Fan: Qurilish nazariyasi Mavzu: Savdo,maishiy xizmat ko’rsatish bino va inshotlar

20-asr boshlariga qadar Oʻzbekistonda aholiga maishiy xizmat koʻrsatishning uz anʼanalari va tarixiga ega boʻlgan tizimi shakllangan edi. Qishloushrda va shahar mahallalarida sartaroshlar. chegachilar, chevarlar. shuningdek, kosib va hunarmandlar Maishiy xizmat koʻrsatish vazifasini bajarganlar. Ustaxonalar va sartaroshxonalar shahar va qishloq bozorlari x.ududida, mahalla guzarlarida joylashgan eli. 20-asrning 20-yildan boshlab davlat tomonidan Maishiy xizmat soxasini rivojlaitirishga qaratilgan qarorlar qabul qilindi. Maishiy xizmat artellari tuzildi, yangi atelye, ustaxona, maishiy xizmat uylari, korxonalar ochildi, Maishiy xizmat industriyasi yaratildi. 1965-yilda respublikada Maishiy xizmat koʻrsatish vazirligi tashkil etildi. 1965—1980-yillarda Maishiy xizmat koʻrsatish korxonalari soni 8382 tadan 18031 ga yetdi (shu jumladan, qishloqjoylarida 4403 tadan 11293 taga yetdi). Maishiy xizmat uylari va ixtisoslashtirilgan korxonalar ishga tushirildi, faqat 1971—1975-yillarda 20 ming yangi texnologik asbob-uskunalar oʻrnatildi. 1990-yilga kelib respublikada atelye va ustaxonalarni ham qoʻshib hisoblaganda 26,9 ming Maishiy xizmat koʻrsatish korxonalari ishladi, aholi jon boshiga Maishiy xizmat koʻrsatish xajmi 1965-yilga nisbatan deyarli 10-marta koʻpaydi. 90-yillar boshidan tizimni bozor munosabatlariga oʻtkazish uchun Maishiy xizmat korxonalarini davlat tasarrufidan chiqarish boshlanli. 1992-yil aprelda respublika Maishiy xizmat koʻrsatish vazirligi tugatildi va uning negizida ahrliga Maishiy xizmat koʻrsatish korxonalari va tashkilotlari uyushmasi — "Oʻzmaishiyxizmatuyushma" tuzildi. 1992—1995-yillarda Maishiy xizmat tarmoqdariga qarashli 12587 korxona xususiylashtirildi va aksiyadorlik jamiyatlari, jamoa korxonalari, xususiy korxonalarga aylantirildi. 1994—1995-yillarda shahar va qishloklarning guzarlarida 474 savdomaishiy majmualar tashkil etildi. Barcha viloyat markazlarida, tumanlar va shaqarlarda Maishiy xizmat sohasidagi kichik, xususiy va oʻrta biznesni muvofiklashtirish va qoʻllab-quvvatlash uyushmalari tuzildi. Respublika Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 17-sentyabrdagi qarori bilan Maishiy xizmat koʻrsatish soxasini boshkarishni davlat tasarrufidan chikarishni davom ettirish, Maishiy xizmat korxonalari va mahalliy boshqaruv organlarning xoʻjalik mustaqilligini oshirish maqsadida "Oʻzmaishiyxizmatu-yushma" tugatildi. Aholiga Maishiy xizmat koʻrsatish ishlarini hududiy (viloyat) uyushmalari, Maishiy xizmat koʻrsatuvchi tadbirkorlarning tuman (shahar) uyushmalari boshqaradi. Ular aqoliga 800 dan ortiq xizmat turini koʻrsatadi.