3.Mos dasturash tilini tanlash.
Nimadan boshlash kerak?
Birinchi qadam – bu dasturlash tilini va izlamoqchi bo‘lgan yo‘nalishni tanlash (keyingi bo‘limda bu haqda batafsilroq).
Ikkinchisi – mashq qilish. Kodlash nima ekanligini his eting. Junior dasturchining minimal arsenalini oling.
Uchinchisi – bilim va ko‘nikmalaringizdan foydalanish uchun platforma topish. Har qanday sohada tajribani saqlab qolish va kengaytirish uchun doimo mashq qilish kerak. Professional darajaga imkon qadar tezroq o‘tish va har kuni rivojlanadigan variantni topish muhimdir.
Dasturlashda yo‘nalishni qanday tanlash mumkin?
IT’ga kirish haqidagi tendensiyalar atrofida nafaqat ixtisoslashgan universitet talabalari, balki boshqa kasb egalari ham dasturchi va tester sifatida bu sohaga kirib kela boshladi. Hozir ma’lum bir vaziyatda bunday tanlovning to‘g‘riligini muhokama qilmaymiz, balki faqat dasturlash tilini tanlashga qanday yondashish va o‘z kar’yerangizni boshlash haqida sohasidagi tajribali odamdan maslahat so‘rashni tavsiya etamiz.
Bu post SymbioWay asoschisi Daniil Pilipenko bilan suhbatdan parcha bo‘lib, u uchinchi tomon kompaniyalari uchun IT mutaxassislarini tanlaydi va baholaydi va autstaffing xizmatlarini ko‘rsatadi.
Nimadan boshlash kerak?
Birinchi qadam – bu dasturlash tilini va izlamoqchi bo‘lgan yo‘nalishni tanlash (keyingi bo‘limda bu haqda batafsilroq).
Ikkinchisi – mashq qilish. Kodlash nima ekanligini his eting. Junior dasturchining minimal arsenalini oling (pastga qarang).
Uchinchisi – bilim va ko‘nikmalaringizdan foydalanish uchun platforma topish. Har qanday sohada tajribani saqlab qolish va kengaytirish uchun doimo mashq qilish kerak. Professional darajaga imkon qadar tezroq o‘tish va har kuni rivojlanadigan variantni topish muhimdir.
Dasturlashda yo‘nalishni qanday tanlash mumkin?
Dasturlash sohasida bir nechta yo‘nalishlar mavjud. Birinchisi, veb-ishlab chiqish, dunyodagi eng keng tarqalgan sohadir (turli hisob-kitoblarga ko‘ra, dunyodagi barcha dasturiy ta’minotning 50% dan ortig‘i veb-ilovalardir). Veb ishlab chiqish frontend va backend ishlab chiqishga bo‘linadi.
Ikkinchi yirik tarmoq – mobil ishlab chiqish. Boshqa sohalar – desktop ilovalar, o‘yinlar, o‘rnatilgan va tizimli dasturlarni ishlab chiqish, Data Science uchun ishlanmalar va boshqalar.
Yo‘nalishni tanlash uchun, avvalo, o‘zingizdan so‘rashingiz mumkin, muayyan ilovalarning vizual qismi bilan ishlashni xohlaysizmi? Ha bo‘lsa, arsenalda ba’zi qobiliyatlar va ushbu sohaga qiziqish mavjud bo‘lsa, frontend yoki mobil rivojlanish cho‘qqilarini zabt etishni boshlashingiz mumkin.
Agar vizual qism bilan ishlash istagi bo‘lmasa, lekin aksincha, veb-ilovalarning server qismi qanday joylashtirilganligini, uning frontend va mobil ilovalar bilan o‘zaro ta’sirini bilishni va tushunishni istasangiz, unda backend haqida o‘ylashingiz kerak.
Agar mobil qurilmalarni ishlab chiqishda rivojlanmoqchi bo‘lsangiz, smartfon ishlaydigan operatsion tizimda – Android yoki iOS –dagi ishlanmalardan boshlashingiz kerak. Bu o‘quv jarayoningizni sezilarli darajada tezlashtiradi va uni yanada samarali qiladi, chunki yuqori ehtimollik bilan mos keladigan platformani boshqasidan yaxshiroq bilasiz va yaratgan narsangizni darhol sinab ko‘rishingiz mumkin.
Dasturlash tilini qanday tanlash mumkin?
Dasturlash tili qaysi yo‘nalishni tanlaganingizga bog‘liq
Masalan, veb-ilova va frontend ishlab chiqishni olaylik. Ushbu misolda tilni tanlash aniq – bu JavaScript va qo‘shimcha sifatida TypeScript.
Agar backend’ni rivojlantirish uchun eng yaxshi tillarni ko‘rib chiqsak, birinchi o‘rin ko‘p yillar davomida Java tiliga tegishli ekanligini ko‘ramiz.
Ikkinchi o‘rin va barcha dasturchi bo‘sh ish o‘rinlarining taxminan 15% Python’ga tegishli. Bu yil PHP tili biroz o‘z o‘rnini yo‘qotdi va uchinchi o‘rinni egalladi. Yuqoridagi to‘rtinchi faxriy o‘rin Go tiliga tegishli va u tez orada yuqorilab ketadiganga o‘xshaydi. Ushbu birinchi to‘rtlik taxminan 75% ni qamrab oladi. Beshinchi o‘rindachi? C# keladi. Uning ulushi bugungi kunda taxminan 10% ni tashkil qiladi. C# ga talab har yili pasayib bormoqda.
Endi backend dasturlash tillarini bir-biri bilan solishtirishga harakat qilaylik. Masalan, Go va PHP asosan veb-sayt va veb-ilovalarni yaratish uchun foydalaniladigan dasturlash tillaridir. Aksincha, Java va Python ko‘proq universal tillardir, ularda deyarli hamma narsa yozilgan va ularni birini til sifatida tanlash juda mantiqiy ko‘rinadi.
Java va Python’ni solishtirishning ikkinchi mezoni kirish chegarasidir. Va bu yerda Python g‘alaba qozonadi.
Keling, konsolga an’anaviy «Hello, world!» chiqishi qanday ko‘rinishini ikki tilda ko‘rib chiqaylik.
Darhaqiqat, birinchi bosqichda Python’ni o‘rganish osonroq ko‘rinadi (kod misoli buni bizga isbotlaydi), ammo Java’ni o‘rganib, kelajakda deyarli har qanday boshqa tilga osongina o‘tishingiz mumkin: Kotlin, PHP, S# va shuningdek Python. Agar avval Python’ni o‘rgansangiz, undan boshqa joyga sakrash biroz qiyinroq bo‘ladi.
Uchinchi taqqoslash mezoni talabdir. Markaziy Osiyo mintaqasida Java’ga bo‘lgan talab Python’ga bo‘lgan talabdan deyarli ikki baravar ko‘p. Agar jahon bozoriga nazar tashlasangiz, unda hamma narsa aksincha bo‘ladi – Python bugungi kunda dunyo yetakchilarida. Masalan, Data Science kabi faol rivojlanayotgan soha, Python tili 90% dan ortiqni egallagan.
Kotlin va Swift tillarini eslatib o‘tish joiz, ular Android va iOS’da mobil ishlanmalarni deyarli to‘liq egallagan.
Tanlangan dasturlash tili odamga yoqadimi yoki yo‘qligini aniqlash uchun uni «sinab ko‘rish» kerak – u bo‘yicha kichik amaliy masalani hal qilish. Misol uchun, agar tanlov Kotlinga tushgan bo‘lsa, unda siz uning asoslarini o‘rganishingiz va Android uchun juda kichik bo‘lsa ham, birinchi mobil ilovangizni yozishga harakat qilishingiz kerak.
| 