5 .3 . Yordam chi jihozlarni ishlatish
va ularga xizm at k o ‘rsatish
Elektr u z a tm a s i m ex an izm lar va yo rdam chi elektr jihozlariga
oyna to za lag ic h la r, faratozalagich va farayuvgichlar, isitgichlar va
e le k tro v e n tila to rla r, o y n a k o ‘targichlar, oyna va o ‘rindiq elektr-
isitgichlari, o ‘rin d iq , orqa k o ‘rinish oynasi va a n te n n a la r holatini
sozlovchi m o to r e d u k to r la r kiradi. M a z k u r m exanizm va quril-
m alarning ishlash rejimi (doim iy yoki q isqa vaqt) elektrodviga-
tellar, ha r xil turdagi elek tr b u y u m la rn in g ( te r m o m e ta ll saqla-
gich, isitish elem enti va h.k.) ishonchliligiga b o g ‘liq b o ‘lib, ish
lash qobiliyati 1-TQ va 2- T Q o ‘tkazishda tek shiriladi. Bunda ular-
ning
m e ’y o riy
texnik hujjat (HT,II,)larga m o s ish c h i sikllari q a n -
day bajarilishiga a lo h id a e ’tib o r beriladi. 2 - T Q d a c le k tru z a tm a la r
iste’mol qiladigan to k kuchini oMchash tavsiya etiladi.
Elektr u z a tm a la rd a ko ‘p u c h ray d ig an n o s o z lik la r n in g sodir
b o ‘lish sabablari, ularning diagnostikasi va b a r t a r a f etish usullari
5.3-jadvalda keltirilgan.
5.3-jadval
Nosozliklarning sabablari
Diagnostika usuli
Bartaraf etish usuli
Elektrodvigatel ulanganda uning vali aylanmaydi yoki uncha
katta bo'lmagan aylanishlar chastotasiga ega b o ‘ladi
Elektrodvigatel pod-
shipniklari moyi yo‘q
yoki qurib qolgan.
Motoreduktorni
qismlarga ajrat-
gach, tekshiriladi.
Podshipniklarga moy
surtiladi, ortiqcha yeyil-
gan b o ‘lsa, almashtiriladi
Yakor chulg‘amida
o ‘ramlar va «massa»ga
qisqa tutashuv, chulg‘a-
mida uzilish bor.
Tester bilan tek
shiriladi.
Zarurat b o ‘lsa, elektro
dvigatel yakori almash-
tiriladi.
Uyg‘otisli chulg‘amida
uzilish, o'ramlararo
qisqa tutashuv bor.
Tester bilan tek
shiriladi.
Elektrodvigatel
almashtiriladi.
Elektrodvigatel kon
taktlariga moy tekkan,
ifloslangan yoki kuygan.
Kuzatish bilan
kollektor holati
tekshiriladi.
Kollektor jilvir qog‘oz
bilan tozalanadi yoki to-
karlikstanogida yo'niladi.
Cho‘tkalarning yeyilish
mahsulotlarini tushishi
tufayli kollektor lamel-
lararo tutashuv sodir
bo'lgan.
Tester va kuzatish
bilan kollektor
holati tekshiriladi.
Kollektor jilvir qog‘oz
bilan tozalanadi va uni
yo'li o'tkaziladi.
Cho‘tkalarni me’yordan
ortiq yeyilishi tufayli
ularni kollektorga bosib
turuvchi kuch susaygan
yoki yo‘naltirgichlarda
osilib qolgan va prujina
cho'zilib qolgan.
Dinamometr
bilan cho‘tkalarni
kollektorga bosib
turuvchi kuch
tekshiriladi.
Zaruriyat bo'lsa cho‘t
kalar, prujinalar
almashtiriladi. Cho‘tka-
ushlagich yo‘naltiruv
chisi kirlardan
tozalanadi.
Kollektor yeyilganligi
tufayli lamellararo
izolatsiya b o ‘rtib
qolgan.
Kuzatish bilan
kollektor holati
tekshiriladi.
Kollektor quriladi va
yo‘l ochiladi.
Qisqa tutashuv tufayli
saqlagich kuygan yoki
reduktor yoki oynato-
zalagich pantografi
qadalib qolishi tufayli
elektrodvigatel zanji
ridagi termobimetall
saqlagich «ishga»
tushadi.
Tester bilan elektro
dvigatel zanji ri b o ‘yi-
cha ketma-ketlikbilan
hamda reduktor va
pantografish qobi-
liyatini tekshiriladi.
Kuygan saqlagich al-
mashtiriladi, qisqa tu
tashuv yoki reduktor
va pantograf qadalib
qolish xoli bartaraf
etiladi.
Elektruzatmani bosh-
qarish zanjiridagi
simlarda uzilish.
Zanjir bo'yicha tester
yoki NL bilan tekshi
riladi.
Zanjirdagi uzilish
bartaraf etiladi.
Motoreduktor ish
rejimini almashlab
ulagichida nosozlik
bor.
NL bilan uning uch-
larini almashlab ula-
gich I va II rejimi
qisqichlariga tegizib
tekshiriladi.
Zaruriyat b o‘lsa al
mashlab ulagich al-
mashtiriladi.
Almashlab ulagich-
dagi nosozliktufayli
elektrodvigatel faqat
bittatezlikda ishlaydi.
NL bilan uning uch-
larini almashlab ula-
gich 1 va 11 rejimi
qisqichlariga tegizib
tekshiriladi.
Zaruriyat bo‘lsa, al
mashlab ulagich al-
mashtiriladi.
Elektrodvigatelni ishga
tushirish relesi yoki
datchikda nosozlik-
lar bor.
Tester yoki NL bilan
tekshiriladi.
Zaruriyat bo‘lsa, rele
yoki datchikalmash-
tiriladi.
Elektrodvigatel ishlaganda katta shovqin eshitiladi
Elektrodvigatel pod-
shipniklari k o ‘p
yeyilgan.
Qismlarga ajratilganda
aniqlanadi.
Zaruriyat bo‘lsa, pod-
shipnikalmashtiriladi.
Kollektor ko ‘proq
yeyilgan.
Kuzatish bilan aniq
lanadi.
Kollektor yo‘niladi.
Cho‘tkalar ishqalanib
moslanmagan.
Kuzatish bilan aniq
lanadi.
Cho‘tkalar ishqalab
moslanadi.
|