|
Axborot xafsizligi
|
| bet | 1/3 | | Sana | 01.11.2023 | | Hajmi | 181.86 Kb. | | #92595 |
Bog'liq ersgsh Kitob 4722 uzsmart.uz, Algebra va geometriya Bayturayev A.M., iqt 8, 7f65436a30a9a85fde64e93a06305e03 Husnixat metodikasi fanining tamoyillari , Farrux, 1-Mustaqil ta'lim topshirig'i, 500 Real ENGLISH, 2amaliy, Tasviriy san\'at tarixi. Qadimgi dunyo san\'ati. Pulatov D, ..., 1-ma\'ruza, 2454, kurs ishi, 1-mavzu
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI VA KASB TA’LIMI FAKULTETI
“AXBOROT XAFSIZLIGI” KAFEDRASI
Amaliy ish №1
AX-20-08-guruh talabasi
BAJARDI:Sayfullayev I.
TEKSHIRDI: UMURZAQOV O. SH.
SAMARQAND – 2023
Kalit bo‘yicha hujum
Kriptotahlilchining maxfiy kalitni topishga qaratilgan xatti-harakatlari kriptohujum deb ataladi.
Kriptohujumdan maqsad kalitni bilmagan holda shifrmatnniochishdir. Kriptotizimga hujum qilish uchun kriptotahlilchi zaruriykriptotahlil vositalariga ega bo‘lishi kerak. Bu vositalar kriptohujumqo‘llaniladigan shifrlash algoritmining akslantirishlari xususiyatlarinihisobga olib, shifrmatnni shifrlash algoritmi kalitini bilmagan holatdashifrmatnni ochish maqsadida matematik modellashtirish usullariniqo‘llash asosida yaratiladi.
Kriptotizimning ishonchsizligi sabablaridan biri tizimda kuchsiz kalitlardan foydalanish hisoblanadi, chunki kuchsiz kalitlar yetarlidarajada himoyalash darajasini ta’minlay olmaydi. Shu sabablikalitlarni hosil qilish jarayonida ularni yaroqsizga chiqarish uchun barchakuchsiz kalitlar avvaldan ma’lum bo‘lishi lozim. Tasodifiy songeneratorlari kriptografik tizimlarning bardoshliligi uchun yana bir xavfmanbaidir. Agar kalitlarni generatsiyalashda kuchsiz kriptografikalgoritmlardan foydalanilsa, foydalanilgan shifrdan qat’iy nazar butuntizim bardoshsiz hisoblanadi.
Simmetrik kriptotizimlarda foydalanish uchun mo‘ljallangan sifatli kalit tasodifiy ikkilik to‘plamini ifodalaydi. Agar n razryadlikalit talab etilsa, kalitni generatsiyalash jarayonida mumkin bo‘lgan 2nvariantlardan bir xil ehtimollik bilan tanlab olish kerak.
Nosimmetrik kriptotizimlarda foydalanish uchun mo‘ljallangansifatli kalitlarni generatsiyalash esa ancha qiyin jarayon bo‘lib, yuqoridaaytilganidek bu tizimda foydalaniladigan kalitlar muayyan matematikxossalarga ega bo‘lishi lozim. Masalan, RSA tizimida shifrlash moduliikkita katta tub sonlarning ko‘paytmasi ko‘rinishida bo‘ladi.
Psevdotasodifiy generatorlar yordamida bardoshlikriptotizimlarni yaratish mumkin. Yaxshi tasodifiy son generatorlariishlab chiqishda murakkab bo‘lib, ularning ishonchliligi apparat va dasturiyta’minotning afzalligiga bog‘liq bo‘ladi. Shu sababdan turli kriptografikqarashlar asosida samarali psevdotasodifiy generatorlar yaratish bo‘yichatadqiqotlar amalga oshirilmoqda.
|
| |
