|
Avtomobil sanoatida ishlatiladigan datchiklar
|
bet | 2/3 | Sana | 17.05.2024 | Hajmi | 171,6 Kb. | | #240624 |
Monostatik radarda transmitter va resiver uchun bitta antenna ishlatiladi. Bistatik radarda transmitter va resiver uchun bittadan alohida - alohida antennalar ishlatiladi.
radar o’lchovlari uchun sferik koordinatalar sistemasi.
Magnitoelektrik pritsipda ishlaydigan datchiklar
Xoll datchiklari
Xoll datchiklari texnikada ko’p ishlatiladi. Shuning uchun ham uni batafsil yoritamiz. 1879 yilda xozirda Xoll effekti nomi bilan yuritiluvchi fizik xossa aniqlangan. Xoll datchiklari shu effektga asosan ishlaydi. Xozirgi paytda Xoll datchiklari magnit maydonini aniqlash uchun, ob`ektning siljishi va holatini aniqlash uchun ishlatiladi.
Xoll effekti elektr zaryadini tashuvchi va tashqi magnit maydonini o’zaro tasiriga asoslangan. Metallarda zaryad tashuvchi sifatida elektronlar ishtirok etadi. Elektronlar magnit maydonida harakatlanganda magnit maydonida ularga og’diruvchi kuch tasir etadi. Magnit maydoni elektr zaryadini og’dirish kuchi formulasi
F = qvB
Xoll datchigi
Bu erda q = 1,610-19 Kl (kulon) — electron zaryad miqdori, v — electron zaryad tezligi, В — magnit induktsiyasi. F va В miqdorlar vector miqdorlar. Og’diruvchi kuch yo’nalishi va uning miqdori, fazoda magnit oqimini joylashishiga va elektronlar harakati yo’nalishiga bog’liq. Magnit induktsiyasi B ni birligi teslada o’lchanadi. 1 Tesla = 1 Nyuton / (amper x metr) = 104 Gauss.
Aytaylik, elektronlar B magnit maydoniga joylashgan elektr o’tkazuvchi plastina ichida harakatlansin Plastinani ikki tomoniga elektrodlar o’rnatilgan bo’lsin. Ularni voltmetrga ulaymiz. Plastinani yuqori va pastki qismlariga yana ikkita elektrod o’rnatilgan. Ularni tok manbayiga ulaymiz. Tashqi magnit maydoni harakati tasirida og’diruvchi kuch yuzaga keladi. Bu kuch elektronlarni o’ng tomonga og’diradi. Shuning uchun ham o’ng tomondagi elektrod chap tomondagiga nisbatan manfiyroq zaryadlangan bo’ladi. Magnit maydoni va elektr tokini bir – biriga o’zaro tasiri natijasida
|
| |