|
Sathni o’lchashning vizual vositalari
|
| bet | 3/8 | | Sana | 09.02.2024 | | Hajmi | 0,67 Mb. | | #153592 |
Bog'liq Nurbej kurs ishi.docx soha1.2.Sathni o’lchashning vizual vositalari
S huni alohida ta’kidlash mumkinki, mazkur o‘lchash vositalariga o‘lchov chizg‘ichlari, reykalar, lotli ruletkalar (silindirik sterokenli) va sath o‘lchovchi shishalar (oxirgisi ko‘roq qo‘llaniladi) kiradi. Sathni sath o‘lchovchi shishalar yordamida o‘lchash tutash idishlar qonuniga asoslangan.
Sath o‘lchagich shishaning prinsipial sxemasini ko‘rib chiqamiz (eng keng tarqalgani sababli).Sxema 1–rasmda keltirilgan. Ko‘rsatkich shisha 1 armatura yordamida idishning pastki va ustki qismlari bilan birlashtiriadi. 1 trubkadagi suyuqlik meniskining holatini kuzatib idishdagi suyuqlik sathining holati haqida fikr yuritiladi. Rezervuardagi va shisha trubka (nay) dagi suyuqlik teyaturalari
farqiga bog‘liq bo‘lgan qo‘shimcha xatolikni bartaraf etish uchun o‘lchashdan avval sath o‘lchagich shishalar yuviladi. Bu vazifani ventil 2 bajaradi. Mexanik mustahkamligi past bo‘lgani sababli sath o‘lchagich shishalarni uzunligi 0.5 m ortiq bo‘lmaydi.
Shuning uchun, rezervuarlarda sathni o‘lchash uchun ular bir – birini to‘ldirib maqsadida bir nechta sath o‘lchagich shishalar o‘rnatiladi. Sath o‘lchagich shishalar 3 MPa bosimgacha va 300 0S haroratgacha qo‘llaniladi. Sathni sath o‘lchagich shishalar bilan o‘lchashning absalyut xatosi ±(1 – 2) mm.
Qoida bo‘yicha qayerda inson kuzatiyotgan qurilmalarda qo‘llaniladi. Yana birqatortexnikchegarashlar bor. Sarfo‘lchagichshishalar 3Mpa gachava 300° gachaharoratlardaqo‘llaniladi.
1.3 Qalqovuchli sath o’lchagichlari
Bu asboblar bilan idishdagi suyuqlik sathi olchanadi. Asbobning sezgir elementi qalqovich suyuqlik sirtida qalqib turadi (1-rasmda) va suyuqlik sathi baland-ligidagi orni unga ta'sir qiladigan kuchlar muvozanatiga bogliq boladi. Arximed qonuniga muvofiq, qalqovich ogirligi uning suyuqlikka botgan hajmidagi suyuqlik ogirligiga teng boladi.Undan tashqari, qalqovichni orab olgan suyuqlik ustidagi muhit havo bolmay, zichligi r0 ga teng bolgan modda bolsa, unda qalqovich hajmidagi bu modda ogirligi ham qalqovichni pastga bosadi, uning suyuqlikka botishini oshiradi. Bu ikki kuchga qarshi yonalgan, qalqovichni yuqoriga kotaradigan kuch F ni quyidagicha hisoblash mumkin:
bu yerda, r0 suyuqlik ustidagi muhit zichligi; g ogirlik kuchi tezlanishi; V qalqovichning hajmi; r qalqovich botib turgan suyuqlik zichligi; x qalqovich botgan qismning balandligi; S qalqovichning kondalang kesimi.
Qalqovuch siljishining sxemasi
|
| |
