|
I rahmonov, D. Yuldasheva, M. Abdurahmonova
|
| bet | 2/39 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 5,21 Mb. | | #250181 |
Bog'liq 9kl siziwRahmonov Ikrom ham b.
Siziw 9: Uliwma orta bilim beriw mekteplerinin 9-klass oqiwshilari ushin sabaqliq. Toliqtirilgan ham qayta islengen 3-basilimi. — T.: «O‘zbekiston» BPDU, 2019. -104 b.
ISBN 978-9943-01-598-2
UOK: 744(075) KBK 30.11ya721
Respuhlikaliq maqsetli kitap fondi qarjilari esabinan ijara ushin basip shigarildi.
© Rahmonov Ikrom ham b.
© «O‘ZBEKISTON» BPDU, 2010, 2014, 2019
ISBN 978-9943-01-598-2
Qaraqalpaqshaga awdarma© «Bilim» baspasi, 2014, 2019
KIRISIW
«Ruwxiyliqti qaliplestiriwge tikkeley tasir etetugin jane bir ahmiyetli turmisliq faktor — bul talim-tarbiya sistemasi menen tigiz baylanisli».
Islom KARIMOV
XXI xabar kommunikaciyaliq texnologiyalar asirinde jasap atirganligimiz ushin har turli innovaciyaliq texnika ham texnolo- giyalardan paydalanip, xalqimiz tarepinen mamleketimizdin keleshegi ulliliginin tirnagi qalanip atirganligina guwa bolmaqtamiz.
Harqanday oylap tabiwshiliq adamnan ozinin oy-qiyalindagi faktorina suyengen halda doretiwshilik penen qatnas jasawdi talap etedi. Bunday doretiwshilikti jaratiwda koplegen har turli korinistegi sizilmalardi sizip, olardan paydalaniwga tuwra keledi.
Aziz oqiwshilar! Sizler de elimizdi dunyaga tanitqan babalarimiz, alimlarimizdin islerin dawam ettirip atirgan ata-analarimiz, aga- apalarimizdin qatarlarin kobeytiw maqsetinde jaqsi oqip, puqta bi- limlerdi iyelewge hareket etiw arqali ulli watanimizdin gulleniwi ushin tinbay uzliksiz bilim iyelewge hareket etinler.
Barliq innovaciyaliq texnika ham texnologiyalardin turaqli rawaj- laniwi siz oqiwshilarga baylanisli. Bul jerde siziwdi basqa pan- ler qatari toliq iyelew arqali innovaciyaliq texnika texnologiyalardi jobalawga hareket etiw kerek bolip esaplanadi.
Oqiwshilardin kenislik haqqindagi tusinik ham oylaw qabiletlerin rawajlandiriwdi ham de sabaqlardi joqari darejede ozlestiriwlerin esap- qa algan halda korgizbeli materiallardan paydalaniw keneyttirildi.
Bunnan tisqari, otilgen temalardi takirarlaw ushin dasturlik soraw- lar, testler, tapsirma ham shinigiwlar berildi. Shinigiwlar ortasha (A) ham jaqsi (B) ozlestiriwshi ham de qabiletli (C) oqiwshilardin bilimin esapqa algan halda duzilgen. Qabiletli (C) oqiwshilar ushin duzilgen shinigiwlardi orinlaw arqali siziwdan otkeriletugin olimpi- adalar jenimpazi boliwiniz mumkin.
Hazirgi waqitta sizilmalardi kompyuterde siziw mumkin, biraq sizilmalardi siziw ham oqiwdi biletuginlar gana sizilmani komp- yuterde ansat siza aladi. Sol sebepten, sizilmalardi siziw ham olardi
oqiwdi toliq ozlestirip algannan keyin gana kompyuterde tuwri siziwdi uyreniw imkaniyati tuwiladi. 9-klasta bazi bir sizilmalardi komp- yuterdegi uskeneler kompleksi jardeminde siziwdi uyrenip alasiz.
Biraq kompyuterde standart talabindagi injenerlik sizilmalardi islewde «grafikaliq sawatliliq» uqip boliwi kerek. Joqari darejeli in- jener joqari aniqliqtagi grafikaliq jumislar, mashinasazliq sizilmalarin orinlawi mumkin.
Oqiwshilar! Siziw paninen alip atirgan bilimlerinizdi hazir eli- mizge kirip kelip atirgan zamanagoy texnika ham texnologiyalardin sizilmalarin ilimiy jaqtan izertlep, babamiz ulama alimlarimiz ashqan ilimler VII—X asirde Evropa ilimi rawajlaniwina turtki bolgani siyaqli, sizler de jobalaw ham konstrukciyalaw tiykarlarin iyelep, joqari milliy texnika ham texnologiyalardi jaratin.
§. 8-KLASTA S^Z^W PANINEN AL^NG.AN BILIMLERDI QISQASHA TAKIRARLAW HAM ULIWMALASTRIW
Detaldin suwretin siziwda onin korinisleri sanin kemeytiw maqsetinde barliq shartlilik ham apiwayilastiriwlardan paydalaniladi.
Tomende 8-klasta otilgen ayirim temalardi qisqasha takirarlaw maqsetinde shinigiwlar berilgen. Bul berilgen shinigiw (yaki sogan uqsas) modellerden birewinin eskizin (1.1-sizilma), shepten korini- sin (1.2-sizilma), ham texnikaliq suwretin ham de detal qanday geometriyaliq denelerden quralganligin (1.3-sizilma) analiz etiwdi takirarlagannan keyin, oqiwshilardin ozleri oqitiwshi qadagalawi astinda qalegen variantti oz betinshe orinlawi kerek.
Detaldin tiykari (aniq korinisi) na qarap onin kerekli korinislerin sizin ham basqa detaldin eskizin orinlan (1.1-sizilma).
Detaldin berilgen korinislerin koshirip sizin ham shep tarepten korinisin aniqlan ham texnikaliq korinisin orinlan (1.2-sizilma).
Detal qanday geometriyaliq denelerden dUzilgenligin analiz etin ham harbir deneni har tUrli renlerge boyap shigin (1.3-sizilma).
Shinigiwlar orinlangannan keyin 8-klasta algan bilim ham konlikpeler uliwmalastiriladi. Oqiwshilar tarepinen jol qoyilgan qate ham kemshilikler sizip korsetiledi ham de korgizbeli qurallar jardeminde tusindiriledi.
9-klasta bunday qateler takirarlanbawi ushin oqiwshilar menen soraw- juwap arqali otilgen temalardi bekkemlep bariw lazim.
|
| |
