18.2.2 - rasm. ТПОЛ-10 to‗rli bir o‗ramli tok transformatori: 1- magnitli
o‗tkazgich 2-ikkilamch chulg‗ami;3-mahkamlagich halqa;4-birlamchi o‗zak
chuig‗ami;
209
Shunday qilib, tok transformаtorlar-ining ikkilamchi chulg‗amlari
doimo (uchlari) berk tutashgan bo‗lishi lozim. Kerak bo‗lganida ular
oralig‗iga (tok transformotoridan iste‗mol qiluvchi, o‗lchov asboblari yig‗ib
olinganida, transformotorlar uchlariga qisqa berktgich o‗rnatiladi). Bir
uramli TT lar kiritishli bo‗lishi mumkin, bo‗nday holatda tok uzatgich
o‗zak va boshqa apparat izolyatori yoki qurilma (o‗zgich, kuch
transformotori, o‗tish izolyatori va bosh.) lardan foydalinadi.
Kuchlanish transformotorlari.
Kuchlanish o‗lchov transformotorlari
fazalar soniga qarab, bir fazali va uch fazaliga bo‗linadi, izolyasiyasiga
ko‗ra quruq va moyli, ikkilamchi chulg‗amlari soniga qarab, bir chulg‗amli
va ikki chulg‗amli bo‗ladi. Eng ko‗p tarqalgan o‗lchov kuchlanish
transformotorlari: НОС-0,5; НОСK-6, НOM-10; НOM-6; НOM-35;
НTMИ-10. Bu belgilardagi xarflar: N-kuchlanish transformotori, O-bir
fazali, T-uch fazali, S-quruq, K-kompao‗nd quymali, M-tabiiy moyli
sovo‗tish,
I-o‗lchov
zanjirlari
uchun;
sonlar-birlamchi
chulg‗am
kuchlanishi; kV. 18.2.3-rasmda bir fazali НOM-10 anti rezonansli
kuchlanish transformotori tasvirlangan.
18.2.3-rasm.Kuchlanish transformotorni ulanish sxemasi: 1-birlamchi chulg‗am; 2-
magnitli o‗zatgich;3-ikkilamchi chulg‗am
Uning magnit o‗tkazgichi bo‗lib, sovuq yassilangan yupqa po‗lat,
zirxli izolyasiyalangan plastinalardan to‗plangan, o‗zak yaqiniga
ikkilamchi kuchlanish chulg‗ami joylashtirilgan. Chulg‗amlar uchlarini
chiqarish uchun bokning qopqog‗i 4 da, o‗tuvchi farfor izolyatorlar 2,3
o‗rnatilgan.
Bir fazali moyli kuchlanish transformotori, himoya zanjirdagi elektr
va o‗lchash asboblariga va neytralli izolyasiyalangan va neytralli erlangan
tarmoqlarda signalizatsiya o‗lchov signallarini chiqarish va uzatish uchun
mo‗ljallangan. Aniqlik sinfi 0,5; 1,0.
Chulg‗amlar va magnit o‗tkazgich harorati 25 ºС dan oshmasligi kerak.
Kuchlanish transformotorlarning ishga yaroqligini salt toki o‗lchov
210
xulosasiga ko‗ra aniqlanadi, o‗ning ko‗rsatkichi o‗ramlarda birlashish
mavujudligiga bog‗liq. Ikkilamchi chulg‗am katta toklar oqib o‗tishiga
mo‗ljallanmagan bo‗lganligi sababli, o‗lchashni qisqa vaqt ichida olib
borilishi kerak.
|