lanishadi.
Keyin esa sizning ekraningizda Hodisalar bo’limi paydo bo’ladi. Bunda siz chat holatidan habardor bo’lishingiz mumkin
Yordam olish bo’limida esa siz Favqulotda vaziyatlar,Asosiy yordam liniyasi,QO’pollik manbalari hamda axloq kodekslari bilan tanishib chiqishingiz mumkin.
More bo’limida esa siz tilni sozlashingiz, foydalanish shartlari, maxfiylik siyosati, STOPit solution haqida, Fikr va mulohazalar, faoliyat va xavfsizlik kabi bo’limlardan foydalanishingiz mumkin.
Ilovaning asosiy vazifalari haqida gapiradigan bo’lsak, STOPit dunyo hisobotlarini o'zgartiradi va nomaqbul xatti-harakatlarning oldini oladi. Maktablar, korxonalar va hukumatlar kabi jamoalar va tashkilotlar odamlar xavfsizligini ta'minlash va xavfni kamaytirish uchun ularning ichidagi shaxslarga bog'liq. Oddiy mobil ilova yordamida STOPit bir zumda va anonim tarzda foydalanuvchilarga muammolarni hal qilishga yordam beradiganlar bilan ma'lumot almashish imkonini beradi. STOPit, shuningdek, ma'murlarni vaqtni tejash va samarali, samarali tekshiruvlar o'tkazish uchun anonim ikki tomonlama aloqa va boshqa vositalarni qo'llab-quvvatlaydigan aqlli, oson backend tizimi bilan jihozlaydi. Eng muhimi, STOPit noto'g'ri xatti-harakatlar uchun kuchli to'xtatuvchidir. STOPit odamlarning yashashi, ishlashi va o‘rganishi uchun xavfsiz, aqlli joylarni yaratishga yordam beradi.
STOPit ilovasi yordamida siz maktabingizga yoki ish beruvchingizga matn, fotosuratlar yoki videolarni o'z ichiga olishi mumkin bo'lgan voqealar haqida anonim ravishda xabar berishingiz mumkin. Tashkilotingizni nomaqbul xatti-harakat yoki xavfsizlik muammolari, masalan, bezorilik, zo'ravonlik, axloq yoki qoidalarga rioya qilish buzilishi, qurol saqlash, hazing, xavfsizlik xavfi, tahdidlar, hujum yoki noqonuniy faoliyat haqida anonim ravishda ogohlantirish yoki o'zingiz yoki boshqalar uchun yordam so'rash uchun STOPit-dan foydalanishingiz mumkin.
Ilova versiyasi:10.8.0
Ilova hajmi: 18MB
Topshiriqlar :
Cyber bulling qarshi kurashishdan maqsad nima ?
STOPit qanday dastur ?
STOPit asosan qanday maqsadda ishlatiladi va misollar.
STOPit orqali cyber bullinga qarshi qanday kurasha olamiz ?
|
