Turli xil firmalar tomonidan ishlab chiqilgan protsessor turlari va imkoniyatlari
UltraSPARC III protsessori. UltraSPARC III protsessori Sun firmasi tomonidan ishlab chiqarilgan serverlar va ishchi stansiyalarda o‘rnatilgan 64-razryadli UltraSPARC protsessorlari oilasiga mansub protsessor hisoblanadi.
Ushbu oila tarkibiga Version 9 SPARC arxitekturasi asosida ishlab chiqarilgan - UltraSPARC I, UltraSPARC II va UltraSPARC III protsessorlari kiradi. Bu protsessorlar barchasining so‘z uzunligi 64- razryadga tengdir. SPARC (Scalable Processor ARCitecture – наращиваемая архитектура процессора) – kengaytirilishi yoki qo‘shimcha protsessorlar ulanishi mumkin bo‘lgan protsessor arxitekturasi.
UltraSPARC III protsessori o‘zidan avval ishlab chiqarilgan 32- razryadli SPARC V8 protsessori bilan mos tushadi. UltraSPARC III protsessori VIS 2.0 buyruqlar to‘plami bilan ishlay oladi. VIS 2.0 buyruqlar to‘plami yordamida – uch o‘lchamli grafik ilovalarni ishlab chiqish, MPEG formatini real vaqt masshtabida dekodlash, ma’lumotlar hajmini qisqartirish, Java-dasturlarini bajarish va kompyuter tarmoqlarida ma’lumotlarni uzatish jarayonlarini amalga oshirish mumkin. VIS (Visual Instruction Set) – vizual ma’lumotlar bilan ishlash uchun mo‘ljallangan buyruqlar to‘plami.
1,5 GGs chastotada ishlovchi Pentium 4 va 1,2 GGs chastotada ishlovchi UltraSPARC III protsessorlarini taktli chastotalari bo‘yicha solishtirish to‘g‘ri bo‘lmaydi. UltraSPARC III protsessori har bir sikl davomida – to‘rtadan buyruqni bajarishni yo‘lga qo‘yishi mumkin. Bu esa uning tezligi bitta siklda bitta buyruqni bajara oladigan 4,8 GGs taktli chastotaga ega protsessor tezligiga teng deganidir. Bundan tashqari UltraSPARC III turli xil buyruqlarni bajaruvchi oltita konveyerga ega.
Ushbu konveyerlarning ikkitasi 14 sathli konveyerlar bo‘lib, ular yordamida butun sonlar ustida amallar bajarilishi mumkin. Keyingi ikkita konveyer yordamida esa suriluvchi nuqtali sonlar ustida amallar bajariladi. Beshinchi koveyer yuklash/saqlash amallarini va oltinchi konveyer esa kelayotgan buyruqlarni qanday buyruqlar ekanligini aniqlab berish amallari bajarish uchun ishlatiladi.
UltraSPARC III protsessorida unumdorlikni oshirish imkonini beruvchi o‘ziga xos - keshlash texnologiyasi ham amalga oshirilgan. Bu erda shuni ta’kidlab o‘tish kerak bo‘ladi - Pentium 4 protsessori ham o‘zining ustun tamonlariga egadir. Turli xil maqsadlar uchun mo‘ljallangan turli xil protsessorlarni, taktli chastotalari asosida solishtirish – ularda bajariladigan ma’lum bir masalalarni echish qanday yo‘lga qo‘yilganligi haqida aniq natijalarni bermaydi.
UltraSPARC III protsessori ikkita blokka joylashtirilgan birinchi sath kesh xotirasiga ega. Bu kesh xotira buyruqlar uchun mo‘ljallangan 32 Kbaytli va ma’lumotlar uchun mo‘ljallangan 64 Kbaytli bloklardan tashkil topgan. Ushbu protsessorda, har biri 2 Kbayt hajmga ega bo‘lgan – avvaldan tanlash va yozib qo‘yish kesh xotiralari ham bor.
Yozib qo‘yish kesh xotirasi birinchi sath kesh xotirasidagi ma’lumotlarni, katta-katta xajmdagi bloklar ko‘rinishida ikkinchi sath kesh xotirasiga uzatib beradi. Bu - protsessor va kesh xotiralar o‘rtasidagi o‘tkazish qobiliyatini optimallashtirish uchun amalga oshirilgan.
UltraSPARC III protsessori ikkinchi sath kesh xotirasining hajmi, Pentium 4 protsessori kesh xotirasiga nisbatan ancha katta, va unda bu kesh xotiraning hajmini o‘zgartirish imkoniyati ham bor. Ushbu protsessorning ikkinchi sath kesh xotirasi 1 Mbaytdan 8 Mbaytgacha o‘zgartirilishi mumkin. Pentium 4 protsessorida ikkinchi sath kesh xotirasining hajmi o‘zgarmas bo‘lib, u 512 Kbaytga tengdir.
AMD PROTSESSORLARINING AVLODLARI:
Ma'lumki, dastlab kompyuter uchun protsessorlar ishlab chiqaruvchi kompaniya Intel edi. Ammo mudofaa sanoati va mamlakat iqtisodiyoti uchun bunday muhim qism faqat bitta kompaniya tomonidan ishlab chiqarilishi AQSh hukumatiga yoqmadi. Boshqa tomondan, protsessorlarni chiqarishni istaganlar ham bor edi.
Shundan so’ng AMD tashkil etildi, Intel o'zining barcha ishlanmalarini ular bilan baham ko'rdi va AMDga protsessorlarni chiqarish uchun o'z arxitekturasidan foydalanishga ruxsat berdi. Ammo bu uzoq davom etmadi, bir necha yil o'tgach, Intel yangi ishlanmalar bilan bo'lishishni to'xtatdi va AMD o'z protsessorlarini o'zlari yaxshilashga majbur bo'ldi.
Birinchisi AM980 edi, u sakkiz bitli Intel 8080 protsessoriga to’la o’xshash edi.
Keyingi protsessor AMD 8086, Intel 8086 kloni bo'lib, u IBM bilan shartnoma asosida ishlab chiqarilgan, shu sababli Intel ushbu arxitekturani raqobatchiga litsenziyalashga majbur bo'ldi. Protsessor 16 bitli, 10 MGts chastotaga ega edi va uni ishlab chiqarish uchun 3000 nm bilan ishlab chiqarish jarayoni ishlatilgan.
Keyingi protsessor AMD AM286 - Intel 80286 ning kloni bo'lib, Intel qurilmasi bilan taqqoslaganda u 20 MGts gacha bo'lgan chastotaga ega edi.
Keyinchalik Intel 80386 ning kloni bo'lgan AMD 80386 protsessori bo'ldi, Intel ushbu modelning chiqarilishiga qarshi edi, ammo kompaniya sudda g'alaba qozonishga muvaffaq bo'ldi. Bu erda ham chastota 40 MGts ga ko'tarildi, Intel esa atigi 32 MGts qolgan edi.
AM486 - Intel ishlanmalari asosida chiqarilgan eng so'nggi protsessor. Protsessor chastotasi 120 MGts ga ko'tarildi. Bundan tashqari, sud jarayoni tufayli AMD endi Intel texnologiyalaridan foydalana olmadi va ular o'zlarining protsessorlarini ishlab chiqishlari kerak edi.
AMD o'zining birinchi protsessorini 1995 yilda chiqardi. U ilgari ishlab chiqilgan RISC arxitekturasiga asoslangan yangi arxitekturaga ega edi. Oddiy buyruqlar mikrobuyruqlarga qayta kodlangan bo'lib, bu ish faoliyatini sezilarli darajada yaxshilashga yordam berdi. Ammo bu erda AMD Intelni chetlab o'tolmadi. Protsessorning tezligi 100 MGts edi, Intel Pentium esa 133 MGts chastotada ishlayotgan edi.
1999 yilda AMD Athlon protsessorlarining yangi mikroarxitekturasi paydo bo'ldi. Bu erda soat chastotasi sezilarli darajada oshirildi, 1 gigagertsgacha.
Ikkinchi darajali kesh alohida chipga joylashtirilgan va hajmi 512 kb, birinchi darajali kesh 64 kb edi.
Athlon arxitekturasiga asoslangan yana bir nechta protsessorlar chiqarildi, Thunderbird-da ikkinchi darajali kesh asosiy integral sxemaga qaytdi, bu esa unumdorlikni oshirdi.
2011 yil oktyabr oyida K10 - Buldozer yangi arxitektura paydo bo'ldi. Bu erda kompaniya Intelning Sandy Bridge-dan oldinga o'tish uchun ko'p sonli yadrolar va yuqori tezlikdan foydalanishga harakat qildi.
Birinchi Zambezi chipi Intel u yoqda tursin, hatto Phenom II ni ham mag'lub eta olmadi.
Buldozer chiqarilganidan bir yil o'tgach, AMD Piledriver kodli takomillashtirilgan arxitekturani chiqardi. Bu erda tezligi ishlash quvvat sarfini oshirmasdan taxminan 15% ga oshirildi.
Keyin FX protsessor liniyasi xuddi shu arxitekturada chiqarildi. Ular 4,7 gigagertsgacha tezligiga ega edi, to'rt, olti va sakkiz yadroli versiyalar mavjud bo’lgan.
XULOSA
Xulosa qilib aytganda ushbu maruzada turli hil protsessor hususiyatlari ko’rib chiqildi. Intel va AMD firmalari tomonidan ishlab chiqarilgan protsessor oilalari haqida ham ma’lumot berildi.
|
