Glossary
Tranzistor
Bir yoki bir nechta elektrik o‘tishli, uch yoki undan
ko‘p elektrodli, elektr
signali quvvatini
kuchaytirish uchun yaroqli, elektr o‘zgarishlarni
amalga oshiruvchi yarimo‘tkazgich asbob.
Konstruktiv element ( KE)
Qurilmaning xususiy funksional vazifani bajaruvchi
har qandy butun bo‘lagi
Parametr
Obyekt(jarayon )ning holati,xossalari yoki
tashqi sharsitlarni tavsiflaydigan muayyan
sifat xususiyatining miqdoriy o‘lchovi bo‘lib,
uning qiymati tanlangan o‘zaro munosabatlar
tizimida berilgan
yokm oldindan aniqlangan
hisoblanadi.
Konstruktiv elementning parametri
Konstruktiv element xossalari yoki belgilarini
tavsiflaydigan sifat xususiyatining miqdoriy
o‘lchovi. Masalan, geometrik o‘lchovlar, maydon,
singdidiruvchanlik va boshqalar.
M- turdagi asbob
Dinamik boshqaruvga asoslangan, ko‘ndalang
o‘zgarmas
magnit maydonida
harakatlananayotgan elektronlarning potensal
energiyasiga O‘YUCH chiqish signali energiyasiga
aylantirib beruvchi elektrova kuum asbob.
0- turidagi asbob
Dinamik boshqaruvga asoslangan, elektronlar
dastasining kinetik energiyasini O‘YUCH
chiqish signali energiyasiga
aylantirib
beruvchi elektrovakkum asbob.
Integral Mikrosxema (IMS)
Signalni o‘zgartirish,informatsiyani uzatish va
yig‘ish bo‘yicha ma’lum vazifalarni bajaruvchi,
tugal texnologik jarayonda tayyorlanadigan va
elektr jihatdan o‘zaro bog‘langan
elementlari
yuqori joylashish zichligiga ega bo‘lgan
mikroelektron mahsulot.
Ma’lumot
Elektronika — fan va texnikaning elektronlar va boshqalar zaryadlangan zarralarning
elektromagnit maydon hamda turli jismlar bilan oʻzaro taʼsiri qonuniyatlarini oʻrganish,
bu oʻzaro taʼsirdan foydalanib energiyani oʻzgartiradigan elektron asbob va qurilmalarni
yaratish usullarini ishlab chiqish bilan shugʻullanadigan sohasi. Matematika, fizika,
nazariy elektronika kabi fanlar E.ning nazariy asosini tashkil qiladi. E.da
axborotni
diskret va uzluksiz elektromagnit signallar koʻrinishida olish va ularni oʻzgartirish,
almashtirish masalasi ham oʻrganiladi. Elektronlarning juda kichik inersion xossaga ega
ekanligi ularning elektron asboblar ish hajmidagi makromaydonlar bilan ham, atom,
molekula yoki kristall panjara ichidagi mikromaydonlar bilan ham oʻzaro taʼsiridan
chastotasi 1012Gs gacha boʻlgan elektromagnit terbanishlarni,
shuningdek, chastotasi
1012— 1020Gs boʻlgan infraqizil, optik, ultrabinafsha va rentgen nurlanishlarni samarali
generatsiyalash, oʻzgartirish va qabul qilish imkonini beradi. Elektron jarayonlar va
hodisalarni, shuningdek, elektron asbob va qurilmalar yaratish
usullarini tadqiq qilish
natijalari elektron texnikaning turlituman asbobuskunalarini, hisoblash texnikasi,
informatika, aloqa, radiolokatsiya, televideniye, telemexanika va boshqalar sohalardagi
murakkab masalalarni hal qilishga moʻljallangan turli
tizimlar va komplekslarni
yaratishda oʻz aksini topgan.
Adabiyotlar
1.
A.A.Tulyaganov, S.S.Parsiyev, V.A.Tulyaganov, U.M.Abdullayev. Elektr zanjirlar
nazaryasi. (O’quv qo’llanma). T. “Aloqachi”, 2018, 144 ,bet.
2.
Elektronika va sxemotexnika. Darslik. X.K. Aripov, A.M.Abdullayev,
N.D.Alimova,
J.T.Maxmudov. A.A.Tulyaganov, SH.T.Toshmatov- Toshkent
aloqachi nashiryoti,
2017, 376, bet
3.
Elektronika: darslik. X.K.Aripov, A.M.Abdullayev, N.B.Alimova, X.X.Rustamov,
Y,V,Obyedkov. Sh.T.Toshmatov. Toshkent. O’zbekiston faylasuflari milliy jamiyati
nashryoti. 2012, 400 bet
4.
Robert L. Boyleastad. Introductory Circuit analysis. 2014-Pearson
Education
Limited, 1091p.
5.Х.К.Арипов, А.М.Абдуллаев, Н.Б.Алимова, Х.Х.Бустанов, э.В. Обедков,
Ш.Т.Тошматов. Схемотехника. Т..АЛОҚАЧИ, 2010г. А. А.
Абдумаликов.Електроника.2012й
6. Digital Logic Design, Jivang Ware Z Scene. Fourth Edition, 2020y.
