1-jadval
|
FANLAR
| |
F.I.SH.
|
Inform
|
Mat.analiz
|
Analitik geom.
|
Fizika
|
Algebra
|
Ingliz tili
|
Tarix
|
Jami
| |
Alimov S.
|
30
|
25
|
32
|
36
|
30
|
26
|
36
|
215
| |
Ahmadjonov H
|
22
|
15
|
25
|
25
|
22
|
21
|
21
|
151
| |
Valiev P.
|
36
|
26
|
27
|
30
|
31
|
29
|
38
|
217
| |
O`rinboev L.
|
37
|
25
|
30
|
37
|
32
|
36
|
32
|
229
| |
Norqulov A.
|
23
|
22
|
25
|
21
|
21
|
21
|
29
|
162
| |
Otajanov B.
|
38
|
36
|
30
|
30
|
32
|
30
|
31
|
227
| |
Otaev R.
|
30
|
13
|
16
|
22
|
22
|
20
|
30
|
153
| |
Po`latov L.
|
36
|
26
|
32
|
33
|
33
|
25
|
33
|
218
| |
O`rdashev N.
|
32
|
26
|
25
|
35
|
30
|
29
|
29
|
206
| |
Hojiev T.
|
34
|
27
|
27
|
36
|
34
|
30
|
37
|
225
| |
Oraliq Nazorat
|
84,18
|
65,65
|
70,94
|
80,1
|
76,8
|
69,2
|
79
|
| |
Dastlabkn nazorat
|
70
|
54
|
59
|
76
|
61
|
57
|
69
|
|
12-rasm. Doriaviy diagramma 13.rasm. Gistogramma
14-rasm. CHiziqli diagramma
Diarpamma turiga qarab siz har xil qaralayotgan masala bo`yicha ma`lumotlar olishingiz va xulosa chiqarishingiz mumkin.
Aytaylik chiziqli va gistogramma ko`rinishidagi diagrammalar, masalan sotuv hajmlarni taqqoslashga qulay bo`lsa, doiraviy diagrammalar sohalar orasidagi bog`liqlikni taqqoslashga o`ng`ay. Excel ning yana bir imkoniyati shundaki, diagrammani uning to`rini tanlab oldindan ekranda ko`rish mumkin. Buning uchun siz Prosmotr rezul’tata(Press and hold to view samp1e) tugmasini bosishingiz mumkin va diagrammalar turi va ko`rinishini o`zingizga qulay qilib tanlashingiz va so`ngra chop qilishingiz mumkin.
Diagramma turi va ko`rinishini tanlash.
Master diagramm muloqot oynasida Standartno`e (Standart type) ni tanlaymiz .
Tip (Chart type) guruhida siz Gistogramma (Solimn) tanlasangiz, Vid(Chart subtype) guruhida gistogrammalar ko`rinadi. Dalee (Next) tugmasi orqali diagramma ko`rinishini almashtirishingiz mumkin.
Alohida varaqqa diagpamma chizish uchun Vstavka (Insert) menyusiga kirib Diagramma (Chart) buyrug`ini tanlang. Master diagramm ning muloQot oynasi ochiladi, unda Siz diagramma to`rini va ko`rininishini tanlang. Ctandarno`e guruhi tanlab, Tip gypyhida Krygovaya (Pie )ni, Vid gypyhida yuQori Qatordagi birinchi diagrammani Tanlang, Dalee > tugmasini bosing. Natijada Master diagrammning muloQot oynasi ochiladi. Nazvanie diarpammo` (Chart title) maydonida Siz diagrammaga nom qo`yishingiz mumkin. Podpisi danno`x (Data tabels) va Podisi znacheniy (Data tabels) guruhi yordamida diagrammaga izohlar berishingiz mumkin.
Formatlash bo`limi bandlari vazifalari.
Exeel dasturida formatlash, asosan, kataQ satr va ustunlarning ustida bajariladi. Bo`lim bandlarida satrning balandligi, ustunning eni, katak chiziqlarini hosil qilish va yo`qotish, yangi varaq hosil qilish, o`nga nom berish vazifalari amalga oshiriladi 15-rasm).
15-rasm. 16-pasm.
Stil’ bandida satr yoki ustun nomi belgilanishi, katakda ma`lumotlarning berilish va to`ldirish usullari aniQlanadi. Katakda yozuvlarning alifbosi va o`lchamini belgilash mumkin (16-rasm).
Servis bo`limi. Mazkur bo`lim bandlari Office muhitidagi amaliy dasturlarnikiga o`xshash bo`lib, mazmuni quyidagicha aniQlanadi:
matnning xatosini ainqlash;
belgini avto almashtirish;
o`zgartirishlarni saqlash;
kitobga kirish;
o`zgartirishlarni belgilash;
kitoblarni birlashtirish;
dasturni himoyalash;
katak qiymatiii tahrir qilish;
yangi yo`nalishlariii berish;
bog`lanishlar bilan ishlash;
makro ma`lumotlar;
yangi ustqurmalar kiritish;
uskuna panelini tahrir qilish;
Jadval xususiyatlari;
Web sahifasida ishlash.
18-rasm. Excel jadvallarida ranglarni tahrir qilish
19-rasm. Excel jadvali xossalarini tanlash.
Excel dasturida ko`p foydalanuvchilarga ish jarayonini tartibga solish ularga ustivorliklar belgilash, kitobga kirish uchun ruxsat berish kabi vazifalarni DOSTUP K KNIGE bandi bajaradi.
Parametro` bandi dastur haqida umumiy, qiymatlar, hisob ishlari, diagrammalar, o`zgartirish xususiyatlari haqida esa batafcil ma`lumotlar beradi, ba`zi xossalarini taxrir qilish imkoniyatlarini ta`minlaydi (18-19- rasm).
EXCELda qymatlar ustida amallar .
Danno`e bo`limii bandlari kataklardagi qiymatlar ustida amallar bajarishga mo`ljallangan:
qiymatlarini tartiblash;
biror belgi bo`yicha saralash;
biror shaklda tartiblash;
yakuniy natijalarni aniqlash;
ma`lumotlarni tekshirish;
qiymatlarni jadvalga solish;
matnni ustunlarga bo`lish;
qiymatlarni birlashtirish;
yangi to`zilmalar olish;
natijaviy jadvallar to`zish;
tashqi ma`lumotlarni kiritish;
Mazkur bandning dastlabki ikki bandi ustun yoki satr elementlarini biror belgisi bo`yicha saralash va taptiblash vazifasini bajarish.
Forma bandi tanlab olingan hisobot shakli bo`yicha satr elementlarini tekshirish va tahrir qilish ishlarini amalga oshiradi.
Itogi bandi ustun yoki satr bo`yicha umumiy natijalarni olish shaklini belgilaydi.
Qyyilgan masala bo`yicha kiritilayotgan ma`lumotlarning to`g`piligini tekshirish Proverka bandi orqali amalga oshiriladi. Bunda muloqot oynasi hosil bo`lib, kiritilishi zarur bo`lgan ma`lumotlar xususiyatlari va hosil bo`lgan xatoliklar haqidagi xabarnoma mazmuni belgilanadi.
Elektron jadvalda ma`lum qiymatlarning tanlab olingan nomi bo`yicha, biror qonuniyat bo`yicha yangi jadvallar hosil qilish vazifasini Tablitsa podstanovki bandi bajaradi.
Keyingi bandlar jadval elementlarini birlashtirish, yaxlitlash va ajratish, tashqi tarmoqlardan ma`lumotlar to`g`rilash uchun xizmat qiladi.
EXCEL da formula va funktsiyalar buan imlash hamda hisob ishlarini bajarish.
Formula berilishi
Excelda tayyorlanadigan ma`lumotli jadvallar matn yoki sonlar bilan to`ldirilishini aytib o`tdiq ba`zan yacheykalardagi qiymatlar ustida ayrim hisoblashlarni bajarish zaruriyati tyg`iladi, bunday vaziyatda formulalardan foydalaniladi.
Excel yacheykasidagi formulaning dastlabki simvoli hamma vaqt ,,=" (tenglik) hisoblanadi. So`ngra, arifmetik operatsiya belgilari bilan o`zaro bog`langan arifmetik ifodalar teriladi. Masalan, N8 yacheykasida
=A5 + 4 * V6
formula yozilgan bo`lsa, N8 ning qiymati A5 va To`rtta V6 ning yig`indisidan iboratligidan dalolat beradi.
Excelda ishlatiladigan arifmetik amal belgilari quyidagilar:
+ (qo`shish);
- (ayirish);
* (ko`paytirish);
/ (bo`lish);
^ (darajaga ko`tarish)
Matematik funktsiyalar
PRODUCT «argumentlar ro`yhati> (PROIZVED) - argument qiymatlarining ko`paytmasini hisoblaydi;
SQRT (son) (ildiz) - sonning kvadrat ildizini hisoblaydi;
FACT (son) (FAKTOR) - argument sifatida berilgan butun songacha bo`lgan natural sonlar ko`paytmasini hisoblaydi;
RAND (tasodifiy son) - 0 va 1 oralig`idagi tasodifiy soni hisoblaydi;
AVS (son) - argument qiymatining modulini hisoblaydi;
LN (son) - sonning natural logarifmini aniqlaydi;
EXR (son) - sonning eksponentasini hisoblaydi;
SIN (son) - sonning sinusini hisoblaydi;
COS (son) - sonning kosinusini hisoblaydi;
TAN (son) - sonning tangensini hisoblaydi (radianda);
Statistik funktsiyalar
AVERAGE «argumentlar ro`yhati» - barcha argumentlar qiymatining o`rta arifmetigini hisoblaydi;
MAX «argumentlar ro`yhati» - argumentlar ro`yhatidan eng kattasi (maksimal son)ni topadi;
MIN «argumentlar ro`yhati» - argumentlar ro`yhatidan eng kichigi (minimal son)ni topadi;
SUM «argumentlar ro`yhati» - barcha argument lar qiymatining yig`indisini hisoblaydi.
DISP(
DOVERIT(a;b; n) a - ishonchlilik darajasi uchun tanlab olingan qiymat.
Masalan, a 0 ga teng bo`lsa, ishonchlilik 100% ni tashkil qiladi, agar a 0,05 bo`lsa, ishonchlilik darajasi 95% ni tashkil qiladi.
b - tanlab olingan tajriba natija to`plami uchun o`rtacha farqlanish bo`lib, oldindan ma`lum deb faraz qilinadi.
p - tanlanmadagi elementlar soni.
KVADROTOK «argumentlar Ro`yhati»- barcha argumentlar uchun kvadrat farqlanishni aniqlaydi.
Mantiqiy funktsiyalar.
Ayrim amaliy masalalarni echishda hisoblashlar u yoki bu shartlarga bog`liq bo`lishi mumkin. Bunday holatda IF shartli funktsiyasidan foydalanish mumkin. Bu funktsiyaning formati quyidagicha:
IF «mantiqiy ifoda>;I-ifoda;2-ifoda)
Uning ishlash printsipi quyidagicha:ning qiymati "chin" (1) bo`lsa, < l-ifoda >, "yolg`on" (0) bo`lsa, <2-ifoda> bajariladi.
MICROSOFG EXCELda ishlash uchun qisqacha ma`lumotnoma.
|
Ishmazmuni
|
Bajarish tartibi
|
|
Excel ni yuklash.
|
Windows 98 yuklangandan so`ng, Pusk (Start) tugmasi ko`magida "PROGRAMMO`" bandini oching, dasturlar ro`yhatidan Microsoft Excel ni "sichqoncha"ko`rsatkichi yordamida tanlang va "sichqoncha" ning chap tugmasini bosing .
|
|
Ma`lumotlarni kiritish.
|
Dastlab kerakli yacheykani ajrating, so`ngra uni yangi ma’lumot bilan to`ldiring, co`ngra Enter klavishini: bosing yoki boshqa yacheykada "sichqoncha" tugmasini bosing.
|
|
Ma`lumotlarni tuzatish.
|
Ma`lumot o`zgartirilishi lozim bo`lgan yacheykada "sichqoncha" Tugmasini ikki marta bosing. Kursor (ko`rsatkich)ni o`zgaradigan joyga keltirib, yangi matnni tering yoki Backspase klavishi orqali eski matnni o`chirib yangisini kiriting.
|
|
YAcheykani tozalash.
|
YAcheykani ajrating va Del klavishini bosing yoki Pravka (Edit) menyuciga kirib, Ochistit’ (C1ear) buyrug`ini bering, natijada hosil bo`lgan menyuda Soderjimos (Contents) qatorida "sichqoncha" tugmasini bosing.
|
|
Tuzatmalarni bekor qilish.
|
Pravka menyusida Otmena (Undo) buyrug`ini bering.
|
|
Tuzatmalarni takrorlash.
|
Vernut’ (Redo) yoki Vernut’ (Repeat) bandini Pravka menyusida bering.
|
|
Varaqni qayta nomlash.
|
Varaq yorlig`ida "sichqoncha" tugmasini ikki marta bosing, yangi nomni kiriting, so`ngra Enterni bosing.
|
|
Ish kitobida biror varag`ini o`chirish.
|
"Sichqoncha"ning o`ng tugmasini o`chirilayotgan varaq yorlig`ida bosing va menyu Udalit’ (De1ete) buyrug`ini tanlang.
|
|
Ish kitobiga yangi varaq qo`yish.
|
"Sichqoncha" ning o`ng tugmasini varaq yorlig`ida bosing va menyuda Vstavit’ (Insert) buyrug`ini bering.
|
|
Ish kitobini xotirada saqlash.
|
Soxranit’ (Save) buyrug`ini bering. Muloqot oynasida paydo bo`lgan imya fayla (Rile Name) so`rovga nom(imya) bering va Soxranit’ tugmasini bosing
|
|
Ish kitobini yopish.
|
Fayl buyruqlar to`plamidan Zakro`t’ (Close) buyryg`ini bering yoki ish kitobining o`ng yuqori burchagida joylashgan Zakro`t’ tugmasini bosing.
|
|
Microsoft Exse1 ishini tugallash.
|
Fayl (File) buyruqlari to`plamida Vo`xod (Exit) buyrug`ini bering.
|
|
Ish varag`ini chop qilish.
|
CHop qilinadigan yacheykalar blokini ajrating. Fayl menyuga buyruqlar to`plamidan Pechat’ (Print) buyrug`ini tanlang. Vo`vesti na pechat’ (Print what)ni V’helenno`y diapazon (Selection) bilan ajrating va OK tugmasini bosing.
|
|
Ustun va qator kengligini ajratish.
|
Fayl menyusi buyruqlar to`plamida Parametro` stranitso` (page Setup) buyrug`ini tanlang. Muloqot darchasi yordamida Polya (Margins)ni ustida "sichqoncha" tugmasini bosing. Uctyn va qator (yo`llar) kengligini yuqoridan, quyidan, chap va o`ngdan kerakli miqdorda bering va OK tugmasini bosing.
|
|
Diagramma chizish.
|
Vstavka menyusida Diagramma (Chart) buyrug`ini tanlang, Master diagramm (Chart Wizagd)ning dastlabki qadami (SHag) ochiladi. Bu erda diagramma (1 dan 4 gacha qadami) turi tanlanadi. Dalee (Next) tugmasini bosing va diagramma chiziladigan qatordagi ma`lumotlarni ajrating. Oxirgi qadamda Na novom liste yoki Na otdel’nom liste bandining kerakligini ajrating.
|
|
Diagpammani xotirada
|
Fayl menyusida Soxranit’ buyrug`ini bering.
|
|
Diagrammani chop qilish.
|
Fayl menyusida Pechat’ buyrug`ini bering.
|
|
