|
TCP/IP protokollarɪ stekɪnɪń dúzɪlɪsɪ
|
| bet | 2/5 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 197,5 Kb. | | #252691 |
Bog'liq Shaykulov.Q. Kompyuter tarmaqlari. oz betinshe....TCP/IP protokollarɪ stekɪnɪń dúzɪlɪsɪ.
TCP/IP protokoltar stekɪ hár qıylı tarmaqlardı bɪrden-bɪr maǵlıwmatlar uzatıw sɪstemasına bɪrlestɪrɪlgen transport sɪstemasın jaratıw ushın mólsherleńen ɪerarxɪk tártɪpke ɪye protokollar kompleksɪ bolıp tabıladı. Tarmaqlardıń túrlɪ-tumanlıǵı OSI modelɪnɪń fɪzɪkalıq hám kanal ústɪnde "jergɪlɪklɪ" tarmaqlardı qurıw texnologɪyasındaǵı parq retɪnde túsɪnɪledɪ. Házɪrgɪ waqɪtta TCP/IP protokollarɪ stekɪ ɪnternetdegɪ tɪykarǵɪ maǵlɪwmatlar uzatɪw protokollarɪ bolıp tabıladı. Stektɪń atɪ tɪykarǵɪ protokollardɪń atlarɪnab kelɪp shɪqqan: TCP (Transmɪssɪon Control Protocol) uzatɪwlardɪ basqarɪw protokolɪ hám IP (ɪnternet protocol) tarmaqlarara protokol. Kóbɪnese bɪrlestɪrɪletuǵɪn tarmaqlarǵa tarmaq astɪ dep ataladɪ hám bɪrlesken tarmaq ɪntertarmaq yákɪ ɪnternet dep ataladɪ. ɪnternet protokollarɪnɪń texnɪk spetsɪfɪkatsɪyasɪ RFC (Request for Comments) dɪń hújjetlerɪ tɪykarɪnda shɪǵarɪladɪ. RFCdɪń hújjetlerɪ ɪnternette, máselen, http://www. rfc-edɪtor. Org saytɪnda da baspadan shɪǵarɪɪladɪ.
1.1-súwret. TCP/ɪP stekɪnɪń dúzɪlɪsɪ
TCP/IP protokollarɪ stekɪ modeli 4 júzeden ibarat (RFC 1122).
Tarmaq interfeyslarɪ sathɪ “jergilikli” texnologiyalar tiykarɪnda qurɪlǵan tarmaqlardɪ quramalɪ tarmaqlarga birlestiriwdi támiynleydi. Jergilikli texnologɪyalar degande jergɪlɪklɪ tarmaq (tarmaq astɪ) lardɪń qurɪlɪs texnologɪyalarɪ hám noqat-noqat kanallarɪ tusiniledi. Bul tiykargi waziypasi tomendegiler:deytagrammalardi qabil qɪlɪwga hám olardɪ anɪq tarmaq boyɪnsha uzatɪwga juwap beredi;tarmaq quramɪna kiriwshi tarmaq texnologɪyalarɪnɪń óz-ara baylanisin shólkemlestiriwge juwap beredi;
OSI modeliniń fizik hám kanal qatarlarɪnan parqlɪ rawishte tarmaq ɪnterfeysleri qatarɪ fizik hám kanal qatarlarɪnda mágliwmatlardɪ uzatɪw prɪnsɪplarɪn anɪqlamaydɪ.
Tarmaq qatarɪ paketler háreketi ushin marshruttɪ tanlaw hám paketlerdi deytagrammalɪ usilda uzatɪwga (baylanısıw órnatɪlmastan) juwap beredi.
Tarmaq júzesi protokollarɪ:
IP (ɪnternet Protocol) tiykargi protokol-quramali tarmaqlarda uzeller arasɪnda paketlerdi deytagrammalɪ usilda uzatɪwdɪ támiynlep beredɪ (RFC 791);
Marshrutlaw protokollarɪ-marshrutɪzatorlardɪń óz-ara tarmaq konfɪguraciyasɪ haqqɪndagɪ mágliwmatlardɪ almasɪwɪn hám marshrutlaw kestesin duziw ushin móljellengen. Marshrutlaw protokollarɪna mɪsallar: BGP (RFC 4271), OSPF (RFC 2328), RɪP (RFC 1058);
IGMP (ɪnternet Group Management Protocol) toparɪn basqarɪw protokolɪ -IP-protokolɪna tiykarlangan tarmaqlarda magliwmatlardɪ toparli (multɪcast) uzatɪwdɪ basqarɪw ushin móljellengen. IGMP magliwmatlardɪ bir waqittɪń ózinde tarmaqtɪń bir neshe tuyinlerine uzatɪw ushin paydalanɪladɪ, maselen, tele hám radɪo esittiriwdi sholkemlestiriw ushin (RFC 3376 ).
Tarmaqlarara xabarlardɪ basqarɪw protokolɪ ICMP (ɪnternet Control Message Protocol) tarmaqta jardemshi wazɪypasɪn oynaydɪ hám ol IP protokolɪn toltɪrɪwga xizmet qɪladɪ. Ol paketti uzatɪwda juzege keletin mashqalalardɪ tuwrilaw ushin mólsherlenbegen: eger paket jogalsa, ICMP onɪ qayta jónete almaydɪ. ICMP protokolɪnɪń wazɪypasɪ basqasha bolɪp, ol paydalaniwshɪga onɪń paketi menen juz bergen standart bolmagan jagdaylarda xabar beriw quralɪ esaplanadɪ. Bul waqitda IP protokol paketti uzatadɪ hámol haqqɪnda umitadɪ. ICMP protokol bolsa tarmaq boyinsha paket harekatin «kuzetedi»hám, eger marshrutɪzator tarebinen paket taslap jiberɪlse, bul xabar derek-kómekshɪ feyilge jetkiziledi. Bul arqalɪ uzatɪlgan paket hám uzatiwshɪ ortasɪnda keri aloqa baylanis ornatɪladɪ.
Házirgi waqıtta tarmaqlarara birgelikte háreketleniwdi ámelge asırıwshı eń keń tarqalǵan protokol IP protokolınıń 4-versɪyası (IPv4) esaplanadı. IP-protɪkolɪnɪń 6-versɪyası (IPv6 ) basqɪshpa-basqısh engizilip atɪr.
Transport qatarɪnɪń tiykargi wazɪypasɪ ameliy dasturler ortasɪndagɪ baylanɪsti táminlewden ibarat. Transport qatarɪ axborotlar agɪmɪn basqaradɪ hám isenimli uzatɪlɪwɪn támiynleydi. Bunıń ushin tuwri qabil qɪlɪnganlɪgɪn tastɪqlawshɪ mexanɪzmnan paydalanɪlgan bolɪp, jogalgan yaki qatelɪk penen jetip kelgen paketler qayta uzatɪladɪ.
|
| |
