|
Asosiy elektr kattaliklar (zaryad, tok, kuchlanish, energiya, quvvat) va ularning o‘zaro munosabatlari. Elektr sxemaning asosiy passiv elementlari (rezistorlar, induktivlik g‘altaklar, kondensatorlar) ning belgilanishi va xususiyatlari
|
bet | 3/5 | Sana | 11.01.2024 | Hajmi | 12,97 Kb. | | #134749 |
Bog'liq Asosiy elektr kattaliklar (zaryad, tok, kuchlanish, energiya, qu-azkurs.orgYopiq zanjir uchun, birinchidan, kulon kuchlari ta`sirida birlik musbat zaryadni A dan B gacha ko‘chirishda bajarilgan ish, shu ikki nuqta orasidagi potentsiallarning farqi (A - B) ga teng. Ikkinchidan, tashqi kuchlar ta`sirida birlik musbat zaryadni zanjirning tekshirilayotgan qismida ko‘chirishda bajarilgan ish zanjirning shu qismidagi manbaining EYuK - EAB ga teng. Shuning uchun kuchlanish quyidagiga teng bo‘ladi:
Yopiq zanjir uchun, birinchidan, kulon kuchlari ta`sirida birlik musbat zaryadni A dan B gacha ko‘chirishda bajarilgan ish, shu ikki nuqta orasidagi potentsiallarning farqi (A - B) ga teng. Ikkinchidan, tashqi kuchlar ta`sirida birlik musbat zaryadni zanjirning tekshirilayotgan qismida ko‘chirishda bajarilgan ish zanjirning shu qismidagi manbaining EYuK - EAB ga teng. Shuning uchun kuchlanish quyidagiga teng bo‘ladi:
Elektr zanjiri
Elektr zanjiri - bu elektr toki uchun yo‘lni tashkil etuvchi qurilmalar va obyektlar to‘plamidir. Elektr zanjiri elementlari aktiv va passiv elementlarga ajratiladi.
Zanjirning passiv elementlari qatoriga rezistorlar, kondensatorlar va induktivliklar kiradi.
Rezistor (ba`zan rezistiv element, rezistiv qarshilik, Omik qarshilik degan nomlari ham uchraydi) deb, elektr energiyasi sarflanib, uning xususiyatlari U=Ri yoki i=GU bog‘lanishlar bilan ifodalangan elementga aytiladi. Bunda R- qarshilik va G- o‘tkazuvchanlik deb nomlangan proportsionallik koeffitsientlari. R va G o‘zgarmas bo‘lganda chiziqli va aksincha, R va G lar tok yoki kuchlanishga bog‘liq o‘zgarganda nochiziqli qarshilik yoki nochiziqli o‘tkazuvchanlik deyiladi.
Rezistorlar ((a)-chiziqli, (b)-nochiziqli) va ularning VAXsi (d).
Elektr energiyasini zahiralash xossasiga ega bo‘lgan, fizik xususiyatlari q=Cu tenglama bilan ifodalanuvchi kondensatorning ideallashtirilgan elementi sig‘im elementi deyiladi. C proportsionallik koeffitsiyenti sig‘im deyiladi va Farada [F] o‘lchov birligiga ega. rasmda chiziqli (a), nochiziqli (b) sig‘imning belgilanishi hamda q=Cu bog‘lanishlar keltirilgan.
Elektr energiyasini zahiralash xossasiga ega bo‘lgan, fizik xususiyatlari q=Cu tenglama bilan ifodalanuvchi kondensatorning ideallashtirilgan elementi sig‘im elementi deyiladi. C proportsionallik koeffitsiyenti sig‘im deyiladi va Farada [F] o‘lchov birligiga ega. rasmda chiziqli (a), nochiziqli (b) sig‘imning belgilanishi hamda q=Cu bog‘lanishlar keltirilgan.
Chiziqli (a) va nochiziqli (b) sig‘im elementi va ularning xarakteristikalari (d).
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Asosiy elektr kattaliklar (zaryad, tok, kuchlanish, energiya, quvvat) va ularning o‘zaro munosabatlari. Elektr sxemaning asosiy passiv elementlari (rezistorlar, induktivlik g‘altaklar, kondensatorlar) ning belgilanishi va xususiyatlari
|