• Axborot ta’minoti
  • Axborot tizimlari




    Download 2,86 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet37/155
    Sana14.05.2024
    Hajmi2,86 Mb.
    #232505
    1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   155
    Bog'liq
    21-Axborot-tizimlari-2013-oquv-qollanma-R.X.Alimov-va-bosh

    Axborot tizimlari
    , deganda kuyilgan maqsadga erishish uchun axborotni 
    saqlash, unga ishlov berish va uni uzatish maqsadida foydalaniladigan, 
    qo’llaniladigan vositalar, usullar va xodimlarning uzaro boglangan majmuasi 
    tushuniladi. 
    Iktisodiy tizimlar boshqarish nuktai nazaridan axborot tizimi kabi karaladi va 
    kupincha avtomatlashtirilgan tizim, deyiladi. Bu tizimlarning asosiy vazifasi 
    foydalanuvchilarning talabiga muvofik ravishda axborotlarni tuplash va tayyorlash, 
    saqlash, uzatish va takdim etishdan iborat.
    TIZIM 
    Suniy 
    Aralash 
    Tabiiy 
    Asbob 
    Mexanizmlar 
    Mashinalar 
    Robotlar 
    Avtomatlar 
    Ergonomik 
    Biotexnik 
    Tashkiliy 
    avtomatlashtirilgan 
    Jonli 
    Jonsiz 
    Iqtisodiy 
    Ijtimoiy 


    57 
    Axborot tizimlarini ikkita asosiy guruxga ajratish mumkin: 
    1. 
    Axborot ta’minot tizimi. 
    2. 
    Maqsadli faoliyat kursatuvchi tizim. 
    Axborot ta’minoti
    tizimi xar kanday ABTning tarkibiga kiradi. Xozirgi davrga 
    kelib kuyidagi avtomatlashtirilgan tizimlar paydo buldi: 
    1. 
    Loyixalashtirishning avtomatlashtirilgan kismi; 
    2. 
    Ilmiy izlanishning avtomatlashtirilgan kismi; 
    3. 
    korxonaning avtomatlashtirilgan boshqarish tizimi. 
    Maqsadli faoliyat kursatuvchi tizimlar tarkibiga: 
    1. 
    Axborot qidiruv tizimi; 
    2. 
    Axborot ma’lumotnoma beruvchi tizim; 
    3. 
    Axborot boshqaruvchi tizim kiradi. 
    Axborot - qidiruv va axborot - ma’lumotnoma beruvchi tizimlar foydalanuvchi 
    tomonidan berilgan talabga mos ravishda tegishli axborotlarni saqlash va 
    takdim etish uchun muljallangan. Bunday tizimlar faoliyati ikki kismdan 
    iborat: 
    1. 
    Axborotni yigish va saqlash. 
    2. 
    Axborotlarni kidirish va foydalanuvchiga berish. 
    Ma’lumotlarni tarkatish usuliga kura axborot qidiruv tizimlari kuyidagi uch turga 
    bulinadi: 
    1. 
    Axborot qidirishni tartibli amalga oshiruvchi tizim. 
    2. 
    Berilgan talab buyicha qidirishni amalga oshiruvchi tizim. 
    3. 
    Umumlashtirilgan tizim. 
    Axborot - boshqaruvchi tizimlardan, asosan, texnologik jarayonlarning 
    avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarida foydalaniladi.
    Zamonaviy sharoitda axborot tizimi axborotlarni qayta ishlashning asosiy texnik 
    vositasi sifatida shaxsiy kompyuterlardan foydalanishni kuzda tutadi. Yirik 
    tashkilotlarda shaxsiy kompyuterlar bilan axborot tizimining texnik tarkibiga Mayk 
    Freym yoki Super EXM kirishi mumkin. Bundan tashqari, axborot tizimi tarkibiga 
    inson xam kiradi, chunki ishlab chikilayotgan axborot unga muljallangan buladi va u 
    siz bu axborotni olish yoki takdim qilish mumkin emas. 
    Har bir tizim xossalar (xususiyatlar) to’plami 

    Download 2,86 Mb.
    1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   155




    Download 2,86 Mb.
    Pdf ko'rish