|
Kiber xavfsizlik. Kiberxavfsizlikning asosiy tushunchalari
|
| bet | 1/4 | | Sana | 23.12.2023 | | Hajmi | 22.8 Kb. | | #127280 |
Bog'liq TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI KOMPYUTER INJINERING FAKULTETI KI TOJIKISTON ALYUMINIY KOMPANIYASI” DAVLAT UNITAR KORXONASI VA UNI GEOEKOLOGIK SHAROITGA TA’SIRI, MOVA JAVOBLAR VARAQASI, Amaliy 12, 3-mavzu. Dasturiy ta’minot va uning rivojlanib borish tendentsiy, To\'lqin aka tavsiyanima, 1685077489, Atrof-muhit va tabiiy resurslar iqtisodiyoti, organik kimyo mavzular, Multimedia aloqa tarmoqlari-2-Amaliy ish, Назарова Хурматой 6, Назарова Хурматой 8, 1-Математик моделаштириш T1 (3), 2-Matematik modellashtirish T2 (3), portal.guldu.uz-KIMYOVIY TERMODINAMIKA. TERMODINAMIKANING BIRINCHI QONUNI. TERMOXIMIYA. GESS VA KIRXGOFF QONUNLARI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI KOMPYUTER INJINERING FAKULTETI KI-11-22-S GURUH TALABASI QUDRATOV LAZIZBEK
Mustaqil ishi-1
Mavzu; Kiber xavfsizlik. Kiberxavfsizlikning asosiy tushunchalari
. Kiberxavfsizlikning asosiy tushunchalari
Kiberxavfsizlik bilim sohasining zaruriyati birinchi meynfreym kompyuterlar ishlab chiqarilgandan boshlab paydo bo’la boshlagan. Bunda mazkur qurilmalarni va ularning vazifalari himoyasi uchun ko’p qatlamli xavfsizlik choralari amalga oshirilgan. Milliy xavfsizlikni ta’minlash zaruriyatini oshib borishi kompleks va texnologik murakkab ishonchli xavfsizlik choralarini paydo bo’lishiga olib keldi. 8 Hozirgi kunda axborot texnologiyalari sohasida faoliyat yuritayotgan har bir mutaxassisdan kiberxavfsizlikning fundamental bilimlariga ega bo’lishi talab etiladi. Demak, kiberxavfsizlik fani sohasining tuzilishini quyidagicha tasvirlash mumkin .
Yaxlitlik - axborotning buzilmagan ko’rinishida (axborotning qandaydir qayd etilgan holatiga nisbatan o’zgarmagan shaklda) mavjud bo’lishi ifodalangan xususiyati. Yaxlitlik axborotni ruxsatsiz “yozish”dan (ya’ni, axborotni 9 o’zgartirishdan) himoyalash yoki kamida o’zgartirilganligini aniqlash bilan shug’ullanadi. AOB ssenariysida Alisaning banki qayd yozuvi butunligini Trididan himoyalashi shart. Masalan, Bob akkauntida balansning o’zgarishi yoki Alisa akkauntida balansning oshishidan himoyalashi shart. Shu o’rinda konfidensiallik va yaxlitlik bir narsa emasligiga e’tibor berish kerak. Masalan, Tridi biror ma’lumotni o’qiy olmagan taqdirda ham uni sezilmaydigan darajada o’zgartirishi mumkin.
Yaxlitlik - axborotning buzilmagan ko’rinishida (axborotning qandaydir qayd etilgan holatiga nisbatan o’zgarmagan shaklda) mavjud bo’lishi ifodalangan xususiyati. Yaxlitlik axborotni ruxsatsiz “yozish”dan (ya’ni, axborotni 9 o’zgartirishdan) himoyalash yoki kamida o’zgartirilganligini aniqlash bilan shug’ullanadi. AOB ssenariysida Alisaning banki qayd yozuvi butunligini Trididan himoyalashi shart. Masalan, Bob akkauntida balansning o’zgarishi yoki Alisa akkauntida balansning oshishidan himoyalashi shart. Shu o’rinda konfidensiallik va yaxlitlik bir narsa emasligiga e’tibor berish kerak. Masalan, Tridi biror ma’lumotni o’qiy olmagan taqdirda ham uni sezilmaydigan darajada o’zgartirishi mumkin.
|
| |
