|
Big-Data texnologiyasi ishlash printsipi
|
| bet | 3/7 | | Sana | 23.12.2023 | | Hajmi | 235,5 Kb. | | #127629 |
Bog'liq zeboBig-Data texnologiyasi ishlash printsipi.
Big Date printsipi asosida ishlaydi: ma'lum bir mavzu yoki hodisa haqida qanchalik ko'p bilsangiz, shunchalik ishonchli yangi tushunchaga erisha olasiz va kelajakda nima bo'lishini bashorat qila olasiz. Ko'proq ma'lumotlar nuqtalarini solishtirish avval yashiringan munosabatlarni yaratadi va bu munosabatlar bizga o'rganish va yaxshiroq qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Bu ko'pincha biz to'plashimiz mumkin bo'lgan ma'lumotlardan modellar yaratishni o'z ichiga olgan jarayon orqali amalga oshiriladi va keyin har safar ma'lumotlar nuqtalarining qiymatlarini moslashtiradigan va ular bizning natijalarimizga qanday ta'sir qilishini kuzatadigan simulyatsiyani ishga tushiradi. Bu jarayon avtomatlashtirilgan – zamonaviy analitik texnologiyalar millionlab ushbu simulyatsiyalarni amalga oshiradi va ular ustida ishlayotgan muammoni hal qilishga yordam beradigan model yoki g‘oyani topmaguncha barcha mumkin bo‘lgan o‘zgaruvchilarni moslashtiradi.
Katta ma'lumotlar (ingl. big data) - bu doimiy o'sish, kompyuter tarmog'ining ko'plab tugunlari bo'ylab tarqatish sharoitida samarali bo'lgan inson tomonidan qabul qilinadigan natijalarni olish uchun katta hajmdagi va sezilarli xilma-xillikdagi tuzilgan va tuzilmagan ma'lumotlarni qayta ishlash uchun yondashuvlar, vositalar va usullar seriyasidir, an'anaviy ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari va Business Intelligence sinfi yechimlariga muqobil ravishda 2000-yillarning oxirida shakllangan.
Shunday qilib, Big Data ma'lumotlarning ma'lum bir miqdori va hatto ma'lumotlarning o'zi emas, balki ularni qayta ishlash usullari sifatida tushuniladi, bu taqsimlangan ma'lumotni qayta ishlashga imkon beradi. Ushbu usullar katta xajmdagi massivlar to'plamlariga va kichik ma’lumotlarga nisbatan qo'llanilishi mumkin.
Katta ma'lumotlar bilan ishlash usullariga talab qiladigan ma'lumotlar manbai nima bo'lishi mumkinligiga misollar:
Internetdagi foydalanuvchilarni mantiqiy xulq-atvori
Transport kompaniyasi uchun avtomobillardan GPS signallari
Raqamlashtirilgan kitoblar
Barcha bank mijozlarining tranzaktsiya to'g'risidagi ma'lumotlar – Tarmoqdagi barcha onlayn xaridlar haqida ma'lumot va boshqalar.
Big Data atamasi birinchi marta 1997 yilda Maykl Koks va Devid Elsvort tomonidan 8-IEEE vizualizatsiya konferentsiyasida kiritilgan. Ular katta ma'lumotlar muammosini virtualizatsiyani amalga oshirish uchun asosiy xotira, mahalliy va masofaviy disk hajmining etishmasligi deb atalgan. 1998 yilda SGI tadqiqot bo'limi boshlig'i Jon Mashey USENIX konferentsiyasida Big Data atamasini zamonaviy shaklda ishlatgan.
Katta ma'lumotlarning imkoniyatlarini tushunish biroz keyinroq paydo bo'ldi. 2000 yil noyabr oyida Ekonometrik Hamjamiyatning sakkizinchi Butunjahon
Kongressida Frensis Diebold «Big Data Dynamic Factor Models for Macroeconomic
Measurement and Fore-casting» ("Makroiqtisodiy o'lchash va prognozlash uchun katta ma'lumotlarning dinamik omillari modellari") nomli ma'ruzasini taqdim etdi, unda u quyidagilarni ta'kidladi: "So'nggi paytlarda fan katta ma'lumotlar fenomeniga duch keldi va ulardan foyda oldi. Katta ma'lumotlar - bu mavjud va potentsial ahamiyatga ega bo'lgan ma'lumotlarning o’sish miqdori (ba'zan sifat o’sishi), bular ma'lumotlarni yozib olish va saqlash sohasidagi yutuqlar natijasidir.
2001 yil 6 fevralda Meta Group kompaniyasidan Duglas Leyni (Gartnerning bir qismi) elektron tijoratning jadal o'sishi sharoitida markaziy ma'lumotlarni saqlash talablarining ortishi bilan bog'liq asosiy muammoli sohalarni tavsiflovchi hujjatni e'lon qildi, shuningdek, axborotni saqlash va qayta ishlash bilan bog'liq echimlar arxitekturasini yaratishga yondashuvlar bo'yicha IT kompaniyalarining strategiyasini o'zgarishi prognozini tuzdi.
2008 yil iyun oyida Kris Andersonning Wired jurnalida «The end of theory: the data deluge makes the scientific method obsolete» maqolasi chop etilganda keng jamoatchilik e'tiborini katta ma'lumotlarga qaratdi.
Katta ma'lumotlar" atamasining ilmiy hamjamiyatga keng joriy etilishi "Nature" jurnali muharriri Klifford Linch bilan bog'liq bo'lib, u 2008 yil 3 sentyabrda " Katta hajmdagi ma'lumotlar bilan ishlash imkoniyatlarini ochadigan texnologiyalar fanning kelajagiga qanday ta'sir qilishi mumkin?" mavzusida maxsus sonni tayyorlagan, unda qayta ishlangan ma'lumotlarning hajmi va xilma-xilligining portlovchi o'sishi fenomeni va miqdordan sifatga sakrash paradigmasidagi texnologik istiqbollar haqida materiallar to'plangan.
|
| |
