• Sichqoncha bilan bog‘liq atamalar. 5.2-jadval. № Atamalar Harakat Maqsad
  • •K o‘rsatuvchi qurilmalar.
  • •M uloqot oynasi. Muloqot oynasi foydalanuvchidan ma’- lumotni saqlash yoki foydalanuvchiga m a’lumotni namoyish etish uchun foydalaniladi. •Belgilar.
  • •Ish stoli.
  • «axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»




    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet62/389
    Sana13.06.2024
    Hajmi14,92 Mb.
    #263543
    1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   389
    Bog'liq
    Axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizmlar. Dadabayeva R.A, Shoaxmedova N.X, Ibragimova L.T


    .
    ,, 

    _____ _ 
    tekst menyuni ко rsa-
    tish uchun obyekt ustiga
    bosing.
    uchun uni bir martta 
    bosing. Faollashtirish 
    uchun ikki martta bo­
    sing.
    Sichqoncha 
    gilamchasi. Tekis 
    yu- ~
    zani ta'm inlab beradi.
    5.1-rasm. Sichqonchadan foydalanish.
    Sichqonchadan foydalanish orqali siz, rasmni ekranning bir 
    lomonidan boshqa tomoniga siljitishingiz yoki uning oicham ini 
    o'zgartirishingiz mumkin.
    83


    Sichqoncha bilan bog‘liq atamalar.
    5.2-jadval.

    Atamalar
    Harakat
    Maqsad
    :
    l
    i
    Strelka
    KX 
    |
    J 4
    A
    j '
    V
    Sichqonchani 
    ekrandagi istalgan 
    nuqtaga strelkani 
    boshqarish uchun 
    siljitadi. Strelka Siz 
    bajaradigan vazifaga 
    bog‘liq holda kamon 
    o‘qi yoki I-ko‘rinishi 
    kabi turli shakllarga 
    kirishi mumkin.
    Buyruqlami 
    bajarish uchun 
    obyektlami 
    siljitish uchun 
    m a’lumotlami 
    kiritish uchun 
    yoki ekrandagi bir 
    xil harakatlami 
    bajarish uchun
    i
    2.
    Bosish
    Bosing va tezda chap 
    tugmani qo‘yib 
    yuboring.
    Ekrandagi 
    obyektni tanlash 
    uchun.
    3.
    Ikki martta bosish
    C iick 
    0 ^ ^ " \
    Chap tugmani tezda 
    ikki martta bosing va 
    qo‘yib yuboring.
    Hujjatni ochish 
    yoki dastumi 
    ishga tushirish 
    uchun.
    4 ­
    1
    i
    |
    Surish
    Ekrandagi obyektni 
    siz xohlagan joyga 
    ko'chirish uchun 
    obyekt ustiga chap 
    tugmani bosgan holda 
    strelkani o‘sha joyga 
    olib borib qo‘yib 
    yuboring
    Ekrandagi 
    obyektni siljitish 
    uchun.
    i
    i
    : 5.
    0 ‘ng tugmani bosish
    -
    \
    0 ‘ng tugmani bosing 
    va qo‘yib yuboring
    Kontekst menyuni 
    chiqarish uchun.
    Bu bo‘limda biz, operatsion tizimga (Windows XP)ga asos­
    langan foydalanuvchining grafik interfeysi (GUI)ni muhokama 
    qilamiz. Windows XPga o ‘tishdan oldin biz GUI bilan bog‘liq ba’zi 
    atamalarga qisqacha to ‘xtalib o‘tamiz:
    •K o‘rsatuvchi qurilmalar. 
    K o‘rsatuvchi qurilmalar foyda­
    lanuvchi ga ekranning turli qismlarini ko ‘rsatish imkonini beradi. 
    Ular buyruqlar ro ‘yxatidan bittasini tanlashda foydalaniladi. Ular
    84


    si um ingdek, ekrandagi obyektlami boshqarishda foydalaniladi 
    (Tanlash yoki ekran atrofida obyektlami siljitish kabi). Sichqoncha 
    eng mashhur ko‘rsatuvchi qurilma; yorug‘lik ruchkasi, joystik va 
    o'shalar qatoridagi sezuvchi ekran.
    • 
    Oyna. 
    Ekran bir qancha mustaqil boiaklarga bo ‘linganda ular­
    ning har biri oyna hisoblanadi. Bir qancha dasturlar natijalarini turli 
    oynalarda bir vaqtda ko'rsatish mumkin. Foydalanuvchi bir das- 
    turdan ikkinchi dasturga o‘tishi yoki dasturlar o ‘rtasida m a’lumot­
    larni almashishi mumkin.
    •Menyu. 
    Menyu dasturdagi mavjud buyruqlar ro‘yxatini taqdim 
    cladi. Har bir menyu obyekti buyruq yoki funksiyani bildiradigan 
    so‘z yoki belgi bo‘lishi mumkin. Menyu obyekti undagi kursorni 
    siljitish orqali yoki sichqonchadagi tugmani bosish orqali tanlanishi 
    mumkin.
    •M uloqot oynasi. 
    Muloqot oynasi foydalanuvchidan ma’- 
    lumotni saqlash yoki foydalanuvchiga m a’lumotni namoyish etish 
    uchun foydalaniladi.
    •Belgilar. 
    Belgilar fayl, papka, dasturlar kabi istagan tizim yoki 
    foydalanuvchi tomonidan aniqlangan obyektning simvolik tasvirini 
    hildiradi.
    •Ish stoli. 
    U oynalar paydo b o ‘ladigan fon (ko‘rinish). Aniqroq 
    qilib aytganda, u tizim ishga tushgandan (operatsion tizimga asos­
    langan bilan) keyin ko‘rsatiladigan monitoming to ‘liq ko‘rinishi.
    Operatsion tizim va foydalanuvchining grafik interfeysi bilan 
    lanishib chiqganingizdan so‘ng, biz sizni bemalol WindowsXP ga 
    o'lkazishimiz mumkin.

    Download 14,92 Mb.
    1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   389




    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    «axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish