Fakulteti “telekomunikatsiya texnologiyalari”

FTP–protokoli(FileTransferProtocol)HTTPprotokolidanfarqlifayllarbilanishlaydi.BuprotokolamaliybosqichdaishlaydivatransportprotokolisifatidaTCP–protokoliniishlatadi.UningasosiyvazifasifayllarniFTP–servergauzatish 250hamdaundanolishdir.FTPprotokolibuyruqlarto‘plamidaniboratbo‘lib,axborotlarniuzatishvaulashtartiblarinibayonqiladi.Buholdabuyruqlarvaaxborotlarturliportlardanfoydalanibuzatiladi.Standartportlarsifatida21va20–portlarishlatiladi:birinchisi–axborotlarniuzatadi,ikkinchisibuyruqlarniuzatadi.Undantashqariportlardinamikbo‘lishimumkin.FTP–protokoliningasosiykamchiligi,axborotlarnishifrlashmexanizmiyo‘qligidir.Buesaboshtrafikkaegabo‘lib,uningyordamidafoydalanuvchiningnominivashuningdek,uningFTPservergaulanishparolinianiqlashimkoniniberadi.BuholnibartarafetishuchunparallelravishdaSSLprotokolidanfoydalaniladi,buesaaxborotlarnishifrlashniamalgaoshiradi. POP3vaSMTP. Ma’lumotlarbilanalmashishningelektronpochtausulidanfoydalanishanchadanberioddiypochtaxizmatigaalternativbo‘libxizmatqiladi.Elektronpochtaanchasamaralivatezdir.BuxizmatniamalgaoshirishPOP3(PostOfficeProtocolVersion3)vaSMTP(SimpleMailTransferProtocol)sharofatievazigaamalgaoshiriladi.POP3protokoliamaliybosqichdaishlaydivapochtaserve-ridagipochtaqutisidanelektronma’lumotlarniolishuchunishlatiladi.POP3protokolifaqatelektronxabarlarniqabulqilishimumkin,ularnijo‘natishuchunesaboshqaprotokoldanfoydalanishgato‘g‘rikeladi,ko‘pinchabuvazifauchunSMTPqo‘llaniladi.Aniqrog‘iuprotokolningtakomillashtirilganversiyasiESMTP(ExtendedSMTP)/POP3kabiSMTPprotokolihamamaliybosqichdaishlaydi,shuninguchuntransportprotokolxizmatizarurdir,buvazifaniesaTCPprotokolibajaradi25-port.

• PPP. PPP(Point–to–PointProtocol)protokoliyuqoridabayonetilganSLIPprotokoliningbajaradiganvazifasiningbiridir.Lekinubuvazifalarniyaxshibajaradi,chunkiqo‘shimchaimkoniyatlarimavjuddir.Undantashqari,SLIPfarqlio‘laroqPPPnafaqatTCP/IPbilanbog‘lanaoladi,balkiIPX/SPX,NetBIOS,DHCPmahalliytarmoqlardako‘pishlatiladiganprotokollarbilanhambirgalikdaishlayoladi.PPPningko‘ptarqalishigayanabirsababuWindowsNToilasigamansuboperatsiontizimo‘rnatilganInternet–serverlardafoydalanilganitufaylidir.
• X.25protokoli1976-yiliyaratilganva1984-yilimukammallashtirilgan,ujismoniy,kanalvatarmoqbosqichlaridaISO/OSImodelibilanbog‘lanishdaishlaydi.Buprotokolnimavjudtelefontarmog‘idafoydalanishuchunloyihalashtirilgan.X.25
• 251protokoliniloyihalashtirilayotgandavrdaraqamlitelefontarmog‘inoyobedi,uanalogkanallardaishlatilaredi.