Matematika mashg‘ulotlarining didaktik talablari

Download 271.5 Kb.
bet	3/4
Sana	19.05.2023
Hajmi	271.5 Kb.
	#61976

Bog'liq
MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI HAR TOMONLAMA RIVOJLANTIRISHDA VA ULARNI MAKTABGA TAYYORLASHDA MATEMATIK BILIMLARNING ROLI
3. Sfera Konus va tsiliidr, Web of Science Academy certificates3, matematikani oqitiw metodikasi (1), ameliy web, Ziyanli programmalar Leksiya 3, 3641-Текст статьи-9417-1-10-20201126, 1-mavzu. Shaxslararo munosabatlar psixodiagnostikasi reja, Qurilish jarayonlari texnologiyasi PDF, 4-мектеп 27 март 1 апрель тынлаушылары, Multimedia. Power Point dasturining asosiy elementlari-fayllar.org, Kogon sh. KPI, informatika esse, tehnologiya labaratoriya, 12-69

Matematika mashg‘ulotlarining didaktik talablari Matematikadan mashg„ulotlar haftaning ma‟lum bir kunida o„tkazilishi kerak. Odatda yangi mavzuni uch—besh mashg„ulot davomida, oldin uniig birinchi qismida, keyinroq ikkinchi qismida o„rganiladi. Mavzuni ikki hafta, ba‟zan uch hafta o„tganidan keyin takrorlash kerak. Eski materialga qaytish davri borgan sari dasturning har bir o„rganilgan bo„limi o„quv yili oxiriga qadar tarbiyachining fikr doirasida bo„lib turishi kerak. Shu munosabat bilan bir mashg„ulotning o„zida dasturning bir bo„limiga yoki har xil bo„limning, ya‟ni «Miqdor», «Sanoq», «Kattalik», «Shakl» va boshqa bo„limlariga oid masalalar o„rganilishi va takrorlanishi mumkin. O„rgatishning hamma bo„limlari bo„yicha dasturni bolalar izchil o„rganishini va ularda elementar matematik bilimlar sistemasini shakllantirishni shunday qilib ta‟minlash mumkin bo„ladi. Мatematika o„qitishda foydalaniladi. Mashg„ulot turi mashg„ulotning har xil turidan uning mazmuni bilan aniqlanadi. U yangi materialni takrorlashga, bir umumlashtirishga o„rganishga qator yoki yoki mashg„ulotlarning bolalarning o„tilganlarni materiallarini bilimlarini tekshirishga bag„ishlanadi. Chunonchi, kichik guruhda bir yoki ikki mavzu bo„yicha mashg„ulotlar o„tkazish maqsadga muvofiq. Shu bilan birga hamma guruhda yangi mavzu bo„yicha birinchi mashg„ulot, odatda, to„liq o„rganishga bag„ishlanadi, takrorlash yangi materialning o„tilishi munosabati bilan yoki mashg„ulotning oxirida o„tkaziladi. Ikkinchi, uchinchi va undan keyingi mashg„ulotlar berilgan mavzu bo„yicha ham, oldingi mavzular bo„yicha ham materialni mustahkamlashga bag„ishlanadi. Мashg„ulotlarni takroriy mashqlardan boshlash maqsadga muvofiq, bu mashqlar o„ziga yarasha aql gimnastikasidir, masalan, “Kim qaysi o„yinchoqlarni sanadi?” “O„yinchoqlar nechta?” kabi o„yin-mashqlardan boshlash mumkin. Bulardan mumkin. katta (Chaqirilgan guruhda bolalar foydalanish tarbiyachi ko„rsatmasiga binoan o„yinchoqlarni sanab chiqadilar, so„ngra bilan yopiladi, shundan keyin o„yinchokdar salfetka bolalar u yoki bu bo„lganini yoki kimda o„yinchoqdan nechtadan o„yinchoqlar borligini va ko„rish nisbatan oson bo„lishi kerak. Masalan, to„plam elementlarini emas, balki uning boshqa tarkibiy qismlarini kichkintoylarga ko„rsatish uchun ikkiuchta rangli kubchalar (g„isht)lar yoki uzun va qisqa lentalar olinadi. Маtematika mashg„ulotlarida, odatda, ko„p turdagi buyumlar to„plamidan, ko„rgazmalardan foydalaniladi. Shu sababli bularni joylashtirish tartibini o„ylab ko„rish juda muhim. Кichik guruhda quti (konvert)da beriladi. Katta materialini stolga bitta patnisda bolalarga material xususiy bolalarga tarqatma (bitta qutida) berish foydalanganda sanoq mumkin. ularni Ko„p turdagi buyumlardan shunday joylashtirish kerakki, kerak bo„ladigan material eng Aloqa usullarini qanday kerak? mashg„ulotni ustida tursin. boshlash uchun birga qo„shib olib borish Bugun matematika o„rgatish taqqoslash asosida quriladi. Taqqoslash asosida bolalarda juft, butun va qism, uzun-qisqa, chapga-o„ngga kabi qarama-qarshi tushunchalar shakllanadi. Taqqoslash sharoitini, bu aqliy harakatni rivojlantirib, sekin-asta qiyinlashtirib borish muhim. Bolalar buyumlarni bir xil belgilari bo„yicha har xil rejada taqqoslashni mashq qiladilar, bunda oldin buyumlarni juftlab taqqoslashni, keyin esa bir necha buyumni birdaniga taqqoslashni va ularni u yoki bu belgilari bo„yicha guruhlashni (masalan, geometrik figuralarning shakllari, ranglari va hokazo bo„yicha taqqoslashni) o„rganadilar. Bolalarning qo„llanmalar bilan ishlashlarining ma‟lum sistemasini tashkil qilishda tarbiyachining roli harakatlarning bajarilishi jarayonida zarur yordam berish, tashabbusni, mustaqillikni murakkablashtirib, metodik usullarni qiziqishlarini, fikrlashlarini oldini olish mumkin bo„ladi. Аnа shunday sharoitda uzviy bog„lanadi. Natijada ular o„zgartirib turish muhimdir. Shu yo„l bilan bolalarning aktivlashtirish, charchashning yangi bilimlar o„zaro bir-biriga kengayadi, aniqlanadi, mustahkamlanadi. umumlashadi Кichik ikkitadan va guruhlarda bir mashg„ulotda variantlaridan oltitagacha, mashqlarning foydalaniladi, to„rttagacha katta guruhlarda esa to„rttadan bundan ham ko„p (bir xil turdagi mashqlar kichik guruhlarda 2—4, variantlaridan foydalaniladi. ayrim hollarda 5—6 katta guruhlarda Masalan, katta guruh bolalarining tartib, sanoq ko„nikmalarini mustahkamlash uchun buyumning boshqa buyumlar orasidagi o„rnini aniqlash, u yoki bu o„rinni egallab turgan buyumni almashtirish taklif qilinadi. Bunda tarqatma materialning ikki-uch xilidan foydalaniladi. Bolalarning bilimlari borgan sari mustahkamroq va ta‟sirchanroq bo„lib boradi, yangi sharoitlarga o„tkaziladi, bolalar ularni mustaqil qo„llashga o„rganadilar, ularning foydasiga tushunadigan bo„ladilar. Bolalarning sanashning, o„lchay olishning muhim ekaniga ishonch hosil qilishlarida ularga yordam berish zarur. Kattalar o„zlarining matematik bilimlaridan qanday foydalanishlari (masofani o„lchashlarini, o„lchovni qanday olishlari buyumlarni sanashlarini va h. k.)ni kuzatish tashkil qilinadi. Tarbiyachi bolalarga nima uchun odamlarga o„lchay olish, sanash va hokazolar kerakligini tushuntiradi. Maktabgacha ta‟lim yoshdagi bolalarda matematik bilimlarga va ularni egallashga qiziqish uyg„otish zarur. Bu maktabda matematikani muvaffaqiyatli o„rgatishning garovi bo„ladi. Download 271.5 Kb.

Download 271.5 Kb.