|
Badiiy asarni o‘qishga tayyorgarlik. Asar bilan tanishtirish usullari. Badiiy asar matni ustida ishlash turlari
|
| bet | 1/14 | | Sana | 16.04.2024 | | Hajmi | 36.84 Kb. | | #197096 |
Bog'liq 6-ma\'ruza(1)
Badiiy asarni o‘qishga tayyorgarlik. Asar bilan tanishtirish usullari. Badiiy asar matni ustida ishlash turlari.
Badiiy asar ustida ishlash
Reja:
1. Badiiy asar ustida ishlash bosqichlari.
2. Badiiy asarni o’qishga tayyorgarlik.
3. Badiiy asar matni ustida ishlash
Badiiy asar ustida ishlash va uning asosiy bosqichlarini belgilashda o'qituvchi badiiy asarning san'at asari sifatida o'ziga xos xususiyatlari va o'quvchilarning tayyorgarlik darajasini nazarda tutadi.
Badiiy asarda barcha qismlar (g'oyaviy asos, kompozitsiya, sujet, tasviriy vositalar) o'zaro bog'liq bo'ladi. Sujet rivoji asosida asar qahramonlarining yangi-yangi qirralari ochila boradi. Bu xususiyatlar asar ustida ishlashda uni yaxlit o'qish va idrok etishni talab etadi.
O'quvchilarni badiiy asar ustida ishlashga o'rgatish ularda adabiy-cstetik tahlil malakasini shakllantirish va o'stirish orqali ta'lim-tarbiya berishni nazarda tutadi. Asar matnini tahlil qilish muallif fikrini, hissi-oti va xulosalarini tushunishga yordam beradi, asarda ifoda etilgan voqealarga munosabat uyg'otadi. Asar tahlili o'qituvchidan o'quvchilar faoliyatini ma'lum maqsadiga yo'naltirishni taqozo qiladi.
,,Maktabda badiiy asarni tahlil qilishdan asosiy maqsad asarda ifodalangan hayotiy voqeani yoritish orqali o'quvchilarni badiiy adabivot olamiga olib kirish, tasvirlanayotgan voqealarga nisbatan muallifning munosabati va niyatlarini payqab olishga imkoniyat yaratishdan iboratdir. O'quvchilarning yozuvchi oldinga surgan g'oya, muammolarni to'liq tushunishlariga erishmay turib, adabiyotning yoshlarni tarbiyalashdagi vazifasini amalga oshirib bo'lmaydi"1.
O'quvchi asarning mazmuni bilan uni mutolaa qilish paytida tanishsa, tahlil qilishda uning poetik vositalariga murojaat qiladi. Mutolaa hissiyotni boyitib, aqlni peshlasa, tahlil asar zamiridagi ma'noni chuqur o'rganishga yordam beradi.
O'qituvchi badiiy asar ustida ishlashda quyidagi masalalarni hal qilishi lozim:
Asar ustida ishlashning maqsad va mazmunini aniqlab olishi.
Asarni tahlil qilish uchun dars bosqichlarini belgilab olishi.
Har bir asar tahlili uchun topshiriqlar tizimini ishlab chiqishi.
Asarni qanday metodiar asosida o'rganishni aniqlashi.
5. O`quvchilar egallaydigan bilim, ko'nikma va malakalar doirasini belgilab olishi.
Boshlang`ich sinflarda badiiy asar ustida ishlash uch asosiy bos-qichga boiinadi:
|
| |
