"kompyuter injiniring" fakulteti

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT 
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI 
"KOMPYUTER INJINIRING" FAKULTETI 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
“
Taqmoq 
Xavfsizligi”
 fanidan 
 
 
 
Amaliy ish 1 
 
 
 
Tayyorladi: 21_07-guruh talabasi 
Nuriddinov Jasurbek 
Qabul qildi: Shakarov A. 

Mavzu: 
Cisco Packet Tracer dasturida TelNet, SSH protokoli bilan ishlash. 
Ishdan maqsad: 
Cisco Packet Tracer dasturida TelNet va SSH protokollari bilan 
ishlash bo’yicha nazariy va amaliy ko’nikmalarga ega bo’lish. 
Nazariy qism
. 
TelNet 
(
tel
etype 
net
work) - bu tarmoq orqali matnli terminal interfeysini amalga 
oshirish tarmoq protokoli (zamonaviy shaklda - TCP transportidan foydalangan 
holda). Protokolning mijoz tomonini amalga oshiradigan ba'zi yordamchi dasturlari 
ham "telnet" nomiga ega. Amaldagi protokol standarti RFC 854 da tavsiflangan. 
OSI modelining amaliy sathi vazifalarini bajaradi. telnet protokoli ssh bilan bir 
qatorda turli xil tarmoq qurilmalari va dasturiy serverlarni masofadan 
administratsiyalashda keng qo’llaniladi. 
TELNET protokolining maqsadi juda umumiy, ikki yo'nalishli, sakkiz bitli baytga 
yo'naltirilgan aloqa vositasini ta'minlashdir. Uning asosiy maqsadi terminal 
qurilmalari va terminal jarayonlarining bir-biri bilan aloqa qilishiga imkon berishdir. 
Ushbu protokol terminal-terminal aloqasi ("majburiy") yoki jarayondan-jarayonga 
("taqsimlangan hisoblash") aloqa uchun ishlatilishi mumkin deb taxmin qilinadi. 
SSH 
(
S
ecure 
Sh
ell – “xavfsiz qobiq”) – bu operatsion tizimni masofadan boshqarish 
va TCP ulanishlarini tunnel bilan boshqarish imkonini beruvchi (masalan, fayllarni 
uzatish uchun) amaliy sath tarmoq protokoli. 
U funktsional jihatdan Telnet va rlogin protokollariga o'xshaydi, ammo ulardan 
farqli o'laroq, barcha trafikni, shu jumladan uzatilgan parollarni shifrlaydi. SSH turli 
xil shifrlash algoritmlarini tanlashga imkon beradi. SSH mijozlari va SSH serverlari 
ko'plab tarmoq operatsion tizimlarida mavjud. 
Laboratoriya ishini bajarish 
Menga berilgan IP manzil : 192.168.15.0 

 

 

 

 
 
2.
port havfsizligi 
Switch va foydalanuvchi kompyuterlarini bir biriga ulab ip beramiz. 

en 
config 
int range fa0/1-24 
switchport mode 
access 
switchport port-security mac-address sticky 
switchport port-security violation restrict 
show port-security 

Endi mac addressni biriktirib koramiz uning uchun kompyuterni ustiga bosamiz va config bolimiga 
otib FastEthernet0 bolimiga otamiz va mac adresini olamiz 
Keyin switch ternimaniga quyidagi codelarni yozamiz 
Conf 
int fa0/2 
switchport port-security mac-address sticky va ‘mac manzil’ 
keyin tekshirish uchun 
show mac-address-table 

3 .Stp