|
Kompyuter injiniring fakulteti
|
| bet | 3/8 | | Sana | 26.10.2022 | | Hajmi | 0.74 Mb. | | #28228 |
Bog'liq operacion sistema Noorganik kislotalar icht. sillabus 2023-2024Kontroller apparatı
Kirgiziw-shiģariw apparatı mexanik hám elektr komponentlerden ibarat. Bul komponentler kóp jaǵdaylarda maksimal model hám modeldi ulıwmalastırıw maqsetinde logikalıq ajratılıwı múmkin. Ádetde ol jeke kompyuterlerde keńeyiwsheń slotģa ornatılatuǵın málim bir kórinisli plata formasında boladı. Mexanik komponentler - apparattıń ózi. Ádetde kontroller platası tiykarǵı apparattıń ózine kabel arqalı jalǵanıwı múmkin bolǵan bólimler menen úskenelestirilgen boladı. Kóplegen kontrollerler eki, tórt, xatto segizta apparatlardı basqarıw múmkinshiligine iye. Eger kontroller hám apparat ortasında interfeys standart bolsa, ol jaǵdayda belgilengen rásmiy standartlar ANSI, IEEE yamasa ISO, yoxud bólek apparat hám kontrollerler jumısın ápiwayılastırıw ushın shıǵarılǵan standartlar bar. Kóplegen kompaniyalar SATA, SCSI, USB, Thunderbolt yamasa FireWire (IEEE 1394) menen sáykes keletuǵın qattı disklardı islep shıǵaradılar.
Kóplegen kishi kompyuterler birden-bir shina modeli boyınsha tashkil etilgen apparatlar menen birge isleydi (4. 1-súwret). Kóplegen mashina, meynfreymlar (dáslepki superkompyuterlar) kirgiziw/chiqarish kanalı dep atalatuǵın qánigelestirilgen kompyuterlerge kirgiziw/chiqarish xızmetin kórsetiw ushın bir neshe shinali modeldi isletedi. Bunday shólkemlestiriw tiykarǵı protsessorda júklemeni tómenletiwge múmkinshilik beredi.
Apparat hám kontroller ortasındaǵı interfeys bólek tómen tekshe interfeysi esaplanadı. Mısalı, qandayda bir qattı disk sektor kólemi 512 báyit bolǵan koridorǵa 2000000 sektor ushın formatlanıwı múmkin. Haqıyqattan da, kontroller sektor basınan (kirisiw bólegi) baslanatuǵın izbe-iz bıyt aǵısların aladı, keyin sektorda ámeldegi bolǵan 4096 bitni gúzetedi hám qátelikti to'girlash kodı (ErrorCorrecting Code) dep atalǵan qadaǵalaw summası ohitiga jetedi. Sektor bası formatlanıp atırǵan (forma berilip atırǵanda ) waqıtta diskǵa jazıladı. Basqarıw apparatınıń wazıypası izbe-iz aǵımdı báyitler blokına aylandırıw hám kerek bolǵanda aljasıqlardı ońlaw bolıp tabıladı. Ol cilindr hám sektor nomeri, sektor kólemi, sinxronizatsiyalash informaciyası hám basqalardı óz ishine aladı. Blok baytı ádetde kontroller buferinde bitdan bıytlardı toplaydı. Keyin blok qadaǵalaw summasın tekseredi hám eger ol sektor sarlovhasida kórsetilgen menen uyqas tusse, onı qátesinińz dep járiyalaǵannan keyin, onı operativ yadqa kóshiriwi múmkin.
Monıtor kontrolleri (videokontroller) tómen tekshe degi apparatlar sıyaqlı bitli izbe-izlilikde isleydi. Ol yad báyitleri esaplanıladı hám óz ishine signaldı súwretlew hám qáliplestiriw belgilerin aladı, elektron trubka nurların modulyatsiyalawda isletiledi, onı ekranda suwretin shıǵaradı. Bunnan tısqarı, videokontroller signaldı qáliplestiredi, elektr nurlardı vertikal hám gorizontal jaylasıwın basqaradi. Bul signallar suyıq kristall ekranlarda bólek piksellerde kórsetiledi hám olardı jarıqlaw kórsetedi.
Kontrollerdiń ayırım apparatları tiykarınan, disk basqıshmabosqich toqtalıwı júdá qıyın. Mısalı, zamanagóy disktı oqıwshı kontroller apparatları bir neshe megabaytli ishki yadqa iye. Kontrollerdi oqıw operatsiyasın orınlaw nátiyjesinde kerekli cilindr kórsetilgennen keyin maǵlıwmatlardı esaplaw hám saqlaw ámelge asıriladı (sektorǵa kiriwge ruhsat beriwdi kútip o'tirmaydi). Bunday keshlash maǵlıwmatlar sorawı izbe-izliginde natiyjelilew boladı. Talap qılınıp atırǵan maǵlıwmattı alınǵannan keyin kontroller sektorlar izbe-izliginde keshlashni dawam ettiriwi múmkin boladı. Soǵan uqsas mexanizmler diskǵa shaqırıq etpesten oqıw, kóplegen sorawlarına xizmet kórsetiwge múmkinshilik beredi.
|
| |
