|
Fizikadan tajriba ishlarini
|
| bet | 17/37 | | Sana | 18.01.2024 | | Hajmi | 3,78 Mb. | | #140601 |
Bog'liq механика тажриба-2023-2024Nazorat savollari
Mexanik to’lqinlarning turlari haqida tushincha bering.
To’lqin uzunligi va to’lqin soni deganda nimani tushinasiz?
Fazaviy va gruppaviy tezlik nima?
Tarqalish tezligini chastotaga bog’liqligi qanday?
Tajriba ishi №9
Mavzu: Mexanik energiyaning saqlanish qonunlarini Maksvell g’ildiragi yordamida aniqlash.
Ishning maqsadi:
1) Maksvell g’ildiragining inersiya momentini aniqlash;
2) Maksvell g’ildiragidan foydalanib,potensial energiyaning, ilgarilanma harakat energiyasining, aylanma harakat energiyasining vaqtga bog’liqligini topish.
Kerakli asbob-uskunalar:
Maksvell g’ildiragi; Metrli shkala (demonstrasion ); Shtativ; Hisoblagichli to’siq, 100 nF/250 V li kondensator; 5V/2,4A li tok manbai; Ulovchi simlar.
1-rasm: Tajriba qurilmasi
Nazariy qism
m massali va Iz inersiya momentiga ega bo’lgan Maksvell g’ildiragining umumiy E energiyasi Ep potensial energiya, Et ilgarilanma harakat energiyasi va aylanma harakat energiyasi ER lar yig’indisidan iborat:
Bu yerda -burchak tezlik , -ilgarilanma harakatdagi tezlik g-erkin tushish tezlanishi, S- balandlik (manfiy ishorali)
2-rasm. Maksvell g’ildiragida burchakning ortishi va balandlik kamayishi orasidagi bog’lanish.
3-rasm: Maksvell g’ildiragi og’irlik markazi nuqtasidan o’tuvchi masofaning vaqtga bog’liqligi
3-rasmdan ko’rinib turibdiki, = = =
bu yerda -valning radiusi.
Ushbu holatda ga parallel, esa ga perpendikulyar, shuning uchun:
E=-m g (m+ )( 2
Vaqt o’tishi bilan umumiy E energiya doimiy bo’lganligi sababli, differensiallash quyidagiga olib keladi:
S(t=0)=0 va uchun quyidagini hosil qilamiz:
(1)
(2)
Bunda massa m = 0, 436kg, valning radiusi esa r=2,5mm ga teng.
|
| |
