Fan va Texnologiyalar Universiteti 1-bosqich 112 guruh talabasi

3.O’MKXT DTS ishlab chiqish va amallar qo’llashga qo’yiladigan talablar.

Standart, standartlashtirish me`yorlari tushunchalari

DTS ta‟lim mazmuni shakllari, vositalari, usullari va ularning sifatini

baholash tartibini belgilaydi. Ta’lim mazmunini o’zagi hisoblangan standart

vositasida, mamlakat hududida faoliyat ko’rsatayotgan turli ta’lim muassasalarida

(davlat va nodavlat) ta‟limning barqaror darajasini ta’minlash sharti amalga

oshiriladi. DTS o’z mohiyatiga ko’ra o’quv dasturlari, darsliklar, o’quv

qo„llanmalari, nizomlar, o’quv rejasi va boshqa meyoriy hujjatlarini yaratish uchun

asos bo„lib xizmat qiladi. DTSni, uning talablarini bajarish O’zbekiston

Respublikasi hududida faoliyat ko’rsatayotgan mulkchilik shakli va idoraviy

Bo’ysinishdan qatiy nazar barcha ta‟lim muassasalari uchun majburiydir.

DTS ning

tarkibiy qismi sifatida umumiy o’rta (kasb – hunar va oliy) ta‟lim muassasalari

uchun tayanch o’quv rejasi ishlab chiqiladi. Tayanch o’quv reja ta‟lim sohalarini

meyorlash hamda ta‟lim muassasalarini moliyaviy taminotini ta‟minlashga asos

Bo’luvchi davlat muassasalarini moliyaviy taminotini ta‟minlashga asos bo’luvchi

davlat hujjati sanaladi. Tayanch o’quv rejasi o’quv predmeti bo’yicha beriladigan

ta‟lim mazmunini ta‟lim oluvchiga yetkazish uchun ajratilgan o’quv soatlarining

minimum hajmidagi miqdorini belgilaydi.

• Davlat ta‟lim standartlarining maqsadi va vazifalari nimalardan iborat? –
• Davlat ta‟lim standartlarining joriy etilishi quyidagi maqsadlar amalga oshirilishini
• nazarda tutadi:
• -
• ta‟limning yuksak sifatini hamda mamlakatda amalga oshirilayotgan
• chuqur iqtisodiy va ijtimoiy islohotlarni, rivojlangan demokratik davlat barpo etish
• talablariga javob beruvchi raqobatbardosh kadrlar tayyorlanishini ta‟minlash;
• -
• mamlakatning ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyoti istiqbollaridan, jamiyat
• ehtiyojlaridan, fan, texnika va texnologiyaning zamonaviy yutuqlaridan kelib
• chiqib kadrlar tayyorlash mazmunini tartibga solish

• ta‟limning demokratlashuvi, insonparvarlashuvi va ijtimoiylashuvi,
• ta‟lim oluvchilarning huquqiy va iqtisodiy bilimlari darajasini, shuningdek ta‟lim
• jarayoni samaradorligini oshirish;-
• sifatli ta‟lim xizmatlari ko„rsatish, ta‟lim va kadrlar tayyorlash
• sohasida shaxsning, jamiyat va davlatning manfaatlarini himoya qilish;
• -
• kadrlar tayyorlash sifatini va ta‟lim faoliyatini baholash mezonlarini
• va tartibini belgilash;
• -
• ta‟lim jarayonini va kadrlar tayyorlashning izchilligi va uzluksizligini
• ta‟minlash;

• Davlat ta‟lim standartlarining vazifalari:
• -
• ta‟lim sifatiga va kadrlar tayyorlashga, ko„rsatiladigan ta‟lim
• xizmatlari turlariga nisbatan qo„yiladigan maqbul talablarni belgilash;
• -
• ta‟limga va uning pirovard natijalariga, ta‟lim oluvchilarning bilimi va
• kasb malakasi darajasini vaqti-vaqti bilan baholash tartibiga, shuningdek ta‟lim
• faoliyati sifati ustidan nazorat qilishga nisbatan qo„yiladigan tegishli talablarni
• belgilovchi meyoriy negizni yaratish;

• xalqning boy aql-zakovat merosi va umuminsoniy qadriyatlar asosida
• ta‟lim oluvchilarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashning samarali shakllari va
• usullarini joriy etish;
• -
• ta‟limning barcha turlarida ular mazmunini hamda olib boriladigan
• ta‟lim va tarbiyani kelishib olish ularning o„zaro bog„liqligini, uzluksiz ta‟lim
• tizimida va kadrlar tayyorlashda izchillikni ta‟minlash;

• Стандартларни ишлаб чиқишда, улар қайси моделга мўлжалланган
• бўлишидан қатъий назар, ҳал қилувчи омиллар, стандартларнинг сифати, тан
• олиши ва ҳаѐтга тадбиқ этилишишга кўрсатади. Стандартларни ишлаб
• чиқишда қуйидагилар зарур:
• 1. Турли хил касбларда жорий ва келгуси эҳтиѐжларни аниқлаш.
• 2. Умумий хусусиятларга таянган ҳолда ҳудудий ўзига хосликларни
• ҳисобга олиш.
• 3. Касб-ҳунар таълим стандартларини ишлаб чиқиш ва маъсулларни
• ҳисобга олиш, ҳамда экспертлар гуруҳини жамлаш, стандартларни
• ишлаб чиқиш.

• Касб-ҳунар таълими стандартларини ишлаб чиқишда қуйидаги
• экспертлар иштирок этиши зарур:
•  ЎМКҲТР институти илмий ходимлари;
•  ЎМКҲТ ўқув муассасалари ўқитувчилари;
•  Иш берувчилар вакиллари, ишлаб чиқариш (ижтимоий ҳамкорлар);
•  Касбий фанлар билан боғлиқ изланишлар билан шуғулланувчи
• экспертлар (олимлар);
•  Тармоқ вазирликлари, ишлаб чиқарувчилар палатаси вакиллари ва
• ҳакозо.

• E’TIBORINGIZ
• UCHUN
• RAHMAT