Ishning nazariy qismi
Bioob’ektlarni takomillashtirish usullari
Maqsad: Metabolizm maxsulotlaridan birini sintezini ta’minlash.
Vazifasi: Modda almashinuvi jarayonini kechishini o‘zgartirish.
Yo‘llari:
- genetik programmani o‘zgartirish orqali
-metabolizm jarayonini boshqarilishini o‘zgartirish orqali.
Organizmni genetik axborotini bexosdan, o‘z-o‘zidan o‘zgarishlari-produtsentni genetik axborotini in vivo usulida jarayonini amalga oshirishga asoslangan.
Seleksiya- tabiiy ko‘payadigan yuqori produtsentli shtamm organizmlarini tanlab genini o‘zgartirish.
«-» uzoq vaqt talab etadi(o‘zgargan gen 106-108 marta ko‘payishi kerak)
«+» obektlarga tashqi muxit omilini ta’sirini o‘rganish va baxo berish imkonini beradi (og‘ir metallar,kislota. ishqor va boshqalar.)
Indutsirlangan mutaginez turli xil kimyoviy birikmalar ta’siri ostida bo‘ladi (gidroksilamin, nitrozamin, nitrat kislota, 2 – aminopurin, alkillovchi agentlar va b.) , rentgen va ultrabinafsha nurlar.
Misol:
Penitsilin shtami-produtsentlarini ko‘p yillik seleksiyasi kultural ozuqada faollikni 400 martta oshirishni ta’minlab berdi.
Seleksiya va mutaginez usuli bilan Eamothecium ashbyiishtammida 1 ml ozuqa muxitida 1,8 mg gacha riboflavin olinadi.
|