• AESlarning ishlash prinsipi Принцип работы АЭС The principle of NPP operation
  • Umumiy tushunchalar
  • Yadro reaktorining tuzilishi va ishlashi
  • Atom elektr stansiyalari




    Download 0,7 Mb.
    bet1/5
    Sana14.06.2024
    Hajmi0,7 Mb.
    #263650
      1   2   3   4   5
    Bog'liq
    AES ISHLASH PRINSPI


    O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA TA’LIM VAZIRLIGI
    ________________________________________
    ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI
    “ATOM ELEKTR STANSIYALARI” kafedrasi
    Yo‘nalishga kirish
    ____________________fanidan_______________
    TAQDIMOT
    Fan o‘qituvchisi: M.F.Qorjobova

    Toshkent 2022 y.

    AESlarning ishlash prinsipi Принцип работы АЭС The principle of NPP operation

    Reja

    • 1. Umumiy tushunchalar
    • 2. Atom elektr stansiyalarining turlari
    • 3. AESning tuzulishi, ishlash prinsipi, afzalliklari va kamchiliklari.
    • 4. AES energiya bloklarining issiqlik sxemalari.

    Umumiy tushunchalar

    • Birinchi marta yadro zanjiri reaksiyalari Ernest Rezerford tomonidan o‘rganila boshlandi. 1919 yilda u birinchi sun’iy yadro zanjiri reaksiyasini oldi. 1938 yilda nemis fiziklari Otto gan va Fritz Shtrasman neytronlar bilan bombardimon qilinganida og‘ir uran yadrolarining bo‘linishi energiya ajralishi bilan birga sodir bo‘lishini aniqladilar. Ushbu energiyadan real foydalanish vaqt masalasiga aylandi.

    Yadro reaktorining tuzilishi va ishlashi

    1 — boshqarish sterjeni

    2 — biologik himoya

    3 — termal himoya

    4 — susaytirgich,

    5 — yadro yoqilg‘isi (ТВЭЛlar).

    • IAEA tashkiloti (xalqaro atom energiyasi agentligi) sovutish suvi va moderatorni tanlashga bog'liq bo'lgan o'z tasnifini yaratdi.
    • PWR (pressurized water reactors) — suv-suvli reaktori (bosimli suv reaktori). MDH mamlakatlarida bunday reaktorlar VVER qisqartmasi deb ataladi. Ular sovutish suvi va moderator sifatida oddiy suvdan foydalanadilar. Suv-suv reaktorlari dunyoda eng keng tarqalgan (barcha reaktorlarning taxminan 62%). Suv-suv reaktorlari arzon va qulaydir, chunki suv yonmaydi, qattiqlashmaydi va undan foydalanish nisbatan xavfsizdir.
    • BWR (boiling water reactor-qaynoq suv reaktori) — qaynab turgan reaktor yoki qaynab turgan suv-suvli reaktori. Bunday reaktorda atom elektr stansiyasining ishlash prinsipi atom elektr stansiyasining VVERDA ishlashiga juda o‘xshash. Qaynayotgan reaktor oddiy suvdan ham foydalanadi, uning o‘ziga xos xususiyati shundaki, bug‘ darhol yadroda hosil bo‘ladi. Suv-suv reaktorida suv avval isitiladi, keyinchalik bir necha bosqichlardan so‘ng bug‘ga aylanadi, qaynab turgan reaktorlarda issiqlik darhol qaynoq suvga beriladi, u darhol issiq bug‘ga aylanadi.

    Download 0,7 Mb.
      1   2   3   4   5




    Download 0,7 Mb.