9 - sinflar uchun geografiya fanidan “Bilimlar bellashuvi” uchun
T E S T S A V O L L A R I
1. Jahon siyosiy xaritasining shakllanishida oxirgi o’zgarish qachon sodir bo’ldi?
a) 1-jahon urushi b) 2-jahon urushi c) Afrikadagi ozodlik har. d) 80-yil oxiri 90-yillardagi siyosiy voqealar
2. Dunyo siyosiy xaritasida hozirgi vaqtda qancha davlat bor?
a) 250 ta b) 240 ta c) 230 ta d) 225 ta
3. Dunyo bo’yicha ishlab chiqariladigan Yalpi milliy daromadning 2/3 qismi qanday davlatlar hissasiga to’g’ri keladi?
a) Yevropa b) Osiyoga c) “Sakkizlik” davlat d) AQSHga
4. “Ko’chirilgan kapitalizm” mamlakatlariga qaysi davlatlar kiradi?
a) B.Britaniya, Kanada b) Avstraliya, Fransiya c) Avstraliya, Yangi Zelandiya, JAR d) JAR, Kanada
5. “Osiyo yo’lbarslari” deb qaysi davlatlar aytiladi?
a) Xitoy, Yaponiya b) Yaponiya, Koreya c) Tailand, Birma d) Singapur, J.Korea, Malayziya
6. Ulkan tabiiy, iqtisodiy salohiyatga ega “Tayanch mamlakatlar” guruhini qaysi davlatlar tashkil etadi?
a) Rossiya, Braziliya b) Hindiston, Braziliya, Meksika c) Xitoy, Meksika d) Hindiston, Rossiya
7. Aholi jon boshiga Yalpi milliy daromad eng yuqori bo’lgan davlatni aniqlang.
a) Luksemburg b) Norvegiya c) AQSH d) Yaponiya
8. Jahonda respublika shaklidagi nechta davlat bor?
a) 150 ta b) 145 ta c) 152 ta d) 155 ta
9. Saudiya Arabistoni, BAA, Ummon, Qatar, Bruney qanday davlatlar guruhiga kiradi?
a) Respublika b) Mutloq monarxiya c) Konstitutsion monarxiya d) Parlament respublikasi
10. Ma’muriy hududiy tuzilmaning respublika, viloyat, tuman va fuqarolar yig’inlari shakllari qaysi davlatga xos?
a) Rossiya b) AQSH c) Qozog’iston d) O’zbekiston
11. Jahon yer fondining maydoni qancha?
a) 13,4 mlrd.ga b) 12,3 mlrd.ga c) 11,2 mlrd.ga d) 10 mlrd.ga
12. Gidrosfera umumiy hajmining necha foizini chuchuk suv tashkil qiladi?
a) 3 % b) 2,5 % c) 4 % d) 1,2 %
13. “Ozon tuynugi” deb nomlangan ozon qoplamining tobora yupqalashib borishi dastlab qayerda kuzatilgan?
a) Yevrosiyoda b) Jan.Amerikada c) Jan.Amerikaning Antarktidaga tutash hududlarida
d) Avstraliyada
14. BMTning atrof-muhitni muhofoza qilish dasturi (YUNEP) bosh idorasi qayerda joylashgan?
a) Tripoli b) Nayrobi c) Kioto d) Xelsinki
15. Ayrim mamlakatlarning ma’lum turdagi mahsulotlar ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatishga, ayirboshlashga ixtisoslashuvi nima deyiladi?
a) jahon xo’jaligi b) Geografik mehnat taqsimoti
c) Xalqaro geografik mehnat taqsimoti
d) Integratsiya
16. Neftni ekspert qiluvchi mamlakatlar tashkiloti “OPEK” necha davlatni birlashtirgan?
a) 10 ta b) 13 ta c) 12 ta d) 11 ta
17. Dunyoda mavjud barcha yirik va katta shaharlarning necha foizi dengiz sohilida joylashgan?
a) 30 % b) 50 % c) 40 % d) 25 %
18. Jahonda aholi soni 5 mlndan ortiq bo’lgan nehca shahar mavjud?
a) 30 ta b) 26 ta c) 29 ta d) 25 ta
Javobi yoziladigan test
Jahon elektr enegiyasi ishlab chiqarishda issiqlik elektr stansiyasi hissasi necha foiz?
Javob ________________
Dengiz to’lqini energiyasi asosida ishlaydigan birinchi elektr stansiya qaysi davlatda qurilgan?
Javob ________________
Yevropada aholisi soni eng ko’p davlat qaysi?
Javob ________________
Elektron-hisoblash mashinalari ishlab chiqarish bo’yicha dunyoda yetakchi mamlakat?
Javob ________________
Jahonda ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik ishlariga ajratilgan xarajat hajmi (140 mlrd dollar) bo’yicha birinchi o’rinni qaysi davlat egallaydi?
Javob ________________
Dunyoda eng ko’p ifloslangan dengiz qaysi?
Javob ________________
Jahonda jami o’rmon maydonlari qancha?
Javob ________________
9-sinf II-chorak test
1. Dunyoda po’lat ishlab chiqarish bo’yicha qaysi davlat yetakchilik qiladi?
a) Yaponiya b) Rossiya c) AQSH d) Ukraina
2. Mis rudasu qazib chiqarish va jahon bozoriga chiqarishda yetakchi davlatlarni aniqlang?
a) Chili, AQSH b) Kanada, AQSH c) Zambiya va Kongo dem.res d) Yaponiya, Germaniya
3. Mashinasozlikning rivojlanish darajasiga ko’ra jahondagi eng yirik mintaqa qaysi?
a) Yevropa b) Shim.Amerika c) Jan.Amerika d) Sharq-Osiyo
4. Jahonda jon boshiga yog’och tayyorlashda qaysi davlat birinchi o’rinda turadi?
a) AQSH b) Rossiya c) Kanada d) Finlandiya
5. Jahonda yiliga qancha paxta tolasi ishlab chiqariladi?
a) 20 mln t b) 17-18 mln t c) 21 mln t d) 19 mln t
6. Jahonda qoramollar umumiy soni qancha?
a) 1,5 mlrd bosh b) 2 mlrd b c) 1,3 mlrd b d) 1,8 mlrd b
7. Qo’ylar soniga ko’ra dunyoda birinchi o’rindagi davlatni aniqlang?
a) Xitoy b) Rossiya c) Yangi Zelandiya d) Avstraliya
8. Eng yirik La-Mansh bo’g’ozidan bir-kecha kunduzda qancha kema o’tadi?
a) 200 ta b) 175 ta c) 500 ta d) 100 ta
9. Halqaro turizmda ishtirok etganlar soni qancha?
a) 900 mln k b) 700 mln k c) 1 mlrd k d) 800 mln k
10. Yevropada jahonning yetakchi bank-moliya markazi qaysi shahar?
a) Bryussel b) Stokgolm c) London d) Parij
11. Yevropada jahon miqyosida yalpi milliy daromadning (YaMD) necha foizi to’g’ri keladi?
a) 30% b) 32% c) 15% d) 23%
12. Butun dunyoning eng “Kimyolashgan” davlati qaysi?
a) Fransiya b) Britaniya c) Germaniya d) Ispaniya
13. Poyafzal ishlab chiqarish bo’yicha dunyoda AQShdan keyin 2-o’rinda turuvchi davlatni aniqlang?
a) Portugaliya b) Italiya c) Chexiya d) Fransiya
14. Yevropaning “Sut fermasi” deb qaysi davlatga aytiladi?
a) Gollandiya b) Belgiya c) Shvetsiya d) Daniya
15. Dunyoda yuk aylanmasi yiliga 300 mln t. bo’lgan dunyodagi tengsiz dengiz porti qaysi?
a) London b) Rotterdam c) Neapol d) Marsel
16. Bir yilda havo transportida 60 mln yo’lovchi tashuvchi yirik shaharni aniqlang?
a) Parij b) Berlin c) London d) Moskva
17. Yevropadagi qaysi davlatda mamlakat aholisining 90% i shaharlarda yashaydi?
a) Fransiya b) Avstriya c) Chexiya d) Germaniya
18. Yevropada yuk tashish bo’yicha 1-o’rinda turuvchi ayroportni aniqlang?
a) Parij b) London c) Frankfurt d) Berlin
Javobi yoziladigan test
Chegarasining umumiy uzunligi eng katta 58,6 ming kmni tashkil qilgan davlat bu –
Javobi _________________________
Temir yo’llar umumiy uzunligi bo’yicha qaysi davlat dunyoda 2-o’rinda turadi?
Javobi _________________________
Qaysi davlatda avtomobillar soni 35 mln donani tashkil qiladi?
Javobi _________________________
Turizmdan eng ko’p daromad oluvchi davlatlar qaysilar?
Javobi _________________________
Jahon miqyosida eng past darajadagi tug’ilish va tabiiy o’sish qaysi o’lkaga xos?
Javobi _________________________
Yevropada neft va gaz konlarining asosiy qismi qaysi davlatlarga tegishli?
Javobi _________________________
Yevropada hozirgi kunda nechta davlat mavjud?
Javobi _________________________
S
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
J
|
a
|
c
|
b
|
c
|
b
|
c
|
d
|
c
|
a
|
c
|
b
|
c
|
b
|
d
|
b
|
c
|
d
|
c
|
19. Rossiya 23. Yevropada
20. Rossiya 24. Buyuk Britaniya, Norvegiya
21. Germaniya 25. 45 ta
22. Fransiya, Ispaniya, Italiya
9-sinf III-chorak test
1. Rossiyaning dengiz orqali o’tgan chegaralari uzunligi necha km?
a) 20 ming km b) 30 ming km c) 40 ming km d) 58 ming km
2. Osiyoning maydoni qancha?
a) 31 mln km b) 44 mln km c) 54 mln km d) 30,3 mln km
3. Jahon neft zahirasining 70%, gazning 80%, ko’mirning 54% qaysi hudud hissasiga to’g’ri keladi?
a) Yevropaga b) Afrikaga c) Osiyoga d) Shim.Amerikaga
4. Sug’oriladigan yerlarning kattaligiga ko’ra qaysi davlat jahonda 1-o’rinda turadi?
a) Hindiston b) AQSH c) Rossiya d) Xitoy
5. Voha va vodiy dehqonchiligi qaysi hududlarda tarkib topgan?
a) Markaziy Osiyo b) Jan.G’arbiy Osiyo c) Sharqiy Osiyo d) O’rta Osiyo
6. O’rta Osiyoning maydoni qancha?
a) 4 mln km2 b) 44 mln km2 c) 10 mln km2 d0 54 mln km2
7. Gaz zahiralari jihatdan O’rta Osiyo davlatlari ichida yetakchi davlatni aniqlang?
a) O’zbekiston b) Tojikiston c) Qirg’iziston d) Turkmaniston
8. Qozog’istonda ekin maydonlari qanchani tashkil qiladi?
a) 10 mln ga b) 20 mln ga c) 35 mln ga d) 30 mln ga
9. Hududining 90% dan ko’prog’ini tog’lar egallagan davlatni aniqlang?
a) Tojikiston b) Qirg’iziston c) O’zbekiston d) Qozog’iston
10. Suv va gidroenergetika resurslari jihatdan MDH davlatlari ichida Rossidan keyin 2-o’rinda turuvchi davlatni aniqlang?
a) Qirg’iziston b) O’zbekiston c) Qozog’iston d) Tojikiston
11. Kichik Osiyo yarim orolida joylashgan davlat qaysi?
a) Iroq b) Suriya c) Turkiya d) Eron
12. Qaysi mamlakat hududining yarmini tog’liklar tashkil etadi?
a) Turkiya b) Eron c) Iroq d) Suriya
13. Jahonning eng yirik mehnat resurslariga boy mamlakatni aniqlang?
a) Hindiston b) AQSH c) Xitoy d) Pokiston
14. Qaysi mamlakat ko’mir qazib chiqarish bo’yicha jahonda 1-o’rinni egallaydi?
a) Rossiya b) Xitoy c) AQSh d) Hindiston
15. Qadimda O’rta Osiyoda Xonbaliq nomi bilan tanilgan shahar qaysi?
a) Shanhay b) Qashqar c) Tyanzin d) Pekin
16. Aholisining 99 % bir millatdan iborat mamlakatni aniqlang?
a) Xitoy b) Hindiston c) Yaponiya d) Korea
17. Po’lat ishlab chiqarish bo’yicha jahonda 1-o’rindagi davlatni belgilang?
a) Rossiya b) AQSH c) Ukraina d) Yaponiya
18. Dunyodagi eng uzun (54km) “Seykan” tunneli qaysi mamlakatda qurilgan?
a) B.Britaniya b) Yaponiya c) Fransiya d) AQSh
Javobi yoziladigan test
Janubiy Osiyo subregionidagi eng yirik davlat bu –
Javobi ________________
Ekin maydonlarining kattaligiga ko’ra Hindiston jahonda nechanchi o’rinda?
Javobi ________________
Janubiy G’arbiy Osiyo mintaqasi tarkibiga kiruvchi mamlakatlar soni qancha?
Javobi ________________
Jahon neft zahiralarining 2/3 qismi qayerda to’plangan?
Javobi ________________
Dehqonchilikda tomchilatib sug’orish texnologiyasi qaysi davlatda joriy etilgan?
Javobi ________________
Turkiya, Ozarbayjon va Eronda qaysi sanoat tarmog’i katta o’rin tutadi?
Javobi ________________
Jahonda bir yilda aholi jon boshiga 3,3 ming tonna neft qazib chiqarilayotgan hududni aniqlang?
Javobi ________________
S
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
J
|
c
|
b
|
c
|
d
|
b
|
a
|
d
|
c
|
b
|
d
|
c
|
b
|
c
|
b
|
d
|
c
|
d
|
b
|
19. Hindiston 23. Isroil
20. 2-chi 24. Kimyo sanoati
21. 20 ta 25. Fors qultiq bo’yi davlatlari
22. Janubiy-G’arbiy Osiyo
9-sinf IV chorak test
1. Indoneziyaning Yava va Singapurda aholining o’rtacha zichligi qancha?
a) 1000 k b) 2000 k c) 2-2,3 ming k d) 3 ming k
2. O’simlik moyi ishlab chiqarishda jahonda qaysi hudud yetakchilik qiladi?
a) Sharqiy Osiyo b) Jan.Sharqiy Osiyo c) Jan.Osiyo d) O’rta Osiyo
3. Jahonda 13,6 ming orollardan iborat bo’lgan mamlakatni aniqlang?
a) Yaponiya b) Filippin c) Malayziya d) Indoneziya
4. Sokatra, Zanzibor, Mariya, Pemba, Komor, Seyshel orollari qaysi qit’aga tegishli?
a) Yevrosiyo b) Afrika c) Avstraliya d) Okeaniya
5. Oltin zahiralari bo’yicha 1-o’rinni, olmos bo’yicha 2-o’rinni qaysi hudud egallaydi?
a) Avstraliya b) Yevrosiyo c) Osiyo d) Afrika
6. Jan.Afrika respublikasining “Iqtisodiy poytaxti” deb qaysi shahar hisoblanadi?
a) Keyptaun b) Yoxannesburg c) Lagos d) Luonda
7. Olmos zahiralari va uni qazib olish bo’yicha Jan.Afrika respublikasi dunyoda nechanchi o’rinda turadi?
a) 2 b) 3 c) 4 d) 5
8. Polineziya, Meloneziya, Mikroneziya qaysi hududga tegishli?
a) Afrika b) Avstraliya c) Okeaniya d) Yevrosiyo
9. Temir, mis, nikel, uran rudalari zahirasi jihatdan dunyoda yetakchi davlatni aniqlang?
a) Kanada b) Rossiya c) Ukraina d) Avstraliya
10. Qo’ylar soni 150 mln boshdan ziyod bo’lgan mamlakatni belgilang?
a) Yangi Zelandiya b) Avstaraliya c) Xitoy d) Qozog’iston
11. Xo’jalik asosini dengiz transporti tashkil qilgan Shim.Amerikadagi davlat qaysi?
a) Gvatemala b) Nikaragua c) Kosta-Rika d) Panama
12. Qaysi mamlakatda 1787-yili qabul qilingan Konstitutsiya hozirgacha amal qiladi?
a) Fransiya b) B.Britaniya c) AQSh d) Yaponiya
13. Lalmi yerlardan yiliga 100-120 mln tonnadan don yetishtiradigan davlatni aniqlang?
a) Xitoy b) AQSH c) Rossiya d) Kanada
14. Aholi soniga ko’ra AQSHning eng yirik shtati qaysi?
a) Florida b) Texas c) Nyu-York d) Kaliforniya
15. AQSHda mamlakatning avtomobil poytaxti deb qaysi shahar hisoblanadi?
a) Michigan b) Chikago c) Detroyt d) Boston
16. Aholisining 40% inglizlar, 30% fransuzlardan iborat bo’lgan mamlakatni aniqlang?
a) AQSH b) Kanada c) Avstraliya d) JAR
17. Jahonda eng yirik baliq mahsulotlari ishlab chiqaruvchi davlatlarni belgilang?
a) AQSH, Meksika b) Venesuela, Boliviya c) Peru, Chili d) Braziliya, Argentina
18. Hududining 2/3 qismi nam ekvatorial o’rmon va tropik changalzorlardan iborat davlat qaysi?
a) Argentina b) Kongo c) Boliviya d) Braziliya
Javobi yoziladigan test
Jan.Amerikadagi qaysi davlatlar materik ichkarida joylashgan?
Javobi _____________________
Karib havzasida mustaqil davlatlar soni qancha?
Javobi _____________________
Braziliyaning qaysi daryosida daryo transporti rivojlangan?
Javobi _____________________
Maydonining kattaligi va aholisining soniga ko’ra jahonda 5-o’rindagi davlat qaysi?
Javobi _____________________
AQSh sanoatining eng yirik tarmog’i qaysi?
Javobi _____________________
Jahonda elektr energiyasi ishlab chiqarish bo’yicha yetakchi davlat bu –
Javobi _____________________
Afrika qit’asida butun Afrika sanoati mahsulotining 40% qaysi davlatga to’g’ri keladi?
Javobi _____________________
S
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
J
|
c
|
b
|
d
|
b
|
d
|
b
|
d
|
c
|
d
|
b
|
d
|
c
|
b
|
d
|
c
|
b
|
c
|
d
|
19. Boliviya, Paragvay 23. Mashinasozlik, metalni qayta ishlash
20. 12 ta 24. AQSH
21. Amazonka 25. JAR
22. Braziliya
9-sinf Amaliy topshiriq
1. Jahonda monarxiya shaklidagi davlatlarni jadvalda aks ettiring.
2. Aholi tarkibi sxemasini chizing.
3. Demografiya, urbanizatsiya, aglomiratsiya tushunchalariga ta’rif bering.
4. OPEK nima?
5. Kipr, Barbados, Bagam, Bermud, Seyshel orollarining xalqaro maqomini ta’riflang.
6. Ma’muriy juhatdan 29 viloyatdan iborat respublika tizimida, davlat boshlig’I Prezident, qonun chiqaruvchi hokimiyat, Loya Jirg’a, Relyefi tog’li o’lka ushbu davlatni aniqlang.
7. Yaponiya jami aholisi 130 mln kishi. Shahar aholisi 103 mln kishi. Yaponiya aholisining urbanizatsiya darajasini aniqlang.
8. Jahondagi federativ davlatlarni mintaqalar bo’yicha sxemasini chizing.
Foydalanilgan adabiyotlar.
P.G’ulomov, P.Qurbonniyozov – “Tabiiy geografiya boshlang’ich kursi”.
Toshkent - “O’zbekiston” 2003 yil
A.Soatov, A.Abdulqosimov – “Geografiya” (Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi)
Toshkent – “O’qituvchi” 2009 yil
P.G’ulomov, H.Vahobov, P.Baratov, M.Mamatqulov – “Geografiya” (O’rta Osiyo tabiiy geografiyasi, O’zbekiston tabiiy geografiyasi). Toshkent – “O’qituvchi” 2009 yil
P.Musayev, J.Musayev – “Geografiya” (O’zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi) Toshkent – “Sharq” 2010 yil
A.Qayumov, I.Safarov, M.Tillaboyeva – “Jahon iqtisodiy, ijtimoiy geografiyasi”.
Toshkent – “O’zbekiston” 2010 yil
“Geografiya” Uzviylashtirilgan o’quv dasturi 5-9 sinflar.
Toshkent - “Qaldirg’och” 2010 yil
7. “Maktabda geografiya”. Toshkent 8-son
|