Kontakt usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarishning zamonaviy texnologik tizimlari

YUqorida ta’kidlab o‘tilganidek, kondensatsiya minorasidagi o‘choq gazi tarkibida suv bug‘lar nisbatan kupdir. SHuning uchun, ftor birikmalari gaz fazasida HF holida bo‘lib, chiqib ketib, keyingi apparatlarda o‘choq gazi sovib, suv bug‘i kamayib, reaksiya chapga ketib, apparat futerovkasini buza boshlaydi va gidravlik qarshilikni orttiradi. Birlamchi “quruq tozalash” tizimida maxsulot sifatida kuporos moyini ishlab chiqariladi. Oleum ishlab chiqarib bo‘lmaydi. “Quruq tozalash-1” tizimida SO2 ni SO3 ga birlamchi kontaktlash jarayoni ishlatiladi. O‘choq gazi tepadan pastga qarab barcha qatlamlarni bosib o‘tadi. “Quruq tozalash-2” tizimida esa SO2 ni SO3 ga oksidlashning ikki bosqichli tizimi qo‘llaniladi. Bir bosqichli oksidlash ikki bosqichli oksidlash tizimidan shu bilan farq qiladiki, o‘choq gazi birinchi kontakt apparatidan chiqqandan so‘ng 430-4400С larda birinchi kondensatsiya minorasiga beriladi, SO3-1u erda sulfat kislotaga aylantirilib, omborxonaga yuboriladi. Birinchi kondensatsiya minorasidan chiqqan o‘choq gazi tarkibidagi SO2, O2 larni parsial, ya’ni ulushli bosimlari nisbatan yuqori buladi. Bu o‘choq gazi sulfat kislota tumanlaridan tolali filtr va nam elektrofiltrda tozalanib, issiqlik almashtirgichda isitilib, ikkinchi kontakt apparati, so‘ng ikkinchi kondensatsiya minorasi va tolali filtrga yuborilib, u erdan atmosferaga tashlab yuboriladi. “Quruq tozalash -2 tizimda 80% cha texnik sulfat kislota, 20%cha esa toza sulfat kislota olinadi. Bir qism oleum ham ishlab chiqarish mumkin. “Quruq tozalash-2” usulida SO2 dan unumroq foydalaniladi. Bu esa ko‘proq sulfat kislota ishlab chiqarishga, uni tannarxini kamayishiga va atrof muhitni kamroq zararlashga olib keladi.

YUqorida ta’kidlab o‘tilganidek, kondensatsiya minorasidagi o‘choq gazi tarkibida suv bug‘lar nisbatan kupdir. SHuning uchun, ftor birikmalari gaz fazasida HF holida bo‘lib, chiqib ketib, keyingi apparatlarda o‘choq gazi sovib, suv bug‘i kamayib, reaksiya chapga ketib, apparat futerovkasini buza boshlaydi va gidravlik qarshilikni orttiradi. Birlamchi “quruq tozalash” tizimida maxsulot sifatida kuporos moyini ishlab chiqariladi. Oleum ishlab chiqarib bo‘lmaydi. “Quruq tozalash-1” tizimida SO2 ni SO3 ga birlamchi kontaktlash jarayoni ishlatiladi. O‘choq gazi tepadan pastga qarab barcha qatlamlarni bosib o‘tadi. “Quruq tozalash-2” tizimida esa SO2 ni SO3 ga oksidlashning ikki bosqichli tizimi qo‘llaniladi. Bir bosqichli oksidlash ikki bosqichli oksidlash tizimidan shu bilan farq qiladiki, o‘choq gazi birinchi kontakt apparatidan chiqqandan so‘ng 430-4400С larda birinchi kondensatsiya minorasiga beriladi, SO3-1u erda sulfat kislotaga aylantirilib, omborxonaga yuboriladi. Birinchi kondensatsiya minorasidan chiqqan o‘choq gazi tarkibidagi SO2, O2 larni parsial, ya’ni ulushli bosimlari nisbatan yuqori buladi. Bu o‘choq gazi sulfat kislota tumanlaridan tolali filtr va nam elektrofiltrda tozalanib, issiqlik almashtirgichda isitilib, ikkinchi kontakt apparati, so‘ng ikkinchi kondensatsiya minorasi va tolali filtrga yuborilib, u erdan atmosferaga tashlab yuboriladi. “Quruq tozalash -2 tizimda 80% cha texnik sulfat kislota, 20%cha esa toza sulfat kislota olinadi. Bir qism oleum ham ishlab chiqarish mumkin. “Quruq tozalash-2” usulida SO2 dan unumroq foydalaniladi. Bu esa ko‘proq sulfat kislota ishlab chiqarishga, uni tannarxini kamayishiga va atrof muhitni kamroq zararlashga olib keladi.